• Künye
  • Dayanışma
  • İletişim
  • Gizlilik Politikası
Salı, Ağustos 9, 2022
Bulamadık
Tümünü Gör
Gazeddakıbrıs
  • ANA SAYFA
  • HABER
    • GAZEDDA’NIN GÜNDEMİ
    • KIBRIS
    • DÜNYA
    • KORONAVİRÜS
    • EKOLOJİ
  • YORUM
    • EDİTORYAL KOLEKTİF
    • GAZEDDABLOG
      • GAZEDDA YAZARLARI
      • GÜNEYDEN YAZARLAR
        • PENNA
      • DÜNYADAN YAZARLAR
        • PROJECT SYNDICATE
    • RÖPORTAJ
  • MULTİMEDYA
    • GAZEDDAPOD
    • GAZEDDAWEBTV
  • ANA SAYFA
  • HABER
    • GAZEDDA’NIN GÜNDEMİ
    • KIBRIS
    • DÜNYA
    • KORONAVİRÜS
    • EKOLOJİ
  • YORUM
    • EDİTORYAL KOLEKTİF
    • GAZEDDABLOG
      • GAZEDDA YAZARLARI
      • GÜNEYDEN YAZARLAR
        • PENNA
      • DÜNYADAN YAZARLAR
        • PROJECT SYNDICATE
    • RÖPORTAJ
  • MULTİMEDYA
    • GAZEDDAPOD
    • GAZEDDAWEBTV
Bulamadık
Tümünü Gör
Gazedda
Bulamadık
Tümünü Gör
Ana Sayfa HABER

Tarık Ali’ye Göre Rus Devrimi Üzerine En İyi 10 Kitap

Gazedda Gazedda
21 Haziran 2017
Okuma Süresi: 5 dk
A A
Tarık Ali’ye Göre Rus Devrimi Üzerine En İyi 10 Kitap

Bolşevikler komünizm adına iktidarı ele geçirdikten yüzyıl sonra, Tarık Ali dünyayı sonsuza dek değiştiren ayaklanma ile ilgili en iyi kitaplardan bazılarını seçti.

Birçok tarihçiye göre, üzerinden geçen yüzyılın ardından tarih Rus Devrimi konusunda hükmünü vermiş durumda. Onlara göre Ekim 1917, tıpkı 1793’te Paris’te [idama götürülenlerin doldurulduğu, çn.] kağnılar veya 1. Charles’ın Westminster Sarayı’nın dışında halka açık infazı gibi, bir daha asla tekrarlanmayacak olaylar tarihine havale edilmişti. Tarih kendini tekrar etmez, bir komedi olarak bile. Ama yankıları kalır.

The Dilemmas of Lenin: Terrorism, War, Empire, Love, Revolution (Lenin’in İkilemleri: Terör, Savaş, İmparatorluk, Aşk, Devrim) kitabında yapmak istediğim, Lenin’i son derece becerikli bir politik stratejist ve önceki yüzyılı şekillendirmede diğer tüm tarihsel figürlerden daha etkili bir düşünür olarak doğru tarihsel bağlama yerleştirmekti. Bunu yapabilmek, Lenin’in benimsediği ve yeni bir sentez yaratmak için aştığı iki siyasal akımı – anarko-terörü ve Avrupa sosyal demokrasisini – detaylı olarak incelemek demekti.

Lenin ne aziz ne de totaliter bir despottu, bu iki rol de ona 1924’teki ölümünden sonra yakıştırıldı. Kızıl Ordu ile (İngiltere, ABD, Fransa ve müttefikleri tarafından desteklenen) Beyaz Ordu arasındaki korkunç iç savaşın yarattığı kaos ve sefaletin ardında, her şeye rağmen bir nedensellik vardı.

Lenin hiçbir zaman bu bakış açısını yitirmedi ve son yıllarında, inme ile sakatlanmış ve kendini çalışmalarına vermiş halde, başarısızlıkları kendi hesabına şiddetle eleştirmeye yöneldi ve kesintisiz şekilde yenilenmediği takdirde devrimin başarısız olacağını vurguladı. “Hayal kurmayan bir Bolşevik kötü bir Bolşevik’tir” sözünü sık sık tekrar edecekti. Kendi hayali, 1871’de yenilen Paris Komünü’nü model alan bir devlet idi. Bu hayal Berlin Duvarı’nın çökmesinden kısa süre sonra yazmaya başladığım (ve Verso tarafından basılan) Fear of Mirrors (Ayna Korkusu) adlı romanımın arka planıydı. Ardından gelen onlarca yıl boyunca, devrimin trajedileri aklımdan hiç çıkmadı çünkü Ekim 1917 benim kuşağımı şekillendiren bir olaydı ve hayaleti 1968’de Paris, Saygon ve Prag sokaklarında gezinmişti.

1917 üzerine yazılanları ve Lenin’in kendi yazdıklarını araçsalcı bir niyet olmadan yeniden okumak birçok anıyı ve keşif anını yeniden aklıma getirdi. Vazgeçilmez olarak gördüğüm dört eserden ikisi Ruslar, ikisi Kuzey Amerikalılar tarafından yazılmıştı. Aşağıdakilerin tümü bu konuda anlayışımızı geliştirmeye yardımcı olacak eserler.

(1) Rus Devriminin Tarihi, Lev Troçki

Devrimin önemli bir bileşeni tarafından Büyükada’daki sürgünü sırasında yazılmış bu tutkulu, partizan ve kalemi kuvvetli anlatı, 1917’nin en iyi anlatılarından biri olmaya devam ediyor. Hiçbir karşı-devrimci, muhafazakâr veya liberal bu anlatının etkisini ortadan kaldıramadı.

(2) Russian Revolution 1917: A Personal Record (1917 Rus Devrimi: Kişisel bir Anlatı), NN Sukhanov

Bu kitap devrim üzerine çalışan ilk dönem tarihçilerinin tümü için gerekli bir okumaydı. Lenin karşıtı bir sol Menşevik olan Sukhanov, aslında hem Şubat hem de Ekim’de Petrograd’daydı. Lenin’in Finlandiya’da istasyona varışına tanıklık eden ve bir saat sonra Bolşevik karargâhına ulaşana dek ona eşlik eden az sayıdaki güvenilir kişiden biridir. Şubat ayaklanmasına dair kendisini de alaya alan aktarımı, yazma stiline dair fikir veriyor.

“21 Şubat 1917, Salı. [Tarım Bakanlığı’nın] Türkistan bölümündeki ofisimde oturuyordum. Bir bölmenin arkasında iki yazıcı, yiyecek bulmanın zorluğundan, alışveriş kuyruklarından, kadınlar arasındaki huzursuzluklardan ve bir depoyu basma girişiminden konuşuyorlardı. ‘Biliyor musun’ dedi kadınlardan biri. ‘Bence bu devrimin başlangıcı!’ Bu kızlar devrimin ne olduğunu güya bilmiyorlardı ve ben de onlara inanmamıştım.”

(3) Dünyayı Sarsan On Gün, John Reed

Devrimi haber yapmak için yola çıkmış ve onun etkisiyle hipnotize olmuş, Amerika’nın doğu yakasından gezgin bir radikal ve onun bu haberleri topladığı kitabı, ABD ve ötesinde büyük bir etki yarattı. Warren Beatty yıllar sonra Reds (Kızıllar) adıyla kitabın filmini çekecekti. Filmin en heyecan verici bölümleri Reed’i tanımış insanların konuştuğu sahnelerdi.

(4) Through the Russian Revolution (Rus Devrimi’nden), Albert Rhys Williams

Reed oraya vardığında Williams çoktan Petrograd’daydı ve heyecanlı ve aktivist meslektaşına sakinleştirici bir rehber oldu. Kitabı bazı yönlerden daha sağlam bir eser, Lenin ve diğer Bolşeviklerin yanı sıra muhaliflerle de birçok görüşmeyi içeriyor.

(5) Year One of the Russian Revolution (Rus Devriminin İlk Yılı), Victor Serge

Bu kitap Serge’nin 1920’lerin sonunda tamamladığı ilk kurgu dışı eseriydi ve kendi ifadesiyle “ayrı ayrı tamamlanıp aceleyle yurt dışına gönderilebilecek şekilde yazılmış bağımsız parçalardan oluşuyordu.” Bu kitap hem devrimin halk arasında gördüğü desteğin hem de Beyaz karşı-devrim nedeniyle Kızıl Petrograd’ın yaşadığı zorlukların bir anlatısı. 1936’da Stalin Rusya’sını terk etmesine izin verildiğinde, İkinci Yıl kitabı üzerinde çalışıyordu. Fakat gizli polis bu el yazmalarını ve tamamlanmış başka bir romanını elinden aldı ve ikisi de arşivlerden kayboldu.

Image result for Rus Devrimi üzerine en iyi 10 kitap – Tarık Ali

(6) Aydınlanma Komiserliği, Sheila Fitzpatrick

1917’den sonra kültür ve eğitim politikalarını uygulayan kuruma dair büyüleyici bir anlatı. Komiser ise Anatole Lunacharsky ve kendisini biraz abartılı biçimde “entelektüeller arasında bir Bolşevik, Bolşevikler arasında bir entelektüel” olarak tanımlıyor, sonuçta merkez komitede entelektüeller baskındı: Lenin, Troçki ve Bukharin bunlardan birkaçı.

(7) The Autobiography of a Sexually Emancipated Communist (Cinsel Kurtuluşa Ulaşmış Komünist bir Kadının Otobiyografisi), Alexandra Kollontai

Birinci dünya savaşının sert muhalifi Kollontai, savaşı destekleyen ılımlılardan kopup Bolşeviklere katıldı ve tüm hayatı boyunca uğruna mücadele ettiği kadın özgürlük hareketinin en önemli figürlerinden biri oldu. Norveç’e büyükelçi olarak atanan ilk kadındı ve şunları yazdı: “Böylece sadece kendim için değil, genel olarak kadınlar için bir zafer kazanmış olduğumu fark ettim… Arada sırada bana bir kadının böylesi önemli bir konuma atanmasının ne harika olduğunu söylediklerinde, kendi kendime, bunun son tahlilde, benim gibi çifte standartla hesaplaşmış ve bunu asla gizlememiş bir kadının, bugüne kadar gelenekçiliği ve sahte ahlakçılığı sıkı sıkıya benimsemiş olan bir kasta kabul edilmesi olduğunu düşündüm hep.”

(8) Roots of Revolution: A History of the Populist and Socialist Movements in 19th-century Russia (Devrimin Kökenleri: 19. Yüzyıl Rusya’sında Popülist ve Sosyalist Hareketlerin Tarihi), Franco Venturi

Moskova’da anarko-teröre ilişkin belgeleri içeren mühürlü arşive erişmesine izin verilen Venturi bunlardan çok iyi yararlanmış. Sovyet meslektaşlarının bunlara erişmesinin yasak olmasına üzülerek, Bolşeviklerin öncülleri üzerine tarihi bir şaheser yazmış.

(9) Towards the Flame: Empire, War and the End of Tsarist Russia (Ateşe Doğru: İmparatorluk, Savaş ve Çarlık Rusya’sının Sonu), Dominic Lieven

Tek başına birinci bölüm, devrimin neden geliyorum dediğinin anlatısı. Çürüyen bir imparatorluğa ve “dolduramadığı karar merkezinde bir deliğe yol açan” Çar’a dair muazzam bir anlatı.

(10) Bugünkü Devrimde Proletaryanın Görevleri / Nisan Tezleri, Vladimir Ilyich Lenin

Kriz zamanlarında Lenin, düşüncelerini açık, kısa ve öz kaleme alınmış yoğun tezler biçiminde yazardı. Kelimeleri boşa harcamaktan nefret ediyordu. Nisan Tezleri’nde Marksist ortodoksiye karşı sosyalist devrimi savundu. İşçi kitleleri ile birlikte kentlerde seçmenlerin çoğunluğunu Bolşeviklere yönlendiren şey, bu politik yaklaşımın başarısı oldu. Lenin’in başarısı Marksizm’i küreselleştirdi ve Komünist Manifesto’nun İncil’den sonra en çok basılan metin olmasını sağladı.

https://www.theguardian.com/books/2017/apr/12/top-10-books-about-the-russian-revolution-tariq-ali#img-1

Çeviri: Yakov Petroviç/Dünyadan Çeviri

Gazedda'dan haberdar olmak için takipte kalın...

Takipten çık
Gazedda

Gazedda

Gazeddakıbrıs yurttaş gazeteciliği anlayışı ile yayın yapan, yurttaştan yana taraf olan ve gazetecilikte meslek etiği ilkelerine inanan bir yayın organıdır. Gazeddakıbrıs her koşulda barıştan yanadır.

Guterres: Fosil yakıt sektörünün ahlaksız kazançları vergilendirilmeli
DÜNYA

Nükleer santrale saldırı intihar olur

Gazedda
8 Ağustos 2022
0

Deutsche Welle Türkçe‘nin (DW) haberine göre Guterres, Hiroşima‘ya düzenlenen nükleer saldırının 77’nci yıl dönümünde Tokyo‘da düzenlenen anma etkinliğine katıldı ve Rusya’nın Ukrayna’nın güneyindeki Zaporijya Nükleer Santrali‘ni hedef aldığı iddialarına ilişkin açıklamalar yaptı. Guterres, etkinlikte...

Okumaya Devam Et
Cezaevinde 722 tutuklu var
GAZEDDA'NIN GÜNDEMİ

Cezaevinde 722 tutuklu var

Gazedda
8 Ağustos 2022
0

Kamalı Haber Lefkoşa Ağır Ceza Mahkemesi 2021-2022 adli yılı kapanışını gerçekleştirdi. Başkan Fadıl Aksun, Kıdemli Yargıç Şerife Katip ve Yargıç Murat Soytaç’tan oluşan ağır ceza heyeti huzurundaki kapanış oturumunda Savcı...

Okumaya Devam Et
Sanal betten sağlanan gelirin aklanması ciddi sorun
GAZEDDA'NIN GÜNDEMİ

Sanal betten sağlanan gelirin aklanması ciddi sorun

Gazedda
8 Ağustos 2022
0

Kamalı Haber Lefkoşa Ağır Ceza Mahkemesi 2021-2022 adli yılı kapanışını gerçekleştirdi. Başkan Fadıl Aksun, kapanış duruşmasında önemli mesajlar verdi. Başkan Fadıl Aksun, “Lefkoşa Ağır Ceza Mahkemesi Lefkoşa, Güzelyurt, Lefke bölgelerinde...

Okumaya Devam Et
‘Rus nükleer terörüne karşı yaptırım artırılmalı’
EKOLOJİ

‘Rus nükleer terörüne karşı yaptırım artırılmalı’

Gazedda
8 Ağustos 2022
0

Ukrayna‘nın nükleer enerji şirketi Energoatom, dün Zaporijya Nükleer Santrali‘nin bulunduğu alana yapılan roket saldırılarının, Rusya ve Ukrayna hükümetlerinin birbirlerini suçlaması sebebiyle “nükleer felaket” riski taşıdığı konusunda uyardı. Avrupa’nın en büyük nükleer santrali...

Okumaya Devam Et
İklim kıyametçilerine neden kulak asmamalıyız?
EKOLOJİ

İklim kıyametçilerine neden kulak asmamalıyız?

Gazedda
8 Ağustos 2022
0

Philippa Nuttall‘ın The New Statesman‘da yayımlanan bu makalesi, Yeşil Gazete tarafından (derlenerek) Türkçe’ye çevrilmiştir. * 25 Nisan 2022’de Avustralya‘nın kamu radyo istasyonu, Amerikalı yazar Jonathan Franzen‘in ‘iklim krizine teslim olmamız gerektiğini’ söylediği bir röportajı tekrar yayımladı: Röportajda “Kelimenin tam...

Okumaya Devam Et

YAZARLAR

Sinema hayattır, hayat da sinemadır[1] – Temel Demirer 
Temel Demirer

Sinema hayattır, hayat da sinemadır[1] – Temel Demirer 

Gazedda
7 Ağustos 2022
Cumartesi Anneleri’nden Torunları’na kesintisiz mücadele – Sibel Özbudun / Temel Demirer
Sibel Özbudun

Cumartesi Anneleri’nden Torunları’na kesintisiz mücadele – Sibel Özbudun / Temel Demirer

Sibel Özbudun
7 Ağustos 2022
Ahmet Güneyli

50 yıl öncesinin eğitim anlayışı ile şimdinin çocuklarını yetiştirmeye çalışıyoruz | Ahmet Güneyli

Ahmet Güneyli
5 Ağustos 2022
Bu fotoğrafa çok iyi bakın | Halil Karapaşaoğlu
Halil Karapaşaoğlu

Bu fotoğrafa çok iyi bakın | Halil Karapaşaoğlu

Halil Karapaşaoğlu
5 Ağustos 2022
“Ya bizdensin ya değilsin” diye basın ödülü veriyorlar – İbrahim Beyazoğlu
İbrahim Beyazoğlu

“Ya bizdensin ya değilsin” diye basın ödülü veriyorlar – İbrahim Beyazoğlu

İbrahim Beyazoğlu
4 Ağustos 2022

SON EKLENENLER

Neoliberalizmin son tuzağı: Mindfulness – Ronald Purser

Neoliberalizmin son tuzağı: Mindfulness – Ronald Purser

14 saat önce
‘Rus nükleer terörüne karşı yaptırım artırılmalı’

‘Rus nükleer terörüne karşı yaptırım artırılmalı’

14 saat önce
İklim kıyametçilerine neden kulak asmamalıyız?

İklim kıyametçilerine neden kulak asmamalıyız?

14 saat önce
Süper kârlar: Artık moda bir sözcük mü?

Süper kârlar: Artık moda bir sözcük mü?

2 gün önce
Ukrayna’daki savaştan ‘süper kârlı’ çıkanlar!

Ukrayna’daki savaştan ‘süper kârlı’ çıkanlar!

2 gün önce
Çocuklar ve aşırı sağ online siteler: Okulların yardıma ihtiyacı var

Çocuklar ve aşırı sağ online siteler: Okulların yardıma ihtiyacı var

2 gün önce
ODTÜ’lüler rektör yasağını tanımadı

ODTÜ’lüler rektör yasağını tanımadı

2 gün önce
Gazedda

© 2022 Gazeddakıbrıs - Copyleft

  • Künye
  • Dayanışma
  • İletişim
  • Gizlilik Politikası

Bulamadık
Tümünü Gör
  • Ana Sayfa
  • HABER
    • GAZEDDA’NIN GÜNDEMİ
    • KIBRIS
    • DÜNYA
    • KORONAVİRÜS
  • MULTİMEDYA
    • GAZEDDAPOD
    • GAZEDDAWEBTV
  • YORUM
    • EDİTORYAL KOLEKTİF
    • GAZEDDABLOG
      • GAZEDDA YAZARLARI
      • GÜNEYDEN YAZARLAR
      • DÜNYADAN YAZARLAR
    • RÖPORTAJ

© 2022 Gazeddakıbrıs - Copyleft

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist

Web sitemizde size en iyi deneyimi sunabilmemiz için çerezleri kullanıyoruz. Bu siteyi kullanmaya devam ederseniz, bunu kabul ettiğinizi varsayarız. Gizlilik ve Çerezler Politikası sayfamızı ziyaret edin.