• Künye
  • Dayanışma
  • İletişim
  • Gizlilik Politikası
Salı, Ağustos 16, 2022
Bulamadık
Tümünü Gör
Gazeddakıbrıs
  • ANA SAYFA
  • HABER
    • GAZEDDA’NIN GÜNDEMİ
    • KIBRIS
    • DÜNYA
    • KORONAVİRÜS
    • EKOLOJİ
  • YORUM
    • EDİTORYAL KOLEKTİF
    • GAZEDDABLOG
      • GAZEDDA YAZARLARI
      • GÜNEYDEN YAZARLAR
        • PENNA
      • DÜNYADAN YAZARLAR
        • PROJECT SYNDICATE
    • RÖPORTAJ
  • MULTİMEDYA
    • GAZEDDAPOD
    • GAZEDDAWEBTV
  • ANA SAYFA
  • HABER
    • GAZEDDA’NIN GÜNDEMİ
    • KIBRIS
    • DÜNYA
    • KORONAVİRÜS
    • EKOLOJİ
  • YORUM
    • EDİTORYAL KOLEKTİF
    • GAZEDDABLOG
      • GAZEDDA YAZARLARI
      • GÜNEYDEN YAZARLAR
        • PENNA
      • DÜNYADAN YAZARLAR
        • PROJECT SYNDICATE
    • RÖPORTAJ
  • MULTİMEDYA
    • GAZEDDAPOD
    • GAZEDDAWEBTV
Bulamadık
Tümünü Gör
Gazedda
Bulamadık
Tümünü Gör
Ana Sayfa YORUM GAZEDDABLOG

Tufan Erhürman Yazdı: Grev Erteleme ve Yasaklama Kararlarının Anayasaya Uygunluğu Sorunu

Gazedda Gazedda
29 Ağustos 2018
Okuma Süresi: 3 dk
A A
Tufan Erhürman Yazdı: Grev Erteleme ve Yasaklama Kararlarının Anayasaya Uygunluğu Sorunu

Anayasa’nın 54’üncü maddesinin (1)’inci fıkrasına göre, “çalışanlar işverenle olan ilişkilerinde, ekonomik ve sosyal durumlarını korumak ve düzeltmek amacıyla toplu sözleşme ve grev hakkına sahiptirler”.

Bu maddenin 2’nci fıkrasına göre, “grev hakkının kullanılması, yalnız ulusal güvenliği, anayasal düzeni, kamu güvenliğini veya bu Anayasanın herhangi bir kişiye sağladığı hak ve özgürlükleri korumak amacıyla yasa ile düzenlenebilir”.

Anayasa Mahkemesi’ne göre 2’nci fıkrada geçen “düzenlenebilir” sözcüğü “kısıtlanabilir/sınırlanabilir” anlamına gelmektedir. Dolayısıyla grev hakkının yalnız ve ancak yasa ile sınırlanabileceği açıktır. Konuyla ilgili yasal düzenleme, 42/1996 sayılı Toplu İş Sözleşmesi, Grev ve Referandum Yasası’nın 16’ncı maddesinin 3’üncü fıkrasıdır.

Toplu İş Sözleşmesi, Grev ve Referandum Yasası’nın 16’ncı maddesinin 3’üncü fıkrasına göre, “karar verilmiş veya başlamış olan bir grev, genel sağlığı, ulusal ve kamu güvenliğini, anayasal düzeni bozucu nitelikte olması halinde veya elzem hizmetlerde, Bakanlar Kurulunca, altmışar günü aşmamak koşuluyla, bir yılda iki kez ertelenebilir”.

Yasa’nın 16’ncı maddesinin 3’üncü fıkrasındaki temel sorun, Anayasa’da sözü edilen sınırlama sebeplerinin yasada ya aynen ya da aynı derecede soyut ifadelerle tekrar edilmiş olmasıdır. Oysa olması gereken, yasadaki düzenlemenin Anayasadaki düzenlemeyi somutlaştırmasıdır. Aksi halde, anayasa koyucunun yasa koyucuya bıraktığı bir düzenleme alanı yasa koyucu tarafından da yürütmeye bırakılabilir ki bunun anayasaya aykırı olduğu açıktır.

Nitekim uygulamada on yıllardır grev erteleme kararları 1940 tarihli Savunma Nizamnamesi ile bu Nizamnameye dayanılarak çıkarılan 1943 tarihli Elzem İşler Tespit Emirnamesine dayanılarak verilmektedir.

Savunma Nizamnamesinin 79B maddesine 1979’da eklenen (3)’üncü fıkra grev yapılamayacak halleri düzenlemiştir ve bu maddenin 10. bendi aynen şöyledir: “Bakanlar Kurulunca ulusal güvenlik, Anayasal düzen, kamu güvenliği veya Anayasanın herhangi bir kişiye tanıdığı hak ve özgürlükleri korumak amacıyla Elzem İşler Emirnamesi kapsamına aldığı herhangi bir iş veya hizmetle ilgili grevi yasaklaması halinde grev yapılamayacaktır”.

Burada birden çok hukuki anomali bir araya gelmiştir:

a) Konuyla ilgili Yasa’da yalnızca ertelemeden söz edilirken, daha alt seviyede bir normla (nizamnameyle) Bakanlar Kurulu’na yasaklama yetkisi verilmiştir. Oysa bir temel hak olan grev hakkı yalnız ve ancak yasayla sınırlanabilir.

b) Anayasanın hükmü önce yasada tekrar edilmiş, ardından nizamnamede bir kez daha aynen tekrarlanmıştır. Oysa normlar hiyerarşisinde yukarıdan aşağıya doğru gidildikçe normun somutlaşması ve özelleşmesi gerekir.

c) Aynı makama hem düzenleyici işlemi yapma, hem de ondan sonra dönüp ona dayanarak birel işlem yapma yetkisi verilmiştir. Dolayısıyla düzenleyici işlemin yapılmış olmasının herhangi bir manası kalmamıştır.

Nitekim Bakanlar Kurulu’nun aldığı 8.11.2013 tarihli aynı kararla, önce Savunma Emirnamesi’nin 79(B) maddesi gereğince emirname değiştirilmiş ve 3’üncü madde ile, “İş ihtilafının dostane bir anlayışla halledilmesine değin Sivil Havacılık Dairesi’nde görev yapan tüm sendikalara bağlı olan ve/veya olmayan tüm personelin grev hakları yasaklanır” hükmü getirilmiştir.

Görüldüğü gibi burada her şeyden önce Yasa’da yasaklama yetkisi yokken, Bakanlar Kurulu’nun yaptığı emirname ile yasaklama yetkisi getirilmiştir. Anayasa’ya göre temel haklar ancak yasayla sınırlanabileceğine göre bunu kabul etmek mümkün değildir. Buna ek olarak ikinci anomali, düzenleyici işlemi değiştiren makamın değişikliği yaptığı gün ona dayanarak birel işlem yapmış olmasıdır. Yani Bakanlar Kurulu önce kendisini bir konuda yetkilendirmiş, sonra da aynı gün dönüp kendi kendisine verdiği yetkiyi kullanmıştır. Bu şekilde düzenleyici işlem yapmanın hiçbir manası yoktur. Çünkü düzenleyici işlem yapmanın temel anlamı keyfiliği ortadan kaldırmaktır. Aynı makam önce düzenleyici işlemle kendi kendisini yetkilendirip, sonra da düzenleyici işleme dayanarak birel işlem yaparsa dilediği zaman keyfi bir biçimde her istediği grevi erteleyebilecek/yasaklayabilecek demektir ki böyle bir durumu hukuk devleti ilkesi çerçevesinde kabul etmek mümkün değildir.

Editörün notu: Bu yazı ilk olarak 13 Kasım 2013 tarihinde o dönem CTP Milletvekili olan Tufan Erhürman tarafından facebooktaki kişisel hesabında yayınlanmıştır.

Gazedda'dan haberdar olmak için takipte kalın...

Takipten çık
Gazedda

Gazedda

Gazeddakıbrıs yurttaş gazeteciliği anlayışı ile yayın yapan, yurttaştan yana taraf olan ve gazetecilikte meslek etiği ilkelerine inanan bir yayın organıdır. Gazeddakıbrıs her koşulda barıştan yanadır.

Yapay zeka ve sınıf mücadelesi | Yavuz Köroğlu – Vâsıf Atmaca
DÜNYADAN YAZARLAR

Yapay zeka ve sınıf mücadelesi | Yavuz Köroğlu – Vâsıf Atmaca

Gazedda
15 Ağustos 2022
0

Makinaların yaratabileceği etkilerin, insanları şaşırttığı ve korkuttuğu çok görülmüştür. Zamanında, mertliğin bozulmasını tüfeğin icadına bağlayanlar olmuştu. Sınıflı toplum, insanların kendi yarattıkları ürünler üzerindeki denetimlerini yitirmelerine neden olur. Bu durumda insanlar...

Okumaya Devam Et
Cürretle hayatı kucaklar sevda[1] – Temel Demirer
Temel Demirer

Cürretle hayatı kucaklar sevda[1] – Temel Demirer

Temel Demirer
15 Ağustos 2022
0

“Seni seviyorum… dünyanın en taze sözü bu.” “Sevginin sihri”nden söz edilebilir mi? Antoine de Saint-Exupéry’nin, “Sevmek, birbirine bakmak değildir aslında. Birlikte aynı yöne bakabilmektir” ya da Victor Hugo’nun, “Sevilmek ne...

Okumaya Devam Et
Küresel sistemsizlik ve karanlık kış – Emile Amin
DÜNYADAN YAZARLAR

Küresel sistemsizlik ve karanlık kış – Emile Amin

Gazedda
14 Ağustos 2022
0

Ölümcül bir salgına yol açan korkunç bir virüsün patlak vermesinden 3 yıl, Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinden yaklaşık 9 ay, buna ilaveten ABD ile Çin arasında neredeyse küresel bir çatışmanın fitilini ateşleyen ilk sürtüşme deneyiminden sonra,...

Okumaya Devam Et
‘Trump’ dizisinin sıcak ikinci sezonu – Memduh Muheyni
DÜNYADAN YAZARLAR

‘Trump’ dizisinin sıcak ikinci sezonu – Memduh Muheyni

Gazedda
14 Ağustos 2022
0

Davalar, kovuşturmalar ve skandallar söz konusu olduğunda, Trump'ın kaya gibi bir vücudu var. Kendisine siyasi, mali ve hatta evlilikte ihanetle ilgili çok sayıda suçlama yöneltilmesine rağmen, bunlardan neredeyse hiç yara almadan...

Okumaya Devam Et
Emir demiri kesti!
Abdullah Korkmazhan

Doğrudan demokrasinin önündeki engeller kaldırılmalıdır – Abdullah Korkmazhan

Abdullah Korkmazhan
13 Ağustos 2022
0

Belediyelerin birleştirilmesi yasası Cumhurbaşkanlığı seçiminden bu yana kalıcı kılınmaya çalışılan kayyum rejiminin bir parçasıdır. Dayatma ve antidemokratik olan bu yasa ile esas hedef yönetimin merkezileşmesi ve tek elde toplanmasıdır. Önce...

Okumaya Devam Et

YAZARLAR

Cürretle hayatı kucaklar sevda[1] – Temel Demirer
Temel Demirer

Cürretle hayatı kucaklar sevda[1] – Temel Demirer

Temel Demirer
15 Ağustos 2022
Emir demiri kesti!
Abdullah Korkmazhan

Doğrudan demokrasinin önündeki engeller kaldırılmalıdır – Abdullah Korkmazhan

Abdullah Korkmazhan
13 Ağustos 2022
Bir emperyalist siyaset artı bir anti-emperyalist siyaset iki anti-emperyalist siyaset yapmaz! Yoktan Var Olmaz (1) – Mustafa Onurer
Mustafa Onurer

Bir emperyalist siyaset artı bir anti-emperyalist siyaset iki anti-emperyalist siyaset yapmaz! Yoktan Var Olmaz (4) – Mustafa Onurer

Mustafa Onurer
13 Ağustos 2022
Olduğun kişiyi seç | Balin Palmer
Balin Palmer

Olduğun kişiyi seç | Balin Palmer

Balin Palmer
12 Ağustos 2022
Kırmızı Biber 🌶 | Tevfik Aytekin
Tevfik Aytekin

Kırmızı Biber 🌶 | Tevfik Aytekin

Tevfik Aytekin
12 Ağustos 2022

SON EKLENENLER

İskoçya’da regl ürünleri ücretsiz dağıtılacak

İskoçya’da regl ürünleri ücretsiz dağıtılacak

10 saat önce
Bağımsız Kıbrıs eylemi Lefkoşa’da gerçekleşti

Bağımsız Kıbrıs eylemi Lefkoşa’da gerçekleşti

1 gün önce
“Onaylanan taslak onaylayanların bile elinde yok”

“Onaylanan taslak onaylayanların bile elinde yok”

1 gün önce
Yapay zeka ve sınıf mücadelesi | Yavuz Köroğlu – Vâsıf Atmaca

Yapay zeka ve sınıf mücadelesi | Yavuz Köroğlu – Vâsıf Atmaca

1 gün önce
“İnsan Denen Şey” 16 Ağustos’da Merkez Lefkoşa’da

“İnsan Denen Şey” 16 Ağustos’da Merkez Lefkoşa’da

1 gün önce
Bandista’nın yeni albümü Kıbrıs’ın işgaline atfedildi

Bandista’nın yeni albümü Kıbrıs’ın işgaline atfedildi

1 gün önce
Küresel sistemsizlik ve karanlık kış – Emile Amin

Küresel sistemsizlik ve karanlık kış – Emile Amin

2 gün önce
Gazedda

© 2022 Gazeddakıbrıs - Copyleft

  • Künye
  • Dayanışma
  • İletişim
  • Gizlilik Politikası

Bulamadık
Tümünü Gör
  • Ana Sayfa
  • HABER
    • GAZEDDA’NIN GÜNDEMİ
    • KIBRIS
    • DÜNYA
    • KORONAVİRÜS
  • MULTİMEDYA
    • GAZEDDAPOD
    • GAZEDDAWEBTV
  • YORUM
    • EDİTORYAL KOLEKTİF
    • GAZEDDABLOG
      • GAZEDDA YAZARLARI
      • GÜNEYDEN YAZARLAR
      • DÜNYADAN YAZARLAR
    • RÖPORTAJ

© 2022 Gazeddakıbrıs - Copyleft

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist

Web sitemizde size en iyi deneyimi sunabilmemiz için çerezleri kullanıyoruz. Bu siteyi kullanmaya devam ederseniz, bunu kabul ettiğinizi varsayarız. Gizlilik ve Çerezler Politikası sayfamızı ziyaret edin.