Ankara‘daki Sincan Cezaevi’nde kurulan 22. Ağır Ceza Mahkemesi‘nde, 2014’te görülmeye başlanan Kobanê Davası‘nda karar çıktı.
Mahkeme başkanı, “Bu vicdani kanaate varırken, dosyadaki deliller incelendi ve böyle bir vicdani kanaate varıldı” diyerek 130 sayfalık kararın özetini okudu. Avukatların protesto ederek salonu terk etmesinin ardından, sanıklara verilen cezaları alfabetik olarak açıklandı.
Karara göre;
- Mardin Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Türk‘e 10 yıl hapis cezası verildi.
- HDP’li siyasetçi Ali Ürküt‘e, ‘devletin birliğini bozma eylemine yardım suçundan’ 13 yıl 4 ay hapis cezası verildi. Ürküt’ün tutukluluk halinin devamına, suç işlemeye tahrikten de ayrıca 3 yıl 9 ay hapis cezası verilmesine hükmedildi.
- Alp Altınörs‘e, ‘Devletin birliğini bozmaya yardım eylemi’nden 18 yıl hapis cezası, suç işlemeye tahrik suçundan da 4 yıl 6 ay ceza verildi. Altınörs’ün de tutukluluğu devam edecek.
- Ayhan Bilgen ve Altan Tan, ‘Devletin birliğini, bütünlüğünü bozma ve terör örgütü kurma’ suçlamalarından beraat etti.
- Ayla Akat’a, ‘terör örgütü üyeliği’ suçlarından 9 yıl 9 ay ceza verildi. Akat’ın tutukluluk süresi göz önünde bulundurularak tahliyesine hükmedildi.
- Aynur Aşan için örgüt üyeliği’nden 9 yıl hapis cezası ve tutukluğunun devamına karar verildi.
- Aysel Tuğluk, hakkında beraat kararı verildi.
- Ayşe Yağcı‘ya ‘örgüt üyeliği’nden 9 yıl ceza verildi. Yağcı’nın tutukluluk süresi dikkate alınarak tahliye kararı verildi.
- Berfin Özge Köse ve Bircan Yorulmaz‘ın beraatine hükmedildi.
- Bülent Parmaksız, ‘devletin birliğini bozma’ suçundan 16 yıl hapis cezasına çarptırıldı.
- Can Memiş, hakkında beraat kararı verildi.
- Cihan Erdal ve Dilek Yağlı‘ya 16 yıl hapis cezası verildi.
En ağır cezalar Yüksekdağ ve Demirtaş’a
- Eski HDP Eş Genel Başkanı Figen Yüksekdağ hakkında ‘devletin birliğini ve ülkenin bütünlüğünü bozma’ suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verilirken ceza 19 yıla düşürüldü. Yüksekdağ, ‘tahrik’ suçunu basın yoluyla işlediği gerekçesiyle 4 yıl 6 ay, ‘kanuna aykırı toplantı ve gösteri yürüyüşlerine katılma’ sebebiyle 2 yıl ve ‘terör örgütü propagandası’ndan da 1 yıl 6 ay ceza aldı.
Yüksekdağ‘a ayrıca Mehmet Tunç’un cenazesinde yaptığı bir başka konuşma sebebiyle 1 yıl 6 ay, seçim yasaklarına aykırı hareket etmekten 3 ay, Van’da yaptığı bir konuşmadan da 1 yıl 6 ay ceza verildi. Böylece Yüksekdağ, toplam 30 yıl 3 ay hapis cezası aldı.
- Gülfer Akkaya ve Gülser Yıldırım hakkında beraat kararı verildi.
- Gültan Kışanak, ‘örgüt üyeliğinden 12 yıl hapis cezası’ aldı. Kışanak’ın tutukluluk süresi göz önünde bulundurularak adli kontrol ile tahliyesine hükmedildi.
- Günay Kubilay hakkında ‘devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozma’ suçundan 16 yıl hapis cezası, suç işlemeye tahrikten 4 yıl 6 ay hapis cezası verildi.
- İbrahim Bilici‘ye beraat kararı çıktı.
- İsmail Şengül hakkında ‘devletin birliğini, ülkenin bütünlüğünü bozmaya yardım’ suçundan 16 yıl hapis cezası, ‘suç işlemeye tahrik’ten 4 yıl 6 ay hapis cezası verildi.
- Mesut Bağcık ve Meryem Adıbelli’ye ‘örgüt üyeliği’nden 9 yıl hapis cezası aldı. Her iki kişinin de adli kontrol şartı ile tahliyelerine kararı verildi.
- Nazmi Gür’e ‘devletin birliğini ve ülkenin bütünlüğünü bozma’ suçundan 18 yıl, ‘suç işlemeye tahrik’ten 4 yıl 6 ay hapis cezası verildi.
- Nedir Çakan, örgüt üyeliğinden 9 yıl hapis cezası aldı.
- Pervin Oduncu’ya ‘devletin birliğini ve ülkenin bütünlüğünü bozma’ suçundan 18 yıl, ‘suç işlemeye tahrik’ten 4 yıl 6 ay hapis cezası verildi.
- Sebahat Tuncel hakkında ‘örgüt üyeliği’nden 12 yıl hapis cezası verildi. Tuncel’in tutuklulukta geçirdiği süre göz önünde bulundurularak adli kontrol şartı ile tahliyesine karar verildi.
- Eski HDP Eş Başkanı Selahattin Demirtaş‘a ‘devletin birliğini ve ülkenin bütünlüğünü bozmaya yardım’ suçundan ağırlaştırılmış müebbet cezası verildi, cezası 42 yıla indirildi. 47 suçlamadan yargılanan Demirtaş hakkında tutukluluk halinin devamına karar verildi.
Demirtaş hakkında ayrıca ‘suç işlemeye tahrik’ten 4 yıl 6 ay, 21 Mart 2016 Newroz’unda yaptığı konuşmadan 2 yıl 6 ay, 29 Şubat 2016’da Diyarbakır’da yaptığı konuşmada halkı kanunlara uymamaya tahrikten 1 yıl 6 ay hapis cezası verildi.
Yoğun güvenlik önlemleri altında büyük katılım
Karar duruşması için Sincan Cezaevi’ne Türkiye’nin pek çok şehrinden 300’e yakın avukat, 10 baro başkanın ve yüzlerce kişi gitti. Cezaevi önünde onlarca çevik kuvvet aracı, TOMA araçları, yüzlerce çevik kuvvet polisi ve özel harekat polisleri de konuşlandırıldı. Sincan Cezaevi etrafında yaklaşık bir buçuk kilometrelik koridor oluşturulurken, havadan da polis helikopteri devriye uçuşu yaptı.
Duruşma öncesi açıklama yapan DEM Parti Eş Genel Başkanı Tuncer Bakırhan, bunun bir hukuk davası olmadığını söyledi: “Bu, gizli tanıklarla zorlama yorumlarla hazırlanan siyaseti erkin yönlendirdiği, karar verdiği bir kumpas davasıdır. Bugün yumuşamadan bahsedenler için Kobanê kumpas davası bir milat olacaktır. 31 Mart’tan bir ders alınıp alınmadığını bugün göreceğiz. Verilecek kararın önümüzdeki dönem Türkiye’nin hangi hatta gideceğinin de göstergesi olacağına şahitlik edeceğiz. Diliyorum ki mahkeme heyeti siyasi erkten etkilenmez. Dosyadaki boş delillerle yıllardır tutuklu olan arkadaşlarımızı tahliye ederler.”
Diğer eş başkan Tülay Hatimoğulları ise “Burada açıklanacak olan karar, ya Türkiye’yi tam bir karanlık, tam bir İstiklal Mahkemeleri ortamına geri çekecek ya da Türkiye’de demokrasinin önünün açılması için bir başlangıç olacak. Türkiye için bu dava bir yol ayrımıdır. AİHM kararını uygulamayan bir yargı var. Bu karar uygulanmış olsaydı, Kobanê kumpas davasından yargılanan bütün arkadaşlarımız serbest olacaktı” dedi.
Lavc59.13.101
Duruşmayı izlemeye gelen CHP heyeti arasında Ali Mahir Başarır, Sezgin Tanrıkulu, Kayıhan Pala, Orhan Sarıbal, Yüksel Taşkın, Muhip Kanko, Gökçe Gökçen, Aliye Timisi, Süleyman Bülbül ve Okan Konuralp yer aldı.
Duruşmaya ayrıca TİP Genel Başkanı Erkan Baş, EMEP Milletvekili Sevda Karaca, CHP eski milletvekilleri İlhan Cihaner ve Atilla Kart, büyükelçilik temsilcileri ve çok sayıda DEM Parti milletvekili katıldı.
Duruşmaya Selahattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağ ile tutuklu siyasetçiler Gültan Kışanak, Ali Ürküt, Günay Kubilay, Nazmi Gür, Bülent Parmaksız, Sebahat Tuncel, Zeynep Karaman, Zeynep Ölbeci, Aynur Aşan, Ayşe Yağcı, Ayla Akat Ata, Dilek Yağlı, Pervin Oduncu, Meryem Adıbelli katılmadı.
Demirtaş, son savunmasında, “Kararı yüzüme okumanıza müsaade etmeyeceğim. Karar açıklandığı zaman eşime, kızlarıma, sizlere vasiyetimdir. Karar açıklandığı zaman davul-zurnalarla karşılayın. Çünkü biz de burada öyle karşılayacağız” demişti.
Ne olmuştu?
Suriye’de 2011 yılında başlayan iç savaş sonrası IŞİD, ülkenin kuzeyinde Kürtlerin ağırlıkta olduğu yerleşim birimlerine saldırmaya başladı. HDP Genel Merkezi Kobane şehri kuşatılmasına karşı 6 Ekim 2014’te sosyal medya hesapları üzerinden paylaştığı mesajla sokak protestosu çağrısı yaptı. Bunun ardından önemli bir bölümü Doğu ve Güneydoğu kentlerinde olmak üzere Türkiye çapında kitlesel sokak eylemleri başladı. 8 Ekim 2014’teki gösterilerde şiddet olayları arttı.
Selahattin Demirtaş, 9 Ekim 2014’te Diyarbakır’da basın açıklaması yaparak, protestoları savunurken şiddet olaylarını eleştirdi. Şiddetin durması çağrısı yapan Demirtaş, tutuklu PKK lideri Abdullah Öcalan’ın da kendilerine ulaşan mektubunda bunu belirttiğini söyledi. 9 Ekim’de olaylar sona erdi.
Türkiye’nin farklı şehirlerinde 6-8 Ekim 2014 tarihlerinde yaşanan olaylarda eylemcilerle kolluk kuvvetleri arasında çatışmalar çıktı ve resmî kaynaklara göre 37 kişi hayatını kaybetti, 326’sı kolluk kuvveti olmak üzere toplam 761 kişi de yaralandı.
Kobane olaylarıyla ilgili ilk soruşturma 2014 yılında başlatıldı. Soruşturma kapsamında HDP Eş Genel Başkanları Demirtaş ve Figen Yüksekdağ ile 10 milletvekili hakkında fezleke hazırlandı. 20 Mayıs 2016’da Meclis’te oy çokluğuyla milletvekili dokunulmazlıkları kaldırıldı. Demirtaş, Yüksekdağ ve yedi HDP milletvekili 4 Kasım 2016’da evlerine yapılan baskınla gözaltına alınarak tutuklandı.
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’nın, olaylarla ilgili soruşturması kapsamında 2 Ekim 2020’de 17 HDP’li siyasetçi daha tutuklandı. Savcılık, 30 Aralık 2020 tarihinde bir iddianame hazırladı.
İddianame, 7 Ocak 2021’de Ankara 22. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından kabul edildi.
Davada yargılananlar hakkında 29 ayrı suçlamayla 38’er kez “ağırlaştırılmış müebbet hapis” cezası isteniyordu.
