• Künye
  • Dayanışma
  • İletişim
  • Gizlilik Politikası
Cumartesi, Haziran 10, 2023
Bulamadık
Tümünü Gör
Gazeddakıbrıs
  • ANA SAYFA
  • HABER
    • GAZEDDA’NIN GÜNDEMİ
    • KIBRIS
    • DÜNYA
    • KORONAVİRÜS
    • İKLİM KRİZİ | EKOLOJİ
  • YORUM
    • EDİTORYAL KOLEKTİF
    • GAZEDDABLOG
      • GAZEDDA YAZARLARI
      • GÜNEYDEN YAZARLAR
        • PENNA
      • DÜNYADAN YAZARLAR
        • PROJECT SYNDICATE
    • RÖPORTAJ
  • MULTİMEDYA
    • GAZEDDAPOD
    • GAZEDDAWEBTV
  • TÜM İÇERİK
  • ANA SAYFA
  • HABER
    • GAZEDDA’NIN GÜNDEMİ
    • KIBRIS
    • DÜNYA
    • KORONAVİRÜS
    • İKLİM KRİZİ | EKOLOJİ
  • YORUM
    • EDİTORYAL KOLEKTİF
    • GAZEDDABLOG
      • GAZEDDA YAZARLARI
      • GÜNEYDEN YAZARLAR
        • PENNA
      • DÜNYADAN YAZARLAR
        • PROJECT SYNDICATE
    • RÖPORTAJ
  • MULTİMEDYA
    • GAZEDDAPOD
    • GAZEDDAWEBTV
  • TÜM İÇERİK
Bulamadık
Tümünü Gör
Gazedda
Bulamadık
Tümünü Gör
Ana Sayfa HABER

Kriz, Yağma ya da Mağusa – Emre Akbil

Gazedda Gazedda
18 Aralık 2018
Okuma Süresi: 5 dk
A A
Kriz, Yağma ya da Mağusa – Emre Akbil

Yıllardır yaşanan kentsel yağmaya tanıklık eden Mağusalılar emirnameye sımsıkı sarıldılar. Limitsiz yükselme ve genişleme ile gelen sorunları uzunca bir süredir yaşamaya başlayan kentliler en küçük bir sınırlamanın kent için bir rahatlama olacağı düşüncesinde. Diğer yandan Mağusa bugün inşaat sermayesinin en güçlü kalesi durumunda. Müteahhitler birliğinin söylemlerinden kent üzerinde kurdukları mutlak iktidarı paylaşmak niyetinde olmadıkları ve emirnamenin 19 Kasımda sunulan taslak hali ile 10 Aralık’ta yürürlüğe giren hali arasındaki büyük farkın sebeplerinden birinin Müteahhitler Birliğinin kapalı kapılar ardında yaptığı müzakereler olduğu anlaşılıyor. Kimi çevreler tarafından, tüm geri adımlara rağmen, emirname sermayenin bölge üzerindeki mutlak iktidarına sembolik bir darbe indirmiş gibi algılanıyor. Peki son yapılan değişiklikler ile uygulamada yaptırım gücü neredeyse olmayan bir metin olarak emirname neden bir iktidar savaşı alanına dönüşmüş durumda? 

Kriz yaratarak varlığını sürdüren, kentsel rantı krizler ile tetikleyen, krizler ile şişen Oedipusçu arzuları yöneterek iktidar alanını genişleten sermaye, ekolojist ve toplumcu dili de araklama becerisini sergilemekten geri durmuyor. Kendini toplum ile özdeş olarak konumlandıracak kadar ileri gidebiliyor. Ekoloji, demokrasi, katılımcılık gibi tüm söylem alanlarını da işgal edecek şekilde sembolik çerçevesini genişleten sermaye kendi oyun alanı dışına açılan tüm kapıları tutma çabasında. Ancak doğal eşiklerin kendini hatırlattığı sel felaketi bu kapıları yeniden açmışa benziyor. Doğa ve kent müşterekleri etrafında yeni birliktelikler, yeni mücadele hatları beliriyor. Bu hatlar tabandan yükselen anti-oedipusçu arzuları örgütlüyor. Bugün Mağusa yeni bir arzu üretimi alanı olarak yeniden doğuyor: müşterekçi, toplumcu, ekolojist, çoğulcu, sömürüsüz, askersiz ve sınırlar ötesi bir Kıbrıs için bu mücadeleye ortak olma zamanıdır.

Bu arzular, bu hatlar henüz ortak bir dil ile bezeli değildir. Kent mücadeleleri için ortak zemin arayışı sürmektedir. Bu doğrultuda emirname tutunulacak bir dal gibi görülüyor. Ancak sermayenin tanımladığı iktidar kavgasının nesnesi olarak emirname oldukça kaygan bir zemindir. Unutulmamalıdır ki emirnameler de kriz düzeninin ve anomalilerin bir tezahürüdür. Emirname, buyruk ya da ferman anlamına gelen olağandışı bir planlama aracıdır. 1989 yılında yasa ile oluşturulan planlama makamı ve bağlı bulunduğu siyasi otoritenin yasayı takiben oluşabilecek krizleri yönetebilmesi için öngörülen bir araç olarak 25 yıl önce işlevini yitirmiş olması beklenirdi. Ana görevi planlama olan dairenin kadrosu kentsel rant paylaşımının öne çıktığı planlama onayı birimi ile şişirildiğinden, imar planlarını yürütmesi beklenen dar kadro (2017 faaliyet raporuna göre 6 kalıcı 7 geçici çalışanı ile) 7-10 arası farklı plan metni ve bölgesi içinde adeta boğularak emirnamelere sarıldı. Olağandışı bir kentsel kriz yönetim aracı olan emirnameler neredeyse imar ve kentleşme ile eşanlamlı olacak şekilde olağanlaştı. Yasanın çıktığı günden itibaren görev almış siyasi irade ve planlama makamı yetkilileri, sorumluluklarında olan imar planlarını yönetecek yapıyı oluşturmuş olsalardı bugün oluşan kentsel krizler, yağma ve sel ile gelen yıkımı konuşmak durumunda olmazdık. 29 senelik kısa şehircilik tarihimiz göstermiştir ki kendini mağdur olarak konumlandıran planlama makamı da siyaset ve sermayenin kuşatmasına boyun eğerek çarpık kentleşmenin sadece yasal değil yapısal sorumlularındandır. Sivil toplum örgütleri için siyasi irade ve sermaye ile girift ilişkileri olan planlama makamının yanında sorgusuz sualsiz durmak bu açıdan sorunludur. 

Çok geriye gitmeden, sadece son emirname sürecinde yaşanan değişikliklere bakarak bu ilişkiler ağının ve siyasi iradenin nasıl işlediği anlaşılabilir. Emirnamedeki değişiklikler, tıpkı evini yıkıp döken bir ergenin tüm isteklerine boyun eğen, dahası onu ödüllendiren ebeveynlerin tavrına benzetilebilir. Bu tavizlerin sonrasında öfke krizine tutulan ergen çocuk tavırları da müteahhitler birliğinin son çıkışını andırıyor. Yürürlüğe giren emirnamede sahil şeridinde ve tarım arazilerinde yapılaşmanın devamı sağlanmış ve içeriğine bakılmaksızın vizeye verilen projeleri hak sahibi yapabilecek kazanılmış haklar ile ilgili 27B maddesi ile emirname pratikte yok sayılmıştır. Emirname son değişiklikler ile yaşanan kentsel yağmayı durdurmak bir yana yeni bir inşaat krizini tetikleyerek sermayenin iştahını kabartmıştır. Kentsel ranta yönelik projelendirme ve inşaat üretimi tarihçemize bakan her kimse Mağusa’nın önümüzdeki 3-5 yıl koca bir şantiye alanına dönüşeceğini öngörebilir. Kapsamı genişletilmiş ‘kazanılmış haklarını’ kaybetmek istemeyen sermaye sahipleri bu süreci sonuna kadar zorlayacaktır. Bu süreçte planlama onayı için Şehir Planlama Dairesine gelecek projeler çeşitli ilişki ağlarına ve hassas güç dengelerine göre biçimlenecektir. Eşitlik ve adalet duygusu yara alırken kentsel rant arzusu daha da serpilecektir. Hali hazırda ihtiyaç fazlası olan konutlara yenileri eklenmeye başladığında oluşacak arzda daralma sonrasında başlatılmış inşaatlar ekonomik kaybı azaltmak için yarım inşaatlar olarak terk edilecektir. Mağusa boş binaları ve şantiyeleri ile yabancısı olmadığı hayalet kent görünümüne bürünecektir. Kısacası, taslak emirnamede yapılan değişiklikler sonrası bölge bir kez daha inşaat sermayesinin oyun alanına dönüşmüştür. Dahası bu oyunun aktörleri Lefkoşa ve Girne’deki süreçlerden tecrübe kazanmıştır ve oyuna yön verecek ilişki ağları çoktan örülmüştür.

Ancak bu oyunu bozacak aktörler de vardır. Önemli olan bu aktörlerin alternatif ve çoğulcu bir karşı-iktidar olarak örgütlenebilmesidir. İnşaat sermayesinin yıllarca ördüğü ilişki ağlarına karşı farklı bir ağ yapılanması acil bir gerekliliktir. Ne var ki bu ilişkiler salt emirname savunması üzerinden gerçekleşmemeli, daha uzun soluklu bir arzu üretiminin parçası olarak kent savunmasına dönüşebilmelidir. Sahil ekosistemi, tarım arazileri, kent dokusunun sürdürülebilir gelişimi emirnamelerin ötesinde nasıl bir kent tahayyül ettiğimiz ile ilgilidir. Günün sonunda imar planları bile ‘nasıl bir kent?’ sorusuna cevap değildir. Planlama süreçleri planların kendisinden daha değerlidir. Bu süreçler kentlilerin ortak arzularını üretebilecekleri imkanları barındırır. Daha önce Lefkoşa ve Girne’de yaşanan planlama süreçleri tıpkı geçtiğimiz haftalarda emirnamenin biçim değiştirme serüveni gibi kapalı kapılar ardında geliştirilmiş, toplum süreçten yabancılaştırılmıştı. Katılımcılığı görüş almak olarak yorumlamak son yarım yüzyıl gelişen demokratik planlama araçlarından bihaber olmak anlamına gelir. Planlama, bir yandan ortak yurttaşlık duygusunun üretildiği diğer yandan ekonomik ve politik tüm süreçlerden yabancılaşma ile bireylerin sermaye ve siyasete araç olacak şekilde yozlaşabildiği farklı toplumsal ilişki biçimleri içinde yürütülebilir. Planlama süreçleri, kentin müştereklerini koruyacak örgütlenmeleri sağladığı ve ‘nasıl bir kent?’ sorusunu mahalli ölçeğe kadar taşıyarak toplum tabanına yayabildiği zaman kuşatıldığı iktidar pratiklerinden kurtulabilecektir. 

Gazedda'dan haberdar olmak için takipte kalın...

Takipten çık
Gazedda

Gazedda

Gazeddakıbrıs yurttaş gazeteciliği anlayışı ile yayın yapan, yurttaştan yana taraf olan ve gazetecilikte meslek etiği ilkelerine inanan bir yayın organıdır. Gazeddakıbrıs her koşulda barıştan yanadır.

Sterlin 30 liraya dayandı
GAZEDDA'NIN GÜNDEMİ

Sterlin 30 liraya dayandı

Gazedda
9 Haziran 2023
0

Türkiye’de cumhurbaşkanlığı seçimlerinin sonuçlanmasının ardından yükselişe geçerek tarihi zirvelerini yenileyen döviz kurlarında yükseliş devam ediyor. Sterlin/TL, bugün sabahın erken saatlerinde 29,98, dolar/TL ise 25,95 seviyelerini görerek rekor tazeledi. Serbest piyasada...

Okumaya Devam Et
Fransa’da ve her yerde alanları öfkeli işçiler doldurdu
DÜNYA

Fransa’da Emeklilik Yasası’na karşı önerge Ulusal Meclis’ten geçmedi

Gazedda
9 Haziran 2023
0

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un emeklilik yaşını 64'e çıkartan reformuna karşı çıkanlar, Perşembe günü emeklilik yaşını 62'de tutmaya yönelik son atakta reformu iptale yönelik Ulusal Meclis'ten geçirmekte başarılı olamadılar. Merkezci muhalefet grubu...

Okumaya Devam Et
IEA: Küresel metan emisyonları rekor seviyede seyrediyor
GAZEDDA'NIN GÜNDEMİ

Sera gazı emisyonları rekor kırdı: 1,5 derece hedefine vaktinde erişilemeyebilir

Gazedda
9 Haziran 2023
0

Toplam 50 bilim insanı tarafından hazırlanan kapsamlı bir iklim raporu, dünyada rekor düzeyde yüksek sera gazı emisyonları görüldüğüne işaret ediyor. Hava kirliliğinde görülen azalmanın de küresel ısınmada benzersiz bir hızlanmaya neden olduğu belirtiliyor. Rapora...

Okumaya Devam Et
Eriyen buzullar suları öngörülenden çok daha fazla yükseltecek
İKLİM KRİZİ | EKOLOJİ

Arktik yaz buzunu kurtarmak için artık çok geç

Gazedda
9 Haziran 2023
0

Yeni bir araştırma, yazın Arktik deniz buzunu kurtarmak için artık çok geç olduğunu gösterirken bilim insanları, bunun sonucunda kuzey yarımkürede artması muhtemel olan aşırı hava koşulları için hazırlık yapılması gerektiğini söylüyor. Analizler,...

Okumaya Devam Et
El Nino başladı, 2024’te sıcaklık rekoru kırılabilir
İKLİM KRİZİ | EKOLOJİ

El Nino başladı, 2024’te sıcaklık rekoru kırılabilir

Gazedda
9 Haziran 2023
0

ABD’li bilim insanları, El Nino nedeniyle önümüzdeki yılda sıcaklık rekoru kırılmasını bekliyor. Uzmanlar, küresel ısınmayı 1,5 dereceyle sınırlandırma hedefinin de 2024’te El Nino etkisiyle aşılabileceğinden endişeli. Şimdilik El Nino’nun 2024...

Okumaya Devam Et

YAZARLAR

Enflasyon yüzde 116,56 : ‘Milli para’ TL ama her şey döviz!
Mertkan Hamit

Türk Lirası’nda değer kaybı devam ediyor | Mertkan Hamit

Mertkan Hamit
7 Haziran 2023
“Yol uzun ama ya bir yol bulacağız ya da bir yol yapacağız; biz sevgili yurdum, yolun kendisi olacağız”
Tacan Reynar

Reynar: YSK yargı organı olmadığı gibi üyelerinin Yargıç olması da o kurulu mahkeme yapmaz | Tacan Reynar

Tacan Reynar
6 Haziran 2023
Kürsü 🥊 Tevfik Aytekin
Tevfik Aytekin

Kürsü 🥊 Tevfik Aytekin

Tevfik Aytekin
4 Haziran 2023
Çalıyor

Black Mirror 15 Haziran’da dönüyor | Video Haber

Black Mirror’ın 6. sezonundan ilk fragman yayınlandı

Black Mirror 15 Haziran’da dönüyor | Video Haber

GAZEDDA'NIN GÜNDEMİ
Mocha Kasırgası Myanmar’a ulaşırken milyonlarca mülteci yıkıma karşı hazırlanıyor

Suriyeliler “geri gönderme” tartışmasına ne diyor? 🏴

DÜNYA
Barış Atay’dan Memet Ali Alabora’ya Gezi’nin sanatçıları | “O an öleceğimi sandım” ✊

Barış Atay’dan Memet Ali Alabora’ya Gezi’nin sanatçıları | “O an öleceğimi sandım” ✊

DÜNYA
Fillerin Asya’daki yaşam alanlarının yaklaşık üçte ikisi yok oldu

Almanya’daki Türk seçmenler hangi adaya, neden oy verdi? 🗳️🇩🇪

DÜNYA
Mustafa Sarıgül fenomeni 📵

Mustafa Sarıgül fenomeni 📵

DÜNYA
İktidar 🌌🌍

İktidar 🌌🌍 Ulus Baker

DÜNYA
Kıbrıs üzerine 🌶️🧠 Ulus Baker

Kıbrıs üzerine 🌶️🧠 Ulus Baker

DÜNYA
Dil, bir emir sistemidir 👅👮

Dil, bir emir sistemidir 👅👮

DÜNYA
Yaratıcı Eylem Nedir 🥚 Gilles Deleuze

Yaratıcı Eylem Nedir 🥚 Gilles Deleuze

DÜNYA
BY’nin adayı Umut Ersoy oldu

BY’nin adayı Umut Ersoy oldu

GAZEDDA'NIN GÜNDEMİ

Twitter’da takip et

Tweetlerim

Instagram

Takip et

  • Hayat Ersin
  • Her Perşembe ve Cuma gün olduğu gibi; öğle saat 12:00’da Gazeddakıbrıs Kolektifi’nden Nuri Sılay ve Tevfik Aytekin, bu hafta da Kıbrıs ve dünya gündemini yorumluyor. 

Sansürsüz, Gazedda’nın Youtube, Facebook ve Twitter sayfalarından aynı anda yayında olacak.
  • Η Οργανωτική Επιτροπή της Πορείας Υπερηφάνειας της 17ης Μαΐου προσκαλεί κάθε άτομο σε πορεία κατά της Ομοφοβίας, Αμφιφοβίας και Τρανσφοβίας στις 17 του Μάη

17 Mayıs Onur Yürüyüşü Organizasyon Komitesi herkesi 17 Mayıs Günü Homofobiye, Bifobiye, Transfobiye karşı yürüyüşe davet ediyor.

May 17th Pride March Organizing Committee invites everyone to march against Homophobia, Biphobia, and Transphobia on May 17th.

#pride2023 
#pride2023🌈
  • Bugün 17 Mayıs Uluslararası Homofobi, Bifobi, İnterfobi ve Transfobi Karşıtı Gün. 1990 yılında Dünya Sağlık Örgütü’nün eşcinselliği hastalıklar listesinden çıkarması adına, 2004 yılından bu yana olarak kutlanan bugün her yıl yeni bir temaya sahip.

Bu yılın teması “Hep birlikte, çeşitlilikle bir arada”.

17 Mayıs’ın dünya çapındaki kutlamalarını buluşturan 17May.org’un bu yıl için açıklaması şöyle:

“Uluslararası Homofobi, Transfobi ve Bifobi ile Mücadele Günü
  • Gazeddakıbrıs Editoryal Kolektifi
  • Ersin
  • "Filozoflar dünyayı yalnızca çeşitli biçimlerde yorumlamışlardır; oysa sorun onu değiştirmektir." 
(Almanca aslı: "Die Philosophen haben die Welt nur verschieden interpretiert; es kömmt drauf an, sie zu verändern.)

Karl Marx, Feuerbach Üzerine Tezler, 1845.
  • Gazeddakıbrrıs Editoryal Kolektifi

Gazedda Sosyal Medya

SON EKLENENLER

Eriyen buzullar suları öngörülenden çok daha fazla yükseltecek

Arktik yaz buzunu kurtarmak için artık çok geç

15 saat önce
El Nino başladı, 2024’te sıcaklık rekoru kırılabilir

El Nino başladı, 2024’te sıcaklık rekoru kırılabilir

15 saat önce
Güneş enerjisinde yeni bir çağ: İki boyutlu malzemeyle uzayda enerji tarlası kurulabilecek

Güneş enerjisinde yeni bir çağ: İki boyutlu malzemeyle uzayda enerji tarlası kurulabilecek

1 gün önce
Orman yangınlarının dumanları ABD’de on milyonlarca kişinin sağlığını tehdit ediyor

Orman yangınlarının dumanları ABD’de on milyonlarca kişinin sağlığını tehdit ediyor

1 gün önce
“Öğretmenlerin haklı mücadelesinin yanındayız”

“Stabil para birimine geçmek için çalışma başlatılmalıdır”

2 gün önce
Gazedda

© 2022 Gazeddakıbrıs - Copyleft

  • Künye
  • Dayanışma
  • İletişim
  • Gizlilik Politikası

Bulamadık
Tümünü Gör
  • Ana Sayfa
  • HABER
    • GAZEDDA’NIN GÜNDEMİ
    • KIBRIS
    • DÜNYA
    • KORONAVİRÜS
  • MULTİMEDYA
    • GAZEDDAPOD
    • GAZEDDAWEBTV
  • YORUM
    • EDİTORYAL KOLEKTİF
    • GAZEDDABLOG
      • GAZEDDA YAZARLARI
      • GÜNEYDEN YAZARLAR
      • DÜNYADAN YAZARLAR
    • RÖPORTAJ

© 2022 Gazeddakıbrıs - Copyleft

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist

Web sitemizde size en iyi deneyimi sunabilmemiz için çerezleri kullanıyoruz. Bu siteyi kullanmaya devam ederseniz, bunu kabul ettiğinizi varsayarız. Gizlilik ve Çerezler Politikası sayfamızı ziyaret edin.