Kadının iş gücüne katılım oranı yüzde 37.9

İstatistik Kurumu, 8 Mart Dünya Emek.’ Kadınlar Günü dolayısıyla Kadın İstatistiklerini açıkladı. Açıklama şöyle:

Dünya Emekçi Kadınlar Günü her yıl 8 Mart’ta kutlanan ve Birleşmiş Milletler tarafından tanımlanmış uluslararası bir gündür. Böyle bir günde İstatistik Kurumu tarafından üretilen veriler ışığında, kadına ait ileriye dönük politikalarda yol gösterici olacak bazı istatistiklerin kamuoyu ile paylaşılmasının faydalı ve anlamlı olacağı inancındayız.

Kadın Nüfusumuz ve Yaş Yapısı:

İstatistiklere göre Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde nüfusun %46’sını kadınlar oluşturmaktadır.

Özellikle sosyo-ekonomik planlamalar yaparken nüfusun yaş yapısı çok önem kazanmaktadır. Nüfusu yaş gruplarına ayırıp analiz ederken, başta çalışma çağındaki nüfus ve çalışma çağında olmayan nüfusun incelenmesinde yarar vardır. Birleşmiş Milletler‘in belirlediği ölçütlere göre 0-14 yaş grubundakiler çocuk, 15-64 yaş grubundakiler yetişkin veya çalışma çağındaki nüfus, 65 ve üzeri yaş grubu ise yaşlı nüfus olarak sınıflandırılmaktadır.

Kadın Nüfusun Yaş Gruplarına Göre Dağılımı:

Yaş grupları	Kadın Nüfus 2020	Kadın Nüfus içindeki Oran %
Toplam	174869	100.0
0-14	25586	14.6
15-64	129659	74.2
65+	19624	11.2

Kadınlar Daha Uzun Yaşıyor

2019 yılı için doğuşta beklenen yaşam süresi, erkeklerde 81.1 ve kadınlarda 84.4 yıl olarak hesaplanmıştır. Genel olarak kadınlar erkeklerden daha uzun süre yaşamaktadır.

Kadınlardaki ortalama evlenme yaşı:

Yıl	Kadın Ortalama Evlenme Yaşı
2015	29,4
2016	29,9
2017	29,7
2018	30,0
2019	30,4

Ülkemizde kadınlardaki ortalama evlenme yaşı gittikçe yükselmektedir. Kadınlarımızın önceki yıllara oranla daha eğitimli olmaları, eğitim süresinin uzayıp evlilik süresinin gecikmesinde bir sebep olabileceği gibi çeşitli nedenlerle değişen bakış açıları da evlilik yaşlarının yükselmesinde belirleyici olabilmektedir.

Evlenmeler ve Boşanmalar:

Yıl	Evlilik	Boşanma
2015	1254	798
2016	1204	841
2017	1205	864
2018	1144	937
2019	1151	897

2015 yılında evlenen çiftlerin sayısı 1254 iken bu sayı 2019 yılında 1151’e düşmüştür. Boşanmalarda ise 2015 yılında 798 boşanma gerçekleşirken bu sayı 2019 yılında 897’ye yükselmiştir. Oransal olarak beş yıllık sürede evliliklerde %8,2’lik bir düşüş yaşanırken boşanmalarda ise %12,4 ‘lük bir artış olmuştur.

Hanehalkı İşgücü Anketine(2020) Göre Kadınların Çalışma Hayatındaki Durumu:

İşgücü Göstergeleri	Toplam (%)	Erkek  (%)	Kadın  (%)
İşgücüne katılma oranı	51,1	62,6	37,9
işsizlik oranı	10,1	9,0	12,2
istihdam oranı	45,9	57,0	33,3
genç işsiz oranı	29,3	25,6	34,8

İstihdamdaki gelişmeyi açıklayan önemli bir gösterge olan istihdam oranı ülkemizdeki kadınlarda erkeklere oranla daha düşük kalmaktadır. Bunun tam tersine işsizlik oranlarının kadınlarda yüksek olması KKTC‘de kadınların iş aradıkları halde iş bulmakta zorlandıklarını göstermektedir. KKTC nüfusunun %46’sını kadınların oluşturmasına rağmen bu oranın istihdam konusunda aynı oranda temsil edilmediği görülmektedir.

İşgücüne Dahil Olmayan Nüfus:

Hanehalkı İşgücü Anketi sonuçlarına göre işgücüne dahil olmayanlardan %59,2 ‘si kadınlardan oluşmaktadır.

İşgücüne dahil olmayan kadın nüfus, belli başlı alt gruplara göre incelendiğinde; Ev hanımları %41,5 ile en büyük paya sahiptir. Bunu %17,9 ile öğrenciler, %17,0 ile emekliler ve %7,5 ile çalışamaz halde olanlar takip etmektedir.

Ekonomik Faaliyet:

İstihdam edilen kadınlar %90,9 ile en çok hizmetler sektöründe yer alırken, %1,1 ile en az inşaat sektöründe çalışmaktadır.

EKONOMİK FAALİYETLER	Toplam %	Erkek %	Kadın %
Tarım	3,1	3,4	2,4
Sanayi	10,2	12,5	5,7
İnşaat	7,6	10,9	1,1
Hizmetler	79,1	73,1	90,9

İşteki Durum:

İşteki Durum	Toplam	Erkek	Kadın
Toplam	100,0	100,0	100,0
Ücretli veya maaşlı /yevmiyeli	83,0	81,5	86,0
Kendi hesabına ve işveren	16,2	18,5	11,6
Ücretsiz aile işçisi	0,8	0,0	2,3

Kadınların %86,0’ı ücretli, maaşlı ve yevmiyeli, %11,6’sı kendi hesabına ve işveren, %2,3’ü ise ücretsiz aile işçisi olarak çalışmaktadır.

İstihdam edilen erkeklerin ise %73,1’i hizmetler sektöründe çalışmaktadır. Erkeklerin %81,5’i ücretli, maaşlı ve yevmiyeli, %18,5’i ise kendi hesabına ve işveren olarak çalışmaktadır.

Eğitim Durumu:

Uluslararası karşılaştırmalarda ekonomik göstergelerin yanında sosyal göstergeler de önemlidir. Eğitim sektörü, sosyal göstergeler içinde, ekonominin ihtiyaç duyduğu kaliteli nüfusu yetiştiren temel kaynaktır. 2020 Hanehalkı İşgücü Araştırma sonuçlarına bakıldığı zaman 15 ve daha yukarı yaştaki kadınların en son bitirdikleri eğitim durumları ile ilgili aşağıdaki yapı ortaya çıkmaktadır:

En Son Bitirilen Eğitim Durumu	15 ve daha yukarı yaştaki kurumsal olmayan nüfus
Toplam	Erkek	Erkek %	Kadın	Kadın %
Toplam	289348	154380	53,4	134967	46,6
Bir okul bitirmedi	9363	4295	45,9	5068	54,1
İlkokul	64966	33508	51,6	31458	48,4
İlköğretim	5615	3421	60,9	2193	39,1
Ortaokul veya mesleki ortaokul	41110	23725	57,7	17385	42,3
Genel lise	79692	40924	51,4	38767	48,6
Mesleki veya teknik lise	18608	12324	66,2	6284	33,8
2 veya 3 yıllık yüksekokul	6721	3713	55,2	3008	44,8
4 yıllık yüksekokul veya fakülte	51179	27515	53,8	23664	46,2
Doktora ve Yüksek lisans (5 veya 6 yıllık fakülteler dahil)	12094	4955	41,0	7138	59,0

 2020 İşgücü anketi sonuçlarına göre ülkemizde en son bitirilen eğitim durumu “Doktora ve Yüksek lisans” (5 veya 6 yıllık fakülteler dahil) olanların oranı erkeklerde %41 iken kadınlarda bu oran %59 olarak hesaplanmıştır. Bu durumda Doktora ve Yüksek lisansını tamamlayan kadınlar erkeklerden %1,8 daha fazladır.

Kamu Sektöründeki  Kadın Öğretmen ve Kadın Polislerin Oranı (2019)

	Kadın %
ÖĞRETMEN	69,2
POLİS	5,8
POLİS SİVİL	40,9

Kamu ve Özeldeki Kadın Doktor Oranları (2019):

	Kadın %
Kamu Doktor	48,8
Özel Doktor	41,0

Okullardaki Kadın Yönetici Oranları (2021):

	Kadın %
Müdür	41,4
Müdür Muavini	62,0

Kadınların Siyasal Yaşamda Rakamsal Temsiliyeti:

SİYASAL YAŞAM (2021)	Erkek	Kadın
Cumhurbaşkanlığı	1	0
Başbakan	1	0
Bakanlar Kurulu	9	1
Milletvekili	41	9
Belediye Başkanı	28	0
Belediye Meclis Üyeleri	188	92
Muhtar	169	15
KKTC Üniversite Rektörleri	17	5 (3’ü vekalet)

Üst Kademe Yöneticileri:

	Kadın	%	Erkek	%
2015	44	28,9	108	71,1
2016	49	30,4	112	69,6
2017	50	31,6	108	68,4
2018	51	31,9	109	68,1
2019	48	31,0	107	69,0
2020	47	31,3	103	68,7

Ülkemizde üst kademe yöneticileri arasındaki kadın oranının sürekli yükselmesi de eğitim seviyelerinin yükselmesinin bir yansımasıdır. 2015 yılında Üst kademe yöneticilerinin sadece %28,9’u kadınken bu oran 2020 yılında %31,3 seviyesine yükselmiştir.

Yıllara Göre Meclisteki Milletvekillerinin Cinsiyet Dağılımı.

Yıl	Erkek	Kadın
1990	48	2
1993	47	3
1998	46	4
2003	46	4
2005	47	3
2009	46	4
2013	46	4
2018	41	9

Belediye Meclis Üyeliğindeki Cinsiyet Dağılımı:

Yıl	Erkek	Kadın
2014	203	69
2018	188	92

Ülkemizde kadınların siyasete katılımı yasa ile desteklenip adayların belirlenmesi aşamasında %30 kota şartı konmuş olmasına rağmen bu oranın meclisteki temsiliyeti %18 olarak gerçekleşmiştir (41 Erkek 9 Kadın).

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde kadınların siyasete katılımlarında önceki dönemlere göre artış gözlenmiş olsa da, bu oran, hem arzu edilen eşit temsilden çok uzak, hem de dünya ortalamasının çok altındadır.

Avrupa Birliği’nin temel değerlerinden bir tanesi olan Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri; Kadınların güçlendirilmesinin, ticarette verimliliğin, ekonomik büyümenin, sosyal uyum ve soysal adaletin arttırılmasında kilit öneme sahip olduğu unutulmamalıdır.

Bu bilgiler ışığında İstatistik Kurumu Başkanı olarak, gelecek nesillerimize karşı en temel sorumluluğumuzun toplumsal cinsiyet adaletini gerçekleştirmek olduğunu bir kez daha paylaşır, kadınların yaşadığı bütün sorunların çözümü için bu günün bir başlangıç olmasını temenni eder, tüm kadınlarımızın 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü’nü kutlar, sevgi ve saygılar sunarım.

İstatistik Kurumu Başkanı

Yrd. Doç. Dr. Türel ÖZER ÖKSÜZOĞLU