NASA, Webb teleskobunun ilk ötegezegen fotoğrafını paylaştı

Webb, çeşitli araçlar kullanarak Dünya’dan yaklaşık 385 ışık yılı uzaklıktaki, Jüpiter’den 6 ila 12 kat daha büyük bir gaz devi olan HIP 65426 b ötegezegeninin çeşitli fotoğraflarını gönderdi.

James Webb Uzay Teleskobu’nun görüntülediği ötegezegen HIP 65426 b (NASA)​​​​​​​

Sonuçlar devam eden bir çalışmanın parçası ve henüz hakem onayından geçmedi veya bilimsel bir dergide yayımlanmadı ancak NASA ön bulguları perşembe sabahı bir blog gönderisinde paylaştı.

Exeter Üniversitesi fizik ve astronomi doçenti Sasha Hinkley yaptığı açıklamada, “Bu sadece Webb için değil, genel olarak astronomi için de çığır açan bir an” dedi. Bilim insanı Hinkley, dış gezegen üzerine araştırma yürüten uluslararası bir işbirliğine öncülük ediyor.

HIP 65426 b ilk kez 2017’de Avrupa Güney Gözlemevi’nin Şili’deki Çok Büyük Teleskobu tarafından keşfedildi. Teleskop ötegezegeni kızılötesi ışığın kısa dalga boylarında görüntüledi; yer tabanlı teleskoplarda kızılötesi ışığın daha uzun dalga boyları Dünya’nın atmosferi tarafından bloke ediliyor. Uzayda olan Webb, kızılötesi spektrumun daha geniş bir aralığına erişerek uzak gezegenlerde daha fazla ayrıntı görebilir.

Webb’in çektiği fotoğraflar ötegezegenlerin ilk doğrudan görüntüleri değil: Hubble Uzay Teleskobu diğer yabancı gezegenlerin fotoğraflarını çekmeyi başardı ancak bu kolay değil, gezegenin yakınındaki bir yıldızın yoğun parlaklığı bu ötegezegenden gelen ışığı gizleyebilir. Örneğin HIP 65426 b, yıldızından 10 bin kat daha az parlak.

Ancak HIP 65426 b, yıldızının yörüngesinde Dünya’nın Güneş’e olan uzaklığından 100 kat daha büyük bir mesafede dönüyor. Bu da bilim insanlarının Webb’in fotoğraflarındaki gezegeni seçmelerini sağladı. Webb’in araçları da koronagraflarla, yani uzak yıldızların diskini karartıp parlamalarını azaltarak, ötegezegenleri bulmayı ve onlara odaklanmayı biraz daha kolaylaştıran cihazlarla donatıldı.

Dr. Hinkley, “Webb koronagraflarının gezegenin yörüngesinde döndüğü yıldızın ışığını bastırırken bu kadar iyi çalışması gerçekten etkileyiciydi” dedi.

Birden fazla filtre kullanılarak Webb’in Yakın-kızılötesi kamerası (Nircam) ve Orta-kızılötesi aracıyla (Miri) çekilen fotoğraflar, bilim insanlarının yeni uzay teleskobunun mümkün kılacağını umdukları, uzun bir ötegezegen fotoğrafları ve keşifleri dizisinin ilk görüntüleri. Görüntüler, Webb’in ilk gözlemlerinden biri olan ve ötegezegen Wasp 39B’den gelen bir ışık spektrumunun yeni bir analizini takip ediyor. Bu analizler yabancı bir gezegenin atmosferinde karbondioksitin varlığını ilk kez ortaya çıkardı.

HIP 65426 b’nin yeni Webb görüntülerini analiz eden Kaliforniya Santa Cruz Üniversitesi’ndeki doktora sonrası araştırmacı Aarynn Carter yaptığı açıklamada, “Bence en heyecan verici şey daha yeni başlamış olmamız” dedi.

Fiziksel ve kimyasal yapılarının yanı sıra, oluşumlarına dair genel anlayışımızı şekillendirecek çok daha fazla ötegezegen fotoğrafı gelecek. Daha önce varlığı bilinmeyen gezegenleri bile keşfedebiliriz.