Büke Dorukan
Başpınar’daki Kırnı Piknik Alanı içinde bulunan tarihi eser niteliğindeki Çınar ağaçlarının uzun bir süredir su sıkıntısı yaşadığı tespit edildi. Olaya ilişkin bilgi almak için Kırnı Piknik Alanı işletmecisi Mustafa Kemal Arif ile röportaj gerçekleştirdik.
Olayla ilgili büyük mücadeleler verdiğini aktaran Mustafa Kemal; ‘ben tarihi Çınar ağaçları için mücadele vermekten çok yoruldum fakat son nefesime kadar da mücadele edeceğim’ diye aktardı.
Çınar ağaçlarının tarihi geçmişi
Mustafa Kemal ilk olarak Çınar ağaçlarının geçmişi üzerinden bilgi aktardı. Alanda 40 tane Çınar ağacı olduğunu ve bir kısmının 100 yaşının altında bir kısmının ise 300 yaşının üzerinde olduğunu ifade etti.
Piknik Alanı 1959 yılına kadar bir Kıbrıslırum tarafından işletilmiş. Daha sonra 1963-1994 yılları arasında Kırnı Çınar Gazinosu olarak hizmet verdi. 1994 yılından bu yana Kırnı Piknik Alanı Mustafa Kemal Arif tarafından işletiliyor…
1963-68 yılları arasında Lefkoşalıların gidebileceği çok bir yer olmamasından, o dönemde haftasonları piknik alanı sayfiye yer olarak kullanılmıştı. Bu yüzdendir ki Mustafa Kemal, piknik alanının ve Çınar ağaçlarının Kıbrıslıtürkler için tarihi açıdan büyük önem taşıdığını dile getirdi.
Kırnı Pınarı, Çınar ağaçları için büyük önem taşıyordu
1993-1995 yılları arasında bölgede bulunan suyu arıtmak amacıyla köyün üst tarafına artezyen kuyusu kazılmıştı. Bunun sonucunda Bileye (Göçeri) ile Kırnı Pınarları ayni anda kurutuldu. Sadece pınarın suyunu akıtan altı musluklu ve yalaklı çeşme günümüze kadar gelebildi. Pınarın suyunun kurumaya yüz tutması 1995 yılında Çınar ağaçlarının su kaynağını tehlikeye attı. Mustafa Kemal Bey o dönemde Bakanlar Kurulu kararı ile Çınar ağaçlarının su kaynağının güvenceye alındığını aktardı.
Kemal, bu kararın 2015 yılına kadar usulüne göre uygulandığını fakat bu dönemde pınar aküferlerine kazılan artezyen ile pınar suyunun Gönyeli Belediye’sine verildiğini söyledi.
Gönyeli Belediyesi’nin 2018 yılına kadar tarihi Çınar ağaçları için bir şekilde su kaynağı sağlamaya devam ettiği de öğrenilirken, Kemal, 2018 yılında Türkiye’nin su projesi ile doğal su kaynaklarının korunma kararının, Çınar ağaçlarının su kaynağını tehlikeye attığını bildirdi.
GazeddaKıbrıs’a konuyla ilgili bilgi veren Kemal, Gönyeli Belediyesi’nin Türkiye’den sağlanan suyun maliyetinin önceden çok daha yüksek olmasını öne sürerek Çınar ağaçları için su sağlamayı kestiğini bildirdi.
Mustafa Kemal, Çınar ağaçlarının günlük su ihtiyacının 100 ton olduğunu ve 70-80 ton sunun ise kendi işletmesi tarafından sağlandığını aktardı. Geri kalan suyu ise kendi cebinden ve tanker ile özel olarak su temin ederek sağladığını söyledi.
Ne belediye ne de devletin konu üzerine bir çalışması yok
Geçtiğimiz yıl alınan başka bir Bakanlar Kurulu kararı ile Kırnı Piknik Alanı’nda bulunan Çınar ağaçları tarihi eski eser olarak benimsendi. Ne yazık ki bu güne kadar devletin Çınar ağaçları için her hangi bir başka girişimi olmadı. Mustafa Kemal, Gönyeli Belediyesi’nin ağaçlara, su kaynağı sağlamamak konusundaki tutumunun sürdüğünü dile getirdi.
Mustafa Kemal sözlerine şöyle son verdi:
“Bu ağaçların uzun yıllar daha var olabilmeleri için gerek en temel şey sudur. Ne devlet, ne de belediye Çınar ağaçlarına sahip çıkmıyor. Peki bu ağaçlar nasıl ayakta kalacak? Belediyelerin çevreyi yeşillendirmek için imkanları ölçüsünde çalışmalar yapması takdir edilmesi gereken bir hareket. Fakat Çınar ağaçlarının tarihi değerini göz önüne alınmalı ve belediye, çevreye verdikleri özeni Çınar ağaçları için de göstermeli. Toplum, bu noktada duyarlı olmalı. Çınar ağaçlarına sahip çıkmak için harekete geçilmeli.”
