Behiç Gökay: Kıbrıslı bir kuir

Bu makale ilk kez 2019 yılında şair Neşe Yaşın’ın kişisel sosyal medya hesabından yayımlanmıştır.

Sosyal Medya – Neşe Yaşın

Benim kuir kahramanım Behiç Gökay’dır. Behiç Gökay da kim diyeceksiniz? Size gösterebileceğim bir fotoğrafı yok ne yazık ki. Epey uğraştım bir suretine ulaşabilmek için. Hala aramaya devam ediyorum. Bu yazıya bir fotoğraf konacaksa editörden ricam boş bir çerçeve koyması… Ya da ölüp gömüldüğü köyde onunla dostluk eden bir kadının” bisikletini buraya koyardı, bakın nasıl da çiçek açmış” dediği eski çeşmenin fotoğrafı uygun düşebilir.

Behiç Gökay, Kıbrıs’ın Zeki Müren’i olarak bilinirdi. Hikâyesi Kıbrıs’ın acılı politik tarihinden de etkilenmiş bir kuir hikâyesidir. Kıbrıs’ın İngiliz sömürgesi olduğu 1924 yılında bir komplo sonucu karısını öldürdüğü için doğru dürüst yargılanmadan çarçabuk asılan dedesi Dr. Behiç’ten almıştır adını… Bu olay sonucunda yetim kalan annesi ve dayısı akrabaları tarafından büyütülürler. Annesi genç yaşta evlendirilir. Bu evlilikten üç çocuğu olur. Aslında eşcinsel olan babası gibi eşcinseldir Behiç de…

Birkaç kez bu yüzden polis tarafından dövülür. Kardeşi Alpay onu “tedavi için” Rum tarafındaki bir doktora götürür. Alpay, Rumlarla işbirliği yapmakla suçlanır ve TMT (Türk Mukavemet Teşkilatı) tarafından önce dövülür sonra kaybedilir. Bu olaydan sonra Behiç de hayatından endişe eder ve Rum tarafında yaşamaya başlar. Sonra Atina’ya gider. Tavernalarda şarkılar söyler. Hastalanınca Kıbrıs’a gelir. Kıbrıslı Türkler ve Rumların bölünmeden sonra bile birlikte yaşamaya devam ettikleri Kıbrıs’ın güney tarafındaki Linobambaki* köyü Bodamya’ya yerleşir. Hastalığının ne olduğundan emin değilim. Büyük olasılıkla AIDS.

Behiç’le ilgilenen Kıbrıslı Türk bir köylü kadınla ve arkadaşı olan bir polisle biraz konuşma imkânı bulabildim. Behiç’in bir fotoğrafına ulaşmak mümkün olmadı. Devlet tarafından tahsis edilen, köyde yaşadığı ev ölümünden sonra boşaltılmış ve kişisel eşyalarının nereye gittiği bilinmiyor. Belki daha ayrıntılı bir araştırma sonucu öğrenilebilir.

Mesele şu ki çok dokunaklı bir kuir hikâyesi bu… Dövülmüş, dışlanmış, yapayalnız bırakılmış ve ölümünden sonra da sureti kaybolmuş Behiç Gökay’ın hikâyesi. Tek teselli konuşma imkanı bulduğumuz köylülerin Behiç’ten büyük bir sevgi ve saygıyla söz etmeleri ve onu hep güzel hatırlamaları.

Fotoğraf kaynağı: Sevgül Uludağ