İş Araçları Kapasitelerinin 2 Kat Fazlası Bir Yük Altında Kullanılıyor!

Makina Mühendisleri Odası, yıllardır meydana gelen kazalarla ilgili yapılan tespitlerde araç teknolojilerinin göz ardı edildiğini belirterek, iş araçlarının denetlenmesi gerektiğini ifade etti. Oda,  imalatçının tasarladığı araçların Kıbrıs’ın kuzeyinde tadil edilerek kapasitesinin 2 kat fazlası bir yük altında kullanılmakta olduğunu tesbit ettiklerini duyurdu.

Oda Başkanı Emir Taşcıoğlu yaptığı yazılı açıklamada, kötü yol koşullarının etkisini azaltmak ve sorumsuz araç operatörlerinin kaza yapmasını engellemek için akıllı araçların yapıldığını belirterek, bu araçlara takılan takometrelerle aracın 3-4 gün öncesine kadar hangi operatörle kaç kilometre hızda kullanıldığının tespit edilebildiğini, araçların, kaygan zemin üzerinde güvenli kullanımın sağlanabilmesi için operatöre hız yapma imkanı vermediğini vurguladı.

Değirmenlik Girne dağ yolundaki kazanın konum ve hasar derecelerine bakarak kazanın kamyonun frenleme zaafiyetinden kaynaklandığı değerlendiren Taşcıoğlu, “Araç lastiklerinin kavrama yeteneğinin incelenmesi gerekir. Bu kamyonda eğer kaymayı önleyici ASR sistemi veya dengeli fren yapmayı sağlayan ABS sistemi bulunsaydı belki de bu kaza yaşanmayacaktı” dedi.

Açıklamanın tamamı şöyle:

İş Araçları Denetlenmelidir!

Önceki gün Girne-Dağyolunda meydana gelen feci trafik kazası, tüm toplumu olduğu gibi bizleri de tarifsiz bir acıya boğdu. Meslek olarak araç ve tarfikle çok yakın bir ilgimiz olduğundan bu acı daha da artmakta ve öfkeye dönüşmektedir. Çünkü yıllardır yaptığımız ikazlar göz ardı edilmekte, göz göre göre kazalar olmakta ve can kayıpları yaşanmaktadır.

Yıllardan beri meydana gelen kazalarda yapılan tespitlerde araç teknolojileri sürekli göz ardı edildi. Kötü yol koşullarının etkisini azaltmak ve sorumsuz araç operatörlerinin kaza yapmasını engellemek için “akıllı araçlar” yapıldı. Akıllı araçların sahip olduğu takometrelerle aracın 3-4 gün öncesine kadar hangi operatörle kaç km hızda kullanıldığı tespit edilebiliyor. Bu araçlar, kaygan zemin üzerinde güvenli kullanımın sağlanabilmesi için operatörehız yapma imkanı vermiyor.

Binekotolarda 3 yaştan 5 yaşa çıkarılan ithalat şartı; iş araçlarında, kamyon tipi ağır araçlarda, yolcu taşıma araçlarında12 yaş olarak uygulanmakta böyle olunca da yurt dışından 2. El durumda ithal edilen kamyonlar büyük oranda ekonomik ömrünü doldurmuş, yardımcı fren sistemlerinden yoksun ve ucuz olduğu için ülkeye getirilmektedir. Bu tip ithallerin durdurulması, azami 3 yaşından büyük iş araçlarının, yardımcı fren donanımınından yoksun kamyonların, yolcu güvenliğinden yoksun yolcu taşıma araçlarının ithali durdurulmalıdır.

Kaza sonrası resimlerden araçların konumları ve hasar derecelerine bakıldığında bu kazanın oluş sebebinin kamyon araçtaki frenle mezaafiyetinden kaynaklandığı değerlendirilmektedir. Bu konunun teknik olarak control edilmesi gerekir. Araç lastiklerinin kavrama yeteneğininin celenmesi gerekir. Bu kamyonda eğer kaymayı önleyici ASR sistemi veya dengeli fren yapmayı sağlayan ABS sistemi bulunsaydı belki de bu kaza yaşanmayacaktı.

Harfiyat kamyonlarına hız limiti şartı konması gerekir, KKTC trafik tüzüğünde de hız limiti vardır. Binekotolar ile 40 ton yük taşıyan araçların hız limitleri aynı olamaz ancak yolda yapılan kontrollarda araç segmentine bakılmadan radar ile hız tespiti yapılıyor. Günümüzde trafik birimleri hareketsiz araçları dahi takometrelerinden kontrol ederek öncesinde yapılan hız aşımları tespit edilebilir. Ama ülkemizde maalesef takometre uygulaması yoktur.

Araçlar ve trafik konusunda ülkemizde gözlemlenen anomaliler ve bunlardan dolayı bizleri bekleyen muhtemel tehlikelerden bir kısmı aşağıda belirtilmiştir:

•  ADR sistemi olmayan akaryakıt tankerleri, heran patlayabilecek bir bomba gibi sokaklarda dolaşmaktadır.
•  Yolcu güvenliği olmayan otobüsler yolcu taşıma hizmetinde kullanılmaktadır. Şu anda kullanımda olan otobüslerin yaklaşık %90’ında yangın/devrilme gibi kazalarda yolcuların zarar görmeden tahliyesine imkansağlayacak donanımlar yoktur.
•  Ekonomik ömrünü doldurmuş ağır iş makinaları denetlenmeden ülkemizde hizmet vermektedir. Birkaç yıl once yine beşparmak dağlarında excavator uçurumdan yuvarlanmış ve operatörü ölmüştü. O kazada eğer iş aracında arazi seviye tespit sensörü olsaydı o kazada yaşanmayacaktı.
•  İmalatçının tasarladığı araçların KKTC’de tadil edilerek kapasitesinin 2 kat fazlası bir yük altında kullanılmakta olduğu odamız tarafından tespit edilmiştir.
•  Aşırı ağırlıktan dolayı araç şasileri kopmakta ve bu şasiler donanımsız atölyelerde hiçbir denetim olmadan uydurma yöntemlerle tamir edilmektedir.

Biz makina mühendisleri araçların kaza yapmasına sebep olan yol şartlarının etkisini, kullanıcı sorumsuzluğunu ve hatalarını asgari seviyeye indirmek için “akıllı araçların” kullanılması gerektiğini savunuyoruz. Yurt dışından ikinci el durumunda ithal edilen tüm araçların fabrikasyon tasarımlarına uygun olduğu hususunda Makina Mühendisleri Odasından teyit alınmalıdır. Odamız bu hizmeti verebilecek kapasitededir. Bu kamyonların yürüyen aksamları, yardımcı fren donanımları 6 ayda bir mutlaka denetlenmelidir. Takometresiz iş aracı kullanılmamalı ve trafik kontrollerinde denetlenmelidir.

Emir TAŞCIOĞLU

Oda Başkanı