• Künye
  • Dayanışma
  • İletişim
  • Gizlilik Politikası
Pazartesi, Mart 27, 2023
Bulamadık
Tümünü Gör
Gazeddakıbrıs
  • ANA SAYFA
  • HABER
    • GAZEDDA’NIN GÜNDEMİ
    • KIBRIS
    • DÜNYA
    • KORONAVİRÜS
    • İKLİM KRİZİ | EKOLOJİ
  • YORUM
    • EDİTORYAL KOLEKTİF
    • GAZEDDABLOG
      • GAZEDDA YAZARLARI
      • GÜNEYDEN YAZARLAR
        • PENNA
      • DÜNYADAN YAZARLAR
        • PROJECT SYNDICATE
    • RÖPORTAJ
  • MULTİMEDYA
    • GAZEDDAPOD
    • GAZEDDAWEBTV
  • TÜM İÇERİK
  • ANA SAYFA
  • HABER
    • GAZEDDA’NIN GÜNDEMİ
    • KIBRIS
    • DÜNYA
    • KORONAVİRÜS
    • İKLİM KRİZİ | EKOLOJİ
  • YORUM
    • EDİTORYAL KOLEKTİF
    • GAZEDDABLOG
      • GAZEDDA YAZARLARI
      • GÜNEYDEN YAZARLAR
        • PENNA
      • DÜNYADAN YAZARLAR
        • PROJECT SYNDICATE
    • RÖPORTAJ
  • MULTİMEDYA
    • GAZEDDAPOD
    • GAZEDDAWEBTV
  • TÜM İÇERİK
Bulamadık
Tümünü Gör
Gazedda
Bulamadık
Tümünü Gör
Ana Sayfa YORUM GAZEDDABLOG GAZEDDA YAZARLARI Tevfik Aytekin

Soba – Tevfik Aytekin

Tevfik Aytekin Tevfik Aytekin
23 Mart 2021
Okuma Süresi: 5 dk
A A

Bu makale ilk kez 22 Mart tarihinde Avrupa Gazetesi’nde yayımlanmıştır.


Varlık dergisi 1956’da bir roman ödülü koymuştu. Bela bir jüri vardı. Yakup Kadri, Reşat Nuri Güntekin, Ahmet Hamdi Tanpınar, Nurullah Ataç, Suut Kemal Yetkin, Selahattin Batu’dan oluşan dokuz kişilik bir jüriydi. İki kişi onun romanını tercih etmemişti. Muhtar Körükçü tercihini Kemal Tahir’den yana yapmış, bir hikâyeci ve hakim Bekir Sıtkı Kunt ise Orhan Hançerlioğlu’nun romanını tercih etmiş, geriye kalan yedi belalılar ise onu tercih etmişti. Bir sabah bir bakmıştı ki, dokuz belalılar Varlık ödülünü, ilk romanı olan İnce Memed’e vermişti. İlk ödülüydü. Tam bin lira vermişlerdi. Olacak iş değildi. Çok büyük paraydı.

*

Dünyanın en büyük çiftliğinde yedi gün diye, Gazeteciler Cemiyeti’nin ödülünü almıştı. İkinci ödülüydü. Beş yüz lira vermişlerdi. Gidip, kendine Longines marka saat almıştı.

*

Oysa ilk şiirle başlamıştı. Sekiz yaşında Çukurova’da meşhurdu. Halk şairleriyle çakışıyordu. Şimdilerle atışma deniyor. Maraş, Yapboz köyünden Âşık Râmi gelmişti. O gün sabaha kadar çakışmışlardı. Sabah çakışma bitince, Yaşar Kemal’e sazını vermiş, bitirince ilk okulu yanıma gel, sen bir Karacaoğlan bile olursun, Anadolu’yu köy köy dolaşır, sen destanlar anlatırsın, türküler söylersin, ben de anlatırım, bütün Anadolu’yu dolaşırız demişti.

*

İlk okulu bitirince acaba Toros dağlarındaki yapboz köyüne mi gitsem, yoksa kasabaya orta okul okumaya mı gitsem diye kendisiyle çatışıyordu. Babası çok zengin bir adamdı aslında. Babası ve üç arkadaşı ortaya bir para koymuş, liseyi bitirinceye kadar yatılı kalabileceği bir paraydı. Yaşar Kemal bunu kabul etmemişti. Dağa kaçmıştı. Bir ilk okul hocası vardı. İyi bir şairdi. İşte o hocası Abdullah Zeki Çukurova, ben onu bulurum demişti.

*

İşte Yaşar Kemal, on yaşında dağlarda tek başına, tam doksan kilometre yürüyerek Ceyhan’ın Mustafa Beyli köyüne gelmişti.

İşte o yılları, dağlardaki yalnız Yaşar’ın iç dünyasına, on yedi yaşında yalnızlık şiirinin yazacaktı.

Yalnızlık

Kuş uçmaz kervan geçmez bir yerdesin. Su olsan kimse içmez,

Yol olsan kimse geçmez,

Elin adamı ne anlar senden?

Çıkarsın bir dağ başına,

Bir ağaç bulursun Tellersin pullarsın Gelin eğlersin,

Bir de bulutları görürsün,

bir de bulutları görürsün,

bir de bulutları görürsün, Köpürmüş gelen bulutları.

Başka ne gelir elden?

Çın çın ötüyor yüreğimin kökünde şu dünyanın ıssızlığı.

Tanrı kimsenin başına vermesin böyle bir yalnızlığı!

*

Mustafa Beyli köyünde Battal emminin yanına gelmişti. Battal emmi çekmiş sazını, Yaşar Kemal o gece sabaha kadar ne kendisi uyumuş ne de, kimseleri uyutmuştu. Sabah olmuş, Battal emmi trene bin demiş, Yaşar Kemal binmem demişti. Kaderinde de, içsel sezgilerinde de inatçıydı. Zaten cebinde beş lirası vardı. Nasıl binecekti ki trene?

*

On yaşında tam kırk sekiz kilometre yürüyerek Adana’ya yeni istasyona gelmişti. On yaşında ilk kez elektrik görüyordu. O elektrik “tepeme bir kurşun gibi düştü o elektrik”, diyecekti. Sonra Seyhan kenarında yürümüştü. Bitirim çocuk diye bir film görmüştü. Hayatında hiç sinemaya gitmemişti. İki buçuk kuruş verip hemen sinemaya gitmişti.

*

Gidip şehrin dışında bir yerde uyuyacak, hiçbir yer bilmiyordu. Yıllarca Hindistan’da kalmış illüzyonist Tevfik amca vardı, aile dostlarıydı, aşiret hanında kalıyordu, aşiret hanına onun yanına gitmiş, yazın beş kuruşa hasırlar üzerinde yatıyordu. Yardım etmek isteyen kim varsa ben dilenci değilim okumaya geldim diyordu. Babası tanınan bir insandı. Babasının bir dostu Arslan bey, “gel buraya Allah’ın belası” diyerek Yaşar Kemal’in kolundan tuttuğu gibi onu Belçika fabrikasına çalışmaya götürmüştü. Çocuklar birlikte fabrikada çalışıyor, fabrikada bir odada yatıyor, sabah okula gidiyor, beşte okuldan gelip on bire kadar fabrikada çalışıyor, on ikiye kadar derslerine çalışıp hemen uyuyordu. Çünkü ertesi sabah yine okul vardı.

*

Kulübeler diye bir hikâye yazmış, meşhur romancı Reşat Enis’e yazı işleri müdürü olduğu Bugün gazetesine göndermiş fakat kulübeler yayımlanmamıştı. Sonra hikâye yazmayı yine bırakmış, şiirler yazıyordu.

*

Derken asker olmuş, Mehmet Ali Aybar ile tanışmış, Talas’da ordunun el koyduğu Amerikan hastanesine gönderilmiş, iş yoktu güç yoktu askerliğinde. İşte o boşlukta hikâye inadından vazgeçmemiş, bir hikâye yazıp Abidin Dino’ya göndermiş, sonra Demir Çarık diye bir roman yazmış, onu temize çekip göndermek istemişti. Ondan sonra külüstür diye yarım bir roman yazmış, kızamık diye yüz sayfalık bir hikâye yazmış, ölmeden hâlâ belki yazacağım onu diyordu.

*

Teskeresini almış, bütün yazdıklarını eve götürmüştü. Eve gelir gelmez Komünist yine gelmiş diye eve jandarma gelmiş, evi arayıp taramış, bütün yazdıklarını alıp götürmüşlerdi. Geri verecekler zannediyordu Yaşar Kemal. Yazdıklarının arasında öyle bir şey daha vardı ki, teskere alıp geldiğinde Ahmet Doğan isminde bir adam ona arzuhal yazdırmaya gelmişti. Korkunç bir hikâyesi vardı. Adamı alıp on beş gün eve kapatmış, adam anlatıyor Yaşar Kemal yazıyor daktiloda tam beş yüz sayfa yazmıştı. Abidin Dino’ya bu hikâyeyi okuyup, roman yapacağım bunu dediğinde. Abidin Dino bu roman olmuş zaten, bundan iyisini Tolstoy bile yazamaz demişti. İşte bütün bu yazdıklarını o gün jandarma evinden aldıktan sonra, bir gün jandarmalar ısınmak için, Yaşar Kemal’in o güne kadar yazdığı henüz yayımlanmamış eserlerini sobada yakmıştı.

*

Yaşar Kemal hapishaneye girmiş, hapishane sonrası Orhan Kemal ile ilk tanışmaları, sonrası, hayatının en saklı, duyulmamış anıları Cumartesi günü yine Avrupa gazetesinde.

Gazedda'dan haberdar olmak için takipte kalın...

Takipten çık
Tevfik Aytekin

Tevfik Aytekin

Yaşamış, yaşayan, yaşayacak insanlık için. Fikirler topraklardan, insanlar bayraklardan değerlidir.

Geceleri insanın elinden alamazlar 🌗 Tevfik Aytekin
GAZEDDA YAZARLARI

Geceleri insanın elinden alamazlar 🌗 Tevfik Aytekin

Gazedda
25 Mart 2023
0

İnsan kendini denetledikçe müdahale etme isteğini dizginlediği de oluyor. Hatta bu her şeyin ve insanların doğasında bir türden eylemsizliğe geçiş gibi de görülebilir. Fakat insan dünün tutsağı olmadığı gibi şimdi...

Okumaya Devam Et
Yürekte bir yakarışa benzer 🔪 Tevfik Aytekin
GAZEDDA YAZARLARI

Yürekte bir yakarışa benzer 🔪 Tevfik Aytekin

Gazedda
25 Mart 2023
0

İnsan bazen eskiden olduğu ve artık olmadığı kişinin yasını da tutarmış. Zaten ayrılık dediğimiz şeyin acısı, aslen insanın kendisinden ayrılıyor oluşunun acısı değil midir? Sonra insanın yüreğinde cızırdayan bir affedişin...

Okumaya Devam Et
Bir çay hikâyesi | Tevfik Aytekin
Tevfik Aytekin

Bir çay hikâyesi | Tevfik Aytekin

Tevfik Aytekin
16 Mart 2023
0

Köşe yazısı fotoğrafın altından itibaren başlamaktadır. Fotoğraf : Gazedda Kolektif / AI Art Bir hikâye hatırlıyorum. Dedemin anlattığı bir hikâye. Bir çay hikâyesi. Elbet bir yerlerden edindiği bir hikâyeydi. Yoksa...

Okumaya Devam Et
İnsan betondan gelir betona gider | Tevfik Aytekin
Tevfik Aytekin

İnsan betondan gelir betona gider | Tevfik Aytekin

Tevfik Aytekin
14 Mart 2023
0

Köşe yazısı fotoğrafın altından itibaren başlamaktadır. Fotoğraf : Gazedda Kolektif / AI Art İnsan, hastanelerin soğuk hava depolarındaki ölülerden her zaman korkmuştur. Tıpkı avcısının ıslığını bekleyen sığırcık kuşu gibi aniyse...

Okumaya Devam Et
Kozmosun evladı Marx | Tevfik Aytekin
Tevfik Aytekin

Kozmosun evladı Marx | Tevfik Aytekin

Tevfik Aytekin
14 Mart 2023
0

Köşe yazısı fotoğrafın tam altından itibaren başlamaktadır. Fotoğraf : Gazedda Kolektif / AI Art Pi sayısı 3.14, sonsuza kadar devam eden bir sabittir. Pi sayısının tersine benzerliğiyle anılabilecek, tamamen bilim...

Okumaya Devam Et

YAZARLAR

Bir seçim yazısı ya da “bizi tüm kurtaracak olan…”[*] – Sibel Özbudun
Sibel Özbudun

Bir seçim yazısı ya da “bizi tüm kurtaracak olan…”[*] – Sibel Özbudun

Sibel Özbudun
26 Mart 2023
Geceleri insanın elinden alamazlar 🌗 Tevfik Aytekin
GAZEDDA YAZARLARI

Geceleri insanın elinden alamazlar 🌗 Tevfik Aytekin

Gazedda
25 Mart 2023
Yürekte bir yakarışa benzer 🔪 Tevfik Aytekin
GAZEDDA YAZARLARI

Yürekte bir yakarışa benzer 🔪 Tevfik Aytekin

Gazedda
25 Mart 2023
Çalıyor

“Silahlı ve Tehlikeli: Britanya’nın Irkçı Polisi” | Belgesel

“Silahlı ve Tehlikeli: Britanya’nın Irkçı Polisi” | Belgesel

“Silahlı ve Tehlikeli: Britanya’nın Irkçı Polisi” | Belgesel

DÜNYA
Gazeddawebtv’nin yeni programı Sansürsüz yayınlandı

Gazeddawebtv’nin yeni programı Sansürsüz yayınlandı

SANSÜRSÜZ
‘Hükümet istifa’ demek suç değil görevdir

Yas Evi | GAİN Orijinal Belgesel | Video Haber

GAZEDDA'NIN GÜNDEMİ
“Çocuklarımıza ulaşabilmek için yoğun bir çaba sarf ediyoruz”

Mağusa’nın en büyük acısı | Video Haber

GAZEDDA'NIN GÜNDEMİ
Umut’un babası | Sedat Yılmaz | Video

Umut’un babası | Sedat Yılmaz | Video

DÜNYA
Taraftarlar: Amedspor’a yapılan saldırı bir sistem sorunudur | Video

Taraftarlar: Amedspor’a yapılan saldırı bir sistem sorunudur | Video

DÜNYA
İlk resmî rapor | 33 bin 143 bina ağır hasarlı, 153 bin 506 daire derhal yıkılmalı

Kader Planı: Antakya | Video Haber

DÜNYA
“Çocuklarımıza ulaşabilmek için yoğun bir çaba sarf ediyoruz”

Isias’ta hayatını kaybeden Hayal’in ailesinden ‘AFAD’ çıkışı: 6. güne kadar göremedik | Video Haber

GAZEDDA'NIN GÜNDEMİ
Kabındaki mama ile 25 gün hayatta kalan ‘Fıstık’, kurtarıldı

Kabındaki mama ile 25 gün hayatta kalan ‘Fıstık’, kurtarıldı

GAZEDDA'NIN GÜNDEMİ
Dayanışmanın önceliği | Melike Özbay | Vesaire

140journos’tan “kader planı”

DÜNYA

Twitter’da takip et

Tweetlerim

Instagram

Takip et

  • Yakanızdayız! #isiasadaletnöbeti
  • 27 MART DÜNYA TİYATRO GÜNÜ

“Bu büyük seçme çağında sanat da seçimini yapmalıdır. Sanat ya körü körüne bir inanışla kaderini bir azınlığa bağlar ve onun aracı olur ya da çoğunluğun tarafını seçerek kaderini ona bağlar. Ya insanları boş düşlere sürükler ve onları uyutur, bilgisizliği artırır; ya da gerçeklere yönelip bilgiyi çoğaltır. Ya yıkıcı yanı ağır basan güçlere ya da yapıcı ve ileri güçlere seslenir.”

Bertolt Brecht
  • Fransa
  • Nuri Sılay ile Tevfik Aytekin
  • 🟣 21 Mart Uluslararası Irk Ayrımı ile Mücadele Gününde, Mülteci Hakları Derneği olarak ırkçılık ve ayrımcılığa karşı sesimizi yükseltiyoruz!

🟣 MHD olarak sizi, Irkçılık Karşıtı Ağ ile tüm Irkçı, ayrımcı ve ötekileştirişi, politika, tutum ve davranışlara karşı mücadele etmek için aramıza katılmaya davet ediyoruz.

-------

🟣 As the Refugee Rights Association, we raise our voices against racism and discrimination on March 21, International Day for the Elimination of Racial Discrimination!

🟣 We invite you to join us with Network Against Racism to fight against all racist, discriminatory, and marginalizing policies, attitudes, and behavior!
  • Kader değil cinayet. Hepimize hesap vereceksiniz! #isiashepimizehesapverecek
  • Kıbrıs’ın kuzeyinde yaşam süren gençlerin yüzde 57.30’unun göç etmeyi düşündüğü; gençleri göçe iten en önemli etkenlerin ekonomi, gelecek kaygısı ve zorunlu askerlik olduğu ortaya çıktı.
  • Fransa’da emeklilik yaşını 64

Gazedda Sosyal Medya

SON EKLENENLER

Maaş kesintisine ilişkin kararname ve yasa tasarısı geri çekildi

Hükümet yurttaştan daha fazla çalmak için yasa tasarısı hazırladı

10 saat önce
Diyarbakır’da beş polis görevden uzaklaştırıldı 👮

Üç polis işkence yaptığı için tutuklandı 👮

11 saat önce
Neolojizm, “valla” diyen Foucault, dedelerimizin mezar taşları ve Türkçe üzerine: Savaş Kılıç’la söyleşi

Neolojizm, “valla” diyen Foucault, dedelerimizin mezar taşları ve Türkçe üzerine: Savaş Kılıç’la söyleşi

11 saat önce
Yolsuzluk katliama neden oldu | Constanze Letsch | Vesaire

Deprem soruşturmaları ne durumda?

11 saat önce
27 Mart 2023 Dünya Tiyatro Günü Uluslararası Bildirisi

27 Mart 2023 Dünya Tiyatro Günü Uluslararası Bildirisi

11 saat önce
Gazedda

© 2022 Gazeddakıbrıs - Copyleft

  • Künye
  • Dayanışma
  • İletişim
  • Gizlilik Politikası

Bulamadık
Tümünü Gör
  • Ana Sayfa
  • HABER
    • GAZEDDA’NIN GÜNDEMİ
    • KIBRIS
    • DÜNYA
    • KORONAVİRÜS
  • MULTİMEDYA
    • GAZEDDAPOD
    • GAZEDDAWEBTV
  • YORUM
    • EDİTORYAL KOLEKTİF
    • GAZEDDABLOG
      • GAZEDDA YAZARLARI
      • GÜNEYDEN YAZARLAR
      • DÜNYADAN YAZARLAR
    • RÖPORTAJ

© 2022 Gazeddakıbrıs - Copyleft

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist

Web sitemizde size en iyi deneyimi sunabilmemiz için çerezleri kullanıyoruz. Bu siteyi kullanmaya devam ederseniz, bunu kabul ettiğinizi varsayarız. Gizlilik ve Çerezler Politikası sayfamızı ziyaret edin.