2018 yılı içerisinde toplam 22615 kişi yıl boyunca sosyal sigortalara kayıt oldu ve ardından yine yıl içinde kayıttan düştü. 22615 kişinin ne olduğu bilinmiyor? Ülkedeki kaçak iş gücüne mi katıldılar yoksa adayı terk mi ettiler. Çalışma Bakanı Faiz Sucuoğlu ise geçtiğimiz hafta yaptığı açıklamada kaçak iş gücünün %20 oranında olduğunu açıklamıştı.
Hasan Yıkıcı
Son 5 yıl içerisinde çalışma yaşamında özel sektör de gözlemlenen değişim rakamlara da yansıdı.
Özellikle uzak ülkelerden gelen çalışan sayısında ‘anormal’ bir artış gözlemlenmekte.
İş verenlerin uzun bir süreden beridir ucuz iş gücüne yönelmeleri bir yandan uzak ülkelerden gelen çalışan sayısını arttırırken diğer yandan da bu artışla birlikte ortaya çıkan sosyal tablo ciddi mesajlar vermekte.
Rakamalarla özel sektör çalışanları
Sosyal Sigorta verilerine göre 2018 yılında özel sektörde çalışan toplam işçi sayısı 93754 kişi olarak kayıtlara geçti.
Bu rakamın 45986’sı yerli geriye kalan 47770 kişisi ise yabancı işçilerden oluşmakta.
Buna göre özel sektörde çalışan yabancı sayısı yerli sayısından daha fazla durumda.
2019’un ilk rakamlarına göre ise özel sektör çalışanlarının toplam sayısı 91519 kişi. Bu rakamın 44659’u yerli geriye kalan 46869’u kisi yabancı işçi.
Yabancı işçiler
Kıbrıs’ın kuzeyinde 2014 yılında toplam 30157 yabancı işçi bulunurken bu rakam 2018’de 47770’e yükseldi. Bu rakam içerisinde dikkat çeken önemli bir olgu ise Türkiye’den gelen yabancı işçilerin sayısı istikrarlı bir seyirde giderken, yabancı işçi sayısında özellikle 2014’den sonra sıçramalar yaşanmaya başlandı.
Buna göre Türkiye’den gelen yabancı işçi sayısı 2014 yılında 24278 iken, bu rakam 2018’e kadar 33111’e ulaştı.
Uzak ülkelerden gelen işçilerde ise bu oran ikiye katlanarak ilerledi. 2014 yılında 5879 olan yabancı işçi sayısı, 2018’e gelindiğinde 3’e katlandı ve 14659’a ulaştı.
Alternatif rakamlarla yabancı işçiler
Yukarıda verdiğimiz rakamlar her yılın Ocak ayında Sosyal Sigorta kayıtlarına işlenen sabit verilerdi. Yani Ocak ayı itibariyle kaydı yenilenen işçilerin sayısı. Fakat öte yandan sosyal sigortalar da çok da günemde gelmeyen ve yıl içinde kaydı yapılan fakat ardından kayıttan düşen ve işçi bırakan, geçisi süreliğine ülkede bulunan işçilerin de verileri mevcut.
Bu verilere göre ise 2018 yılında ülkede özel sektörde toplam çalışan sayısı 125439 kişi. Bu rakam 2014 yılında 93324 idi.
Yabancı iş gücü yerli iş gücünden daha daha fazla
Bu rakamı 55056’sı yerli iş gücü geriye kalan 70385’i ise yabancı iş gücü oluşturuyor. Yani 2018 yılında özel sektörde kalıcı veya bir süre çalıştıktan sonra kayıtta bir şekilde düşen toplam yabancı sayısı yerli sayısına göre 15129 kişi daha fazla. Özel sektörde yabancı iş gücü yerli iş gücünden daha daha fazla.
Alternatif rakamlarla yabancı iş gücünün durumu
2018 verilerine dayanarak 70385 kişilik yabancı iş gücü içerisinde Türkiye’den gelen işçilerin 47992, uzak ülkelerden gelen işçilerin ise 22393 olduğunu söyleyebiliriz.
2014 yılında Türkiye’den gelen işçilerin sayısı 33373 iken 2018’de bu rakam 47992’e ulaştı. Uzak ülkelerden gelen işçi sayısı ise 2014’de 9471 iken bu rakam 2018’de 22393’ sıçradı.
Sabit ve alternatif rakamların farkı
İlk belirttiğimiz tablo ile ikinci tablo arasındaki farkı ele alacak olursak ise toplamda çalışan yabancı sayısındaki fark 2018 rakamlarına göre 22615 çıkar. Bu da bize 2018 yılında 22615 yabancı kişinin sosyal sigortalara kayıt olduğunu ve ardından kaydının düştüğünü göstermekte.
Peki burada sorulacak olan soru şudur: 22615 kişiye ne oldu? Ülkeden çıktı mı? Yoksa kaçak bir şekilde çalışmaya ve yaşamaya devam mı etti? Eğer ülkeden çıkmadıysa işverenleri neden kayıtlarını yenilemedi? Neden buna göz yumuldu.
Geçtiğimiz haftalarda Çalışma Bakanı Sucuoğlu çalışma yaşamındaki kayıt dışılığın %20 civarında olduğunu açıklamıştı. Bulduğumuz 22615 rakamı bu orana denk gelmekte hatta bu oranı aşmakta bile.
EKLER: