• Künye
  • Dayanışma
  • İletişim
  • Gizlilik Politikası
Pazartesi, Ocak 30, 2023
Bulamadık
Tümünü Gör
Gazeddakıbrıs
  • ANA SAYFA
  • HABER
    • GAZEDDA’NIN GÜNDEMİ
    • KIBRIS
    • DÜNYA
    • KORONAVİRÜS
    • İKLİM KRİZİ | EKOLOJİ
  • YORUM
    • EDİTORYAL KOLEKTİF
    • GAZEDDABLOG
      • GAZEDDA YAZARLARI
      • GÜNEYDEN YAZARLAR
        • PENNA
      • DÜNYADAN YAZARLAR
        • PROJECT SYNDICATE
    • RÖPORTAJ
  • MULTİMEDYA
    • GAZEDDAPOD
    • GAZEDDAWEBTV
  • TÜM İÇERİK
  • ANA SAYFA
  • HABER
    • GAZEDDA’NIN GÜNDEMİ
    • KIBRIS
    • DÜNYA
    • KORONAVİRÜS
    • İKLİM KRİZİ | EKOLOJİ
  • YORUM
    • EDİTORYAL KOLEKTİF
    • GAZEDDABLOG
      • GAZEDDA YAZARLARI
      • GÜNEYDEN YAZARLAR
        • PENNA
      • DÜNYADAN YAZARLAR
        • PROJECT SYNDICATE
    • RÖPORTAJ
  • MULTİMEDYA
    • GAZEDDAPOD
    • GAZEDDAWEBTV
  • TÜM İÇERİK
Bulamadık
Tümünü Gör
Gazedda
Bulamadık
Tümünü Gör
Ana Sayfa HABER İKLİM KRİZİ | EKOLOJİ

Kuzey Kutbu’nu kurtarmak için son çareler

Gazedda Gazedda
23 Ekim 2020
Okuma Süresi: 5 dk
A A

Kuzey Kutbu için zaman tükeniyor. Bölge küresel ortalamanın iki ya da üç misli hızla ısınmaya devam ediyor. Böyle devam ederse bilim insanlarına göre Kuzey Kutbu 2042 gibi yakın bir tarihte yok olabilir.

Halihazırda uygulanmaya devam eden emisyon azaltma çabalarının ve yenilenebilir enerji programlarının Kutupları kurtarmaya yetmeyeceğinin anlaşılmasıyla birlikte, bilim insanları son bir çıkış yolu aramaya başladı. Jeomühendislik projeleri bu çerçevede önem kazandı. Bunların bazıları kulağa gerçekdışı gelse de, savunucularının dediğine göre geride pek az seçenek var.

Yansıtıcı silika boncuklar

Kuzey Kutbu albedo etkisi denen döngüsünden mustarip: Kar ve buzların erimesiyle birlikte okyanusların rengi kararıyor, bu da güneşte daha fazla ısınmasına yol açıyor ve daha fazla erimeyi beraberinde getiriyor. Arctic Ice Project (AIP) adlı kar amacı gütmeyen kuruluş, bu etkiyi tersine çevirmek için, Kuzey Kutbu’nun yüzey yansıtıcılığını arttırmak üzere ince bir cam boncuk tabakasıyla örtülmesi, böylelikle sıcak hava döngüsünün kırılması önerisinde bulunuyor.

Yüzeyi kaplaması önerilen boncuklar silikadan yapılma, çapı 35 mikrometre olan oksijen ve silikon karışımı bileşenlerden oluşuyor; bu yapıları dolayısıyla güneşten gelen sıcaklığın yüzde 90’ını yansıtacağı öngörülüyor.

Kuruluş, boncukları daha önce Sierra Nevada dağlarında, Alaska‘da ve Minnesota‘da test etti; sonuçlar boncukların gerçekten de buzun yansıtıcılığını ve kalınlığını arttırdığını ortaya koydu. Kuruluşun kurucusu Leslie Field‘ın şimdi odaklandığı bölge ise Kuzey Kutbu’nun, Grönland ile Norveç‘in Svalbard adası arasında kalan kısmı. AIP’e göre bu bölgede yapılacak benzer bir operasyonun maliyetinin 300 milyon dolara yakın olacağı hesaplanıyor.

Dalgakıran

2018 yılında, Lapland Üniversitesi Arktik Merkezi‘nden John C Moore ve Rupert Gladstone, Batı Antarktika‘daki Thwaites buzulu ve Grönland’daki Jakobshavn buzulu gibi hızlı hareket eden buzulların erimesini yavaşlatmayı amaçlayan bir jeomühendislik projesi önerdiler.

Proje ayrıca bir dalgakıran inşasını ya da sıcak okyanus gel gitlerini eritmeyi engelleyecek yüzer-gezer bir buz tasarımını da içeriyor.

Yeniden yabanileştirme

Aile şirketi olan Pleistosen Park projesi, geçtiğimiz yirmi yılda mamutların Sibirya’nın kuzeyine gelerek yeniden ekosisteme dahil olmalarını sağladı. Proje, Kuzey Kutbu’nda metan, karbondioksit ve azot-oksitin dahil olduğu sera gazı salımını azaltmayı hedefliyor.

Yeniden yabanileştirme süreci, bizon, ren geyiği ve atlar gibi, ağaç fidanlarını çiğneyerek veya yiyerek çevreyi yeniden değiştiren büyük otlak hayvanlarının ortaya çıkmasıyla birlikte mümkün oldu. Pleistosen Parkı Projesi’nden ilhamla hazırlanmış bir ön çalışmaya göre, kuzeydeki ekosistemlerde büyük otçulların nüfusunu ve yoğunluğunu bu şekilde artırmak, dünyadaki permafrostun yüzde 80’ini koruyabilir.

Rüzgar enerjisiyle çalışan pompalar

Belki de bugüne kadarki en iddialı jeomühendislik önerisi ise, Kuzey Kutbu boyunca deniz suyunu daha sonra donmak üzere aşamalı olarak yüzey buzuna dağıtmak üzere rüzgar enerjisiyle çalışan pompaların inşa edilmesidir.

Bu fikir 2017’de araştırmacılar tarafından Amerikan Jeofizik Birliği‘nin Dünya’nın Geleceği adlı dergisinde önerilmişti. 2019’da ise araştırmacı Alfred Wegener Enstitüsü, bu yaklaşımı sınamak üzere bir iklim modeli geliştirdi. Bulguları rüzgar enerjisiyle çalışan pompaların yazın yaşanan toplam buzul kaybının birkaç on yıl bu şekilde ertelenebileceğini ortaya koydu, ancak bu kalıcı bir çözüm değildi.

Bazalt kayaya emisyon enjeksiyonu

Son yıllarda, güneş jeomühendisliği, Kuzey Kutbu ısınmasına karşı potansiyel ve tartışmalı bir çözüm olarak görüldü. Güneş jeomühendisliğinin arkasındaki ilke, volkanik patlamalar gibi doğal olayların, güneş radyasyonunu engelleyen partikülleri atmosfere salarken Dünya yüzeyinde yarattığı soğutma etkisine benzer.

Harvard Üniversitesi Stratosferik Kontrollü Pertürbasyon Deneyi (SCoPEx), şimdiye kadarki en itibarlı güneş jeomühendisliği programı. Deney kalsiyum karbonatı stratosfere salarak güneşin ısısını yansıtma fikrini keşfetmeyi amaçlıyor. Harvard’dan David Keith ve Frank Keutsch, yüksek irtifalara çıkabilen bir balon kullanmak suretiye belli miktarda aerosolü stratosfere salarak ilk testleri yapmayı planlıyor. Ancak aerosolün güneşin ısısını yansıtmada kullanılmak üzere stratosfere enjekte edilmesi düşüncesi, ozon tabakasına olası hasar da dahil olmak üzere birçok çevresel endişeyi beraberinde getiriyor.

İzlanda, Hellisheidi’deki bir jeotermal enerji santralinde araştırmacılar, tesisten emisyonları bazalt kayaya enjekte ederek benzersiz bir karbon yakalama biçimi ürettiler. CarbFix adlı proje Reykjavik Enerji tarafından yönetildi ve herhangi bir emisyon sızıntısı olmadan başarıyla tamamlandı. İlk projenin başarısından sonra, CarbFix2 girişimi, karbon tutmayı yılda birkaç yüz tondan yılda birkaç milyon tona yükseltmeyi hedefliyor.

Turba yosunu iyiye işaret

Öte yandan Kuzey Kutbu’ndaki ekosistemlerin küresel ısınma nedeniyle dönüşmesi tek başına Kuzey Kutbu’nun ısınmasına doğal bir çözüm olabilir.

Geçen yıllarda Kanada, Sibirya ve Alaska’nın kuzey kısımları daha yeşil hale geldi ve burada yetişen turba yosunu ve sfagnum olarak bilinen karbon yutağına ortam yarattı. Sfagnum, saldığından daha fazla karbonu emen bir bitki.

Yüksek çözünürlüklü karbon tarihleme yöntemiyle çalışan ve paleoekolojik kayıtlar kullanan araştırmacılar şu anda Kuzey Kutbu tundrasında turbanın genişlemesi ve gelişmesini izliyor ve turba yosunundaki artış üzerinden bölgedeki karbon döngüsünü takip ediyorlar. Daha yeşil bir Kuzey Kutbu; her ne kadar iklim değişikliğinin olumsuz bir sonucu olsa da, turba yosununun gelişmiş olması, bu bölgelerde iklim değişikliğinin belli başlı etkilerinin telafi edilme potansiyeline işaret.

Gazedda'dan haberdar olmak için takipte kalın...

Takipten çık
Gazedda

Gazedda

Gazeddakıbrıs yurttaş gazeteciliği anlayışı ile yayın yapan, yurttaştan yana taraf olan ve gazetecilikte meslek etiği ilkelerine inanan bir yayın organıdır. Gazeddakıbrıs her koşulda barıştan yanadır.

Eriyen buzullar suları öngörülenden çok daha fazla yükseltecek
İKLİM KRİZİ | EKOLOJİ

Kuzey Kutbu’nun buzulları 2040’a kadar yazları yok olabilir

Gazedda
29 Ocak 2023
0

Bilim insanları Kuzey Kutbu‘nun dünyanın geri kalanından daha hızlı ısındığını yıllardır biliyordu; yakın zamanlı bir araştırma ise kutbun diğer bölgelere kıyasla yaklaşık dört kat daha hızlı ısındığını ortaya koydu. Bu ısınmanın...

Okumaya Devam Et
STK’lardan BM’ye mektup: Fosil yakıt yöneticisi COP28’i yönetemez
İKLİM KRİZİ | EKOLOJİ

STK’lardan BM’ye mektup: Fosil yakıt yöneticisi COP28’i yönetemez

Gazedda
28 Ocak 2023
0

Dünyanın farklı ülkelerinden sivil toplum örgütleri, Abu Dabi Ulusal Petrol Şirketi’nin CEO’su Sultan Al Jaber’in COP28 Başkanlığına atanması kararından vazgeçilmesi için Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri António Guterres, BM İklim...

Okumaya Devam Et
Amazon ormanlarının büyük bir bölümü iyileşemeyebilir
İKLİM KRİZİ | EKOLOJİ

İnsan faaliyeti ve kuraklık Amazon’un üçte birinde bozulmaya yol açıyor

Gazedda
28 Ocak 2023
0

Amazon yağmur ormanlarının geri dönüşü olmayan bir geleceğe doğru ilerlediğine dair endişeleri güçlendiren bir çalışmaya göre, insan faaliyetleri ve kuraklık, küresel ekosistem için büyük önem taşıyan bu ormanları üçte bir oranında...

Okumaya Devam Et
Amazon ormanlarının büyük bir bölümü iyileşemeyebilir
İKLİM KRİZİ | EKOLOJİ

Amazon Ormanları’nda 2022’de günde 3 bin futbol sahası büyüklüğünde alan yok oldu

Gazedda
24 Ocak 2023
0

Amazon İnsan ve Çevre Enstitüsünden yapılan açıklamada, Amazon’daki ormansızlaşmanın 2022’de daha da artarak devam ettiği belirtildi. Açıklamada, geçen yıl günlük yaklaşık 3 bin futbol sahası büyüklüğündeki ormanlık alanda, ağaçların kesilerek...

Okumaya Devam Et
Atmosferik toz, küresel ısınmanın gerçek boyutunu gizlemiş olabilir
İKLİM KRİZİ | EKOLOJİ

Atmosferik toz, küresel ısınmanın gerçek boyutunu gizlemiş olabilir

Gazedda
19 Ocak 2023
0

“Gezegenin soğumasına yardımcı olan çöl fırtınalarından ve kurak arazilerden yükselen tozun atmosferdeki varlığı, fosil yakıt emisyonlarının neden olduğu küresel ısınmanın gerçek boyutunu gizlemiş olabilir.” Bir analiz, atmosferik tozun 1800’lerin ortalarından...

Okumaya Devam Et

YAZARLAR

Balin Palmer

Hatırlayış – Balin Palmer

Balin Palmer
27 Ocak 2023
Zehirleyen kapitalist yıkımın dökümü[*] | Sibel Özbudun-Temel Demirer
Temel Demirer

Zehirleyen kapitalist yıkımın dökümü[*] | Sibel Özbudun-Temel Demirer

Sibel Özbudun
25 Ocak 2023
Bir yıllık enflasyon yüzde 120
Mustafa Onurer

Eşitlik mi, eşitsizlik mi? | Mustafa Onurer

Mustafa Onurer
25 Ocak 2023
Her siyasetçi bilir: Maraş önemlidir | Mertkan Hamit
Mertkan Hamit

Her siyasetçi bilir: Maraş önemlidir | Mertkan Hamit

Mertkan Hamit
23 Ocak 2023
Acil olarak anti kolonyal bilinç çalışmaları yapmamız lazım | Halil Karapaşaoğlu
Halil Karapaşaoğlu

Acil olarak anti kolonyal bilinç çalışmaları yapmamız lazım | Halil Karapaşaoğlu

Halil Karapaşaoğlu
23 Ocak 2023

SON EKLENENLER

The Dark Side of the Moon 50 yaşında

The Dark Side of the Moon 50 yaşında

4 saat önce
Adorno’nun sakatlanmış yaşamı – Peter E. Gordon

Adorno’nun sakatlanmış yaşamı – Peter E. Gordon

4 saat önce
Süper güçler o kadar da süper değil – Robert Ford – Indyturk

Süper güçler o kadar da süper değil – Robert Ford – Indyturk

1 gün önce
“Düzen(sizlik)”, akp ve laiklik* | Temel Demirer

Erdoğan’dan ‘adaylık’ tartışmalarına yanıt: Yeni yönetim sistemi 2018’de kronometreyi sıfırladı

1 gün önce
STK’lardan BM’ye mektup: Fosil yakıt yöneticisi COP28’i yönetemez

STK’lardan BM’ye mektup: Fosil yakıt yöneticisi COP28’i yönetemez

1 gün önce
Amazon ormanlarının büyük bir bölümü iyileşemeyebilir

İnsan faaliyeti ve kuraklık Amazon’un üçte birinde bozulmaya yol açıyor

1 gün önce
Gençlerin gözünden LGBTİ+’lara karşı görülmeyen şiddet

Gençlerin gözünden LGBTİ+’lara karşı görülmeyen şiddet

1 gün önce
Gazedda

© 2022 Gazeddakıbrıs - Copyleft

  • Künye
  • Dayanışma
  • İletişim
  • Gizlilik Politikası

Bulamadık
Tümünü Gör
  • Ana Sayfa
  • HABER
    • GAZEDDA’NIN GÜNDEMİ
    • KIBRIS
    • DÜNYA
    • KORONAVİRÜS
  • MULTİMEDYA
    • GAZEDDAPOD
    • GAZEDDAWEBTV
  • YORUM
    • EDİTORYAL KOLEKTİF
    • GAZEDDABLOG
      • GAZEDDA YAZARLARI
      • GÜNEYDEN YAZARLAR
      • DÜNYADAN YAZARLAR
    • RÖPORTAJ

© 2022 Gazeddakıbrıs - Copyleft

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist

Web sitemizde size en iyi deneyimi sunabilmemiz için çerezleri kullanıyoruz. Bu siteyi kullanmaya devam ederseniz, bunu kabul ettiğinizi varsayarız. Gizlilik ve Çerezler Politikası sayfamızı ziyaret edin.