• Künye
  • Dayanışma
  • İletişim
  • Gizlilik Politikası
Çarşamba, Temmuz 2, 2025
Bulamadık
Tümünü Gör
Gazeddakıbrıs
25 °c
Nicosia
  • ANA SAYFA
  • HABER
    • KIBRIS
    • DÜNYA
    • İKLİM KRİZİ | EKOLOJİ
    • SANAT
    • KORONAVİRÜS
  • YORUM
    • EDİTORYAL KOLEKTİF
    • GAZEDDABLOG
      • GAZEDDA YAZARLARI
      • GÜNEYDEN YAZARLAR
        • PENNA
      • DÜNYADAN YAZARLAR
        • PROJECT SYNDICATE
    • RÖPORTAJ
  • MULTİMEDYA
    • GAZEDDAPOD
    • GAZEDDAWEBTV
  • TÜM İÇERİK
  • ANA SAYFA
  • HABER
    • KIBRIS
    • DÜNYA
    • İKLİM KRİZİ | EKOLOJİ
    • SANAT
    • KORONAVİRÜS
  • YORUM
    • EDİTORYAL KOLEKTİF
    • GAZEDDABLOG
      • GAZEDDA YAZARLARI
      • GÜNEYDEN YAZARLAR
        • PENNA
      • DÜNYADAN YAZARLAR
        • PROJECT SYNDICATE
    • RÖPORTAJ
  • MULTİMEDYA
    • GAZEDDAPOD
    • GAZEDDAWEBTV
  • TÜM İÇERİK
Bulamadık
Tümünü Gör
Gazedda
Bulamadık
Tümünü Gör
Ana Sayfa YORUM GAZEDDABLOG DÜNYADAN YAZARLAR

İnsan hakları üzerine – Gilles Deleuze

Gazedda Gazedda
7 Ağustos 2019
Okuma Süresi: 5 dk
A A
https://bsky.app/profile/gazeddakibris.bsky.socialhttps://www.threads.net/@gazeddakibris

İnsan haklarına gösterilen onca hürmet – neredeyse insanı korkunç, iğrenç konumlar almaya zorluyor. Bu, konuştuğumuz sefilce dönemi belirleyen ahmakça düşünceye o denli bağlı ki. Tamamen bir soyutlamadan ibaret. İnsan hakları, iyi de, ne demek?

Tamamen soyutlamadan ibaret, içi boş. Bu tam da az önce arzu hakkında söylediklerimiz veya en azından, benim arzuya ilişkin olarak anlatmaya çalıştığım şey. Arzu, bir şeyi alıp kaideye koyarak, hey, işte bunu arzuluyorum demek değildir. Mesela özgürlüğü vesaireyi arzulamayız; bu hiçbir şey demek değildir. Kendimizi durumlarda buluruz.

Bugünün Ermenistan’ını düşünelim, yeni bir örnek. Oradaki durum nedir? Doğru anladıysam –yanlışsam lütfen beni düzeltin, ama düzeltmeseniz de pek fark etmez – başka bir Sovyet cumhuriyetinde bulunan bir iç bölge [enclave], bir Ermeni bölgesi var. Bir Ermeni Cumhuriyeti var ve bir de kuşatılmış iç bölge. İşte, bu bir durum. Birincisi, Türklerin ya da Türk halklarının, emin değilim, şu anda bilindiği kadarıyla, Ermenileri bir kez daha, kendilerini kendi iç bölgelerinde katlettiği katliam var. Ermeniler cumhuriyetlerine sığınıyor – öyle sanıyorum ama yine söylüyorum, lütfen hatalarımı düzeltin – sonra, bir deprem vuruyor. Sanki Marquis de Sade’ı yaşıyorlar. Bu zavallı insanlar yaşanabilecek en kötü çileleri çekiyorlar ve tam kaçıp sığınaklarına çekilmişken, doğa ana herşeyi tekrar başlatıyor.

Demek istediğim, “insan hakları” diyoruz ama, sonuçta bu aydınlar için, berbat aydınlar için ve kendi fikirleri olmayan aydınlar için bir parti siyaseti. Her şeyden önce, bu insan hakları bildirilerinin asla durumla gerçekten ilgisi olan kişiler, Ermeni dernekleri, toplumları vs. Yapılmadığını görüyorum. Onların sorunu insan hakları değil. Peki ne?

İşte bir tertip. Dediğim gibi, arzu daima tertipler yoluyla olur. İşte, alın size bir tertip. Bu iç bölgeleri ortadan kaldırmak için ya da yaşanılır hâle getirmek için ne yapılabilir? İçerdeki bu iç bölge nedir? Bu bir yer yurt sorusu. Bu insan hakları sorusu değil, yer yurt organizasyonu sorusu. Gorbaçov’un bu durumdan ne çıkaracağını düşünecekler? Nasıl yapacak ki Ermeni bölgesi etrafındaki tehditkâr türklerin ellerine teslim edilmekten kurtulacak? Bu bir insan hakları meselesi değil. Bir adalet meselesi de değil. Bu bir içtihat [jurisprudence] meselesi. İnsanların maruz kaldığı tüm korkunçluklar vakalardan ibarettir. Bunlar soyut hakların inkârları değildir: bunlar korkunç vakalardır. Bu vakaların birbirine benzediği söylenecektir ama bunlar içtihata ilişkin durumlardır.

Ermeni sorunu hukuk felsefesi ya da içtihat sorunu diyeceğimiz şeyin tipik bir örneğidir. Olağanüstü karmaşıktır. Ermenileri kurtarmak ve Ermenilerin kendilerini bu durumdan çekip çıkarmaları için ne yapılabilir? Hem sonra, bütün bunlar yetmezmiş gibi, deprem vuruyor. Yol açtığı şeylerin de bir takım sebepleri olan bir deprem; gerçek anlamda bina edilmemiş, olması gerektiği gibi yapılmamış binalar. Bunların hepsi içtihat vakalarıdır.

Özgürlük için mücadele etmek, devrimci olmak, içtihat düzleminde hareket etmektir.

Adalete seslendiğinizde –adalet diye birşey yoktur, insan hakları diye birşey de yoktur.  Önemli olan içtihattır: hakların icadı, yasanın icadıdır.

Öyleyse bize insan haklarını hatırlatmakla ve insan haklarını ezbere sayıp dökmekle yetinenler, budalalardır. Bu bir insan haklarını uygulama sorunu değil. Bu, her bir vakada, şunun ya da bunun artık olanaklı olmayacağı içtihatlar icat etme sorunudur. Bu da çok farklı bir şeydir.

Çok sevdiğim bir örneği ele alacağım çünkü içtihatı anlatmanın tek yolu bu. İnsanlar bundan pek bir şey anlamıyor en azından çoğunlukla böyle. Pek iyi anlaşılmıyor. Taksilerde sigara içmenin yasaklandığı zamanları hatırlıyorum. Evvelinde, taksilerde sigara içilebiliyordu. Taksilerinde sigara içilmesini yasaklayan ilk önce taksi sürücüleriydi. Bu olay çok gürültü koparmıştı çünkü sigara içenler vardı. Bunlar arasında da bir avukat.

Takside, sigara içmekten men edilmek istemeyen bir adam vardı. Taksi sürücüsünü mahkemeye verdi. Taksi sürücüsü suçlu bulunmuştu. Bugün olsa, böyle bir şey söz konusu bile olamaz. Aynı dava bugün meydana gelseydi, taksi sürücüsü suçlu olmayacaktı, suçlu bulunan taraf yolcu olacaktı. Ama o zamanlar taksi sürücüsü suçlu bulunmuştu. Hangi gerekçeyle? Biri taksi çevirdiğinde, kiracı olduğu gerekçesiyle. Yani taksi müşterisi kiracıya benzetilmişti; kiracının kendi evinde sigara içmeye hakkı vardır. Kiracı kullanım ve destek hakkına sahiptir. Sanki gerçekten de kiracıymış da, sanki ev sahibim bana: hayır, evinde sigara içemezsin dermiş gibi. Ben de: hayır, kiracı bensem, kendi evimde sigara içebilirim dermişim gibi. Böylece taksi müşterinin kiracı olduğu bir nevi seyyar bir daireye denk tutulmuştu.

Aradan geçen on yıl sonra bu yasak tamamen evrensel bir hâle geldi; sigara içebileceğimiz neredeyse bir taksi bile kalmadı, nokta. Taksi, artık ev kiralamak gibi görülmüyor, bir kamu hizmeti olarak kabul edildi. Bir kamu hizmetinde, sigara içmenin yasaklanması mümkündür. Bütün bunlar içtihat demek. Şunun bunun hakkı meselesi değil. Bu bir duruma, hem de değişip gelişen bir duruma ilişkin bir mesele. Özgürlük için savaşmak da gerçekte içtihat yapmak demektir.

İşte buyrun, Ermenistan örneği bence tipik bir örnek. Ne demek insan hakları? Şu demek: Türklerin Ermenileri katletmeye hakkı yok. İyi peki, demek Türklerin Ermenileri katletmeye hakkı yok. Eee? Bu gerçekten de budalalık. Veya daha beter, bence bütün bu insan hakları nosyonları, hepsi riyakâr. Sıfır, felsefi açıdan sıfır. Yasa, hak, insan hakları beyanlarıyla yaratılmaz. Yaratımi hukukta içtihat demektir ve içtihattan başka bir şey yoktur.

Öyleyse: içtihat için savaşmak. Sol olmanın anlamı budur. Hakkı yaratmaktır.

Fransızcadan çeviren: Burcu Yalım

https://komunizminguncelligi.wordpress.com/2018/04/01/insan-haklari-uzerine-gilles-deleuze/amp/?__twitter_impression=true

Gazedda

Gazedda

Gazeddakıbrıs yurttaş gazeteciliği anlayışı ile yayın yapan, yurttaştan yana taraf olan ve gazetecilikte meslek etiği ilkelerine inanan bir yayın organıdır. Gazeddakıbrıs her koşulda barıştan yanadır.

ABD-Türkiye Krizi | Halil Savda
DÜNYADAN YAZARLAR

Erdoğan Trump İle Yeni Bir Dostluk Kurabilir Mi? | Paul Taylor | The Guardian

Gazedda
29 Ocak 2025

Paul Taylor yazdı: ABD-Türkiye ilişkileri açısından belki de en büyük risk, Esad sonrası güvenlik boşluğunda fiilen komşu haline gelen Türkiye ve İsrail'in Suriye'de doğrudan karşı karşıya gelme ihtimalidir.

Devamı içinDetails
Doların Küba’ya Dönüşü: Uzun Bir El Sürgündekilerin Cebine Dalıyor | Carla Gloria Colomé | EL PAÍS 
DÜNYADAN YAZARLAR

Doların Küba’ya Dönüşü: Uzun Bir El Sürgündekilerin Cebine Dalıyor | Carla Gloria Colomé | EL PAÍS 

Gazedda
27 Ocak 2025

Kübalılar 2025'e uyandıklarında ülke aynıydı, ancak liderleri onlara her şeyin farklı olacağına dair güvence vermişti.

Devamı içinDetails
Cinsiyet konusundaki kararnamesinden sonra Trump yasal olarak ilk kadın başkan mı? | Arwa Mahdawi | The Guardian
DÜNYADAN YAZARLAR

Cinsiyet konusundaki kararnamesinden sonra Trump yasal olarak ilk kadın başkan mı? | Arwa Mahdawi | The Guardian

Gazedda
26 Ocak 2025

Trump ikinci dönemine, aralarında cinsiyetin gebe kalındığı anda başladığını belirten bir kararnamenin de bulunduğu bir dizi kararnameyi imzalayarak başladı

Devamı içinDetails
İsrail Suriye’de ilerliyor: ‘Bir sorundan kurtulduk ve başka bir sorunla uyandık’ | Antonio Pita | El Pais
DÜNYADAN YAZARLAR

İsrail Suriye’de ilerliyor: ‘Bir sorundan kurtulduk ve başka bir sorunla uyandık’ | Antonio Pita | El Pais

Gazedda
12 Aralık 2024

Ahmed titreyen eliyle sigara içiyor ve gergin bir şekilde ayağını hareket ettiriyor. 27 yaşında ve Pazar günü diktatör Beşar Esad'ın devrilmesinin ardından yaşanan karışıklığı fırsat bilen İsrail ordusunun son yarım...

Devamı içinDetails
Amerikan aşırı sağı Donald Trump’ın dönüşüyle cesaretlendi | Nicholas Dale Leal | El Pais
DÜNYADAN YAZARLAR

Amerikan aşırı sağı Donald Trump’ın dönüşüyle cesaretlendi | Nicholas Dale Leal | El Pais

Gazedda
12 Aralık 2024

Cumhuriyetçilerin zaferinin ardından neo-Nazilerin ve beyaz ırkın üstünlüğünü savunanların faaliyetlerinde bir artış yaşandı, ancak birçoğu kendilerini Trumpist hareketin bir parçası olarak görmüyor Bu sadece bir halk tiyatrosu grubunun Anne Frank'ın...

Devamı içinDetails

YAZARLAR

Ortaokullarda Başörtüsü Yasağının Kaldırılmasının Düşündürdükleri
Umut Bozkurt

Ortaokullarda Başörtüsü Yasağının Kaldırılmasının Düşündürdükleri

Umut Bozkurt
23 Mart 2025
Sizin Bu Suskunluğunuz Bizi Sağır Ediyor
Konuk Yazar

Sizin Bu Suskunluğunuz Bizi Sağır Ediyor

Konuk Yazar
22 Mart 2025
Kırılgan Ahlaklar, Kamusal Sorumluluklar
Engin Kara

Kırılgan Ahlaklar, Kamusal Sorumluluklar

Engin Kara
22 Mart 2025
Çalıyor

Baf Okulları Biyodizel İçin 17 Ton Yemeklik Yağ Topladı

Baf Okulları Biyodizel İçin 17 Ton Yemeklik Yağ Topladı

Baf Okulları Biyodizel İçin 17 Ton Yemeklik Yağ Topladı

KIBRIS
Romanya’da Rusya Yanlısı Aday Yeniden Reddedildi, Aşırı Sağcılar Polisle Çatıştı

Romanya’da Rusya Yanlısı Aday Yeniden Reddedildi, Aşırı Sağcılar Polisle Çatıştı

DÜNYA
“Eşkiya Dünyaya Hükümdar Olmaz”: Edip Akbayram Hayata Veda Etti

“Eşkiya Dünyaya Hükümdar Olmaz”: Edip Akbayram Hayata Veda Etti

SANAT
Zelenski’yi Kameralar Önünde Aşağıladılar

Zelenski’yi Kameralar Önünde Aşağıladılar

DÜNYA
“Emekli” Tavuklar Kıbrıs Zeytinliklerinde “Çalışıyor”

“Emekli” Tavuklar Kıbrıs Zeytinliklerinde “Çalışıyor”

İKLİM KRİZİ | EKOLOJİ
Cyprus Mail Yurttaşlara Sordu: Kıbrıs’ı Yabancılara Mı Satıyoruz?

Cyprus Mail Yurttaşlara Sordu: Kıbrıs’ı Yabancılara Mı Satıyoruz?

KIBRIS

İzel Seylani: Birlikte hayal etmeyi başardığımızda… | Video

SANAT
İsrail’in yerle bir ettiği Gazze havadan görüntülendi | Video

İsrail’in yerle bir ettiği Gazze havadan görüntülendi | Video

DÜNYA
Yunanistan’da ABD tanklarına barikat: Katiller evinize dönün

Yunanistan’da ABD tanklarına barikat: Katiller evinize dönün

DÜNYA
Scholz’un konuşması kesildi: “Filistinlilerin kanı sizin ellerinizde” | Video

Scholz’un konuşması kesildi: “Filistinlilerin kanı sizin ellerinizde” | Video

DÜNYA

Instagram

Takip et

  • Bekir Paşa Lisesi öğretmenleri Eğitim Bakanlığı
  • Tutuklanan İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu paylaşımında TC Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı hedef alarak “Korkunun ecele faydası yok! Öyle de yenileceksin! Böyle de yenileceksin. Haklılığımıza, cesaretimize, tevazumuza, güler yüzümüze yenileceksin!” dedi.

https://gazeddakibris.com/imamoglu-demokrasi-meydanlarinda-sesinizi-yukseltin/
  • Tel Aviv’de toplanan onbinlerce kişi, Netanyahu
  • Güney Kore, Japonya ve Çin dışişleri bakanları, Kore Yarımadası
  • 21 Mart Dünya Irkçılık Karşıtı Gün nedeniyle Kıbrıs
  • "AKP’nin Kuzey Kıbrıs’a yaptığı müdahaleleri beni de herkes gibi rahatsız ediyor. Ancak o rejimin buraya dayattığı politikaların hıncını başını örten orta okul öğrencilerinden çıkarmamalıyız."

https://gazeddakibris.com/ortaokullarda-basortusu-yasaginin-kaldirilmasinin-dusundurdukleri/?utm_source=instagram-business&utm_medium=jetpack_social
  • Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Eş Genel Başkanı Tuncer Bakırhan ve beraberindekiler, CHP
  • Gençlik Federasyonu açıklamasında 22 Mart Cumartesi akşamı, Doğu Akdeniz Üniversitesi (DAÜ) kampüsünde yaşanan ve kamuoyuna yansıyan olayların demokratik değerler ve ifade özgürlüğü açısından endişe verici olduğu belirtildi.

https://gazeddakibris.com/genclik-federasyonundan-polise-daudeki-garabet-tutumdan-donun/?utm_source=instagram-business&utm_medium=jetpack_social

Gazedda Sosyal Medya

SON EKLENENLER

Gençlik Federasyonu’ndan Polise: DAÜ’deki Garabet Tutumdan Dönün

Gençlik Federasyonu’ndan Polise: DAÜ’deki Garabet Tutumdan Dönün

3 ay önce
KTOEÖS: Öğretmenlere Yönelik Sahte Hesaplar Üzerinden Sosyal Medyada İtibarsızlaştırma Kampanyası Ve Provokasyonlar Yapılıyor

KTOEÖS: Öğretmenlere Yönelik Sahte Hesaplar Üzerinden Sosyal Medyada İtibarsızlaştırma Kampanyası Ve Provokasyonlar Yapılıyor

3 ay önce
İmamoğlu: Demokrasi Meydanlarında Sesinizi Yükseltin

İmamoğlu: Demokrasi Meydanlarında Sesinizi Yükseltin

3 ay önce
Siyaset Bilimci Şebnem Oğuz: Erdoğan Muhalefeti Bölmeye ve Uysal Bir Muhalefet Yaratmaya Çalışıyor

Siyaset Bilimci Şebnem Oğuz: Erdoğan Muhalefeti Bölmeye ve Uysal Bir Muhalefet Yaratmaya Çalışıyor

3 ay önce
Barolar Birliği: Yargının Tarafsızlığına Yönelik Bir Darbe

Barolar Birliği: Yargının Tarafsızlığına Yönelik Bir Darbe

3 ay önce

Gazedda Facebook

Gazedda Facebook
Gazedda

© 2025 Gazeddakıbrıs - Copyleft

  • Künye
  • Dayanışma
  • İletişim
  • Gizlilik Politikası

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist

Bulamadık
Tümünü Gör
  • Ana Sayfa
  • HABER
    • KIBRIS
    • DÜNYA
    • İKLİM KRİZİ | EKOLOJİ
    • SANAT
    • KORONAVİRÜS
  • MULTİMEDYA
    • GAZEDDAPOD
    • GAZEDDAWEBTV
  • YORUM
    • EDİTORYAL KOLEKTİF
    • GAZEDDABLOG
      • GAZEDDA YAZARLARI
      • GÜNEYDEN YAZARLAR
      • DÜNYADAN YAZARLAR
    • RÖPORTAJ

© 2025 Gazeddakıbrıs - Copyleft

Web sitemizde size en iyi deneyimi sunabilmemiz için çerezleri kullanıyoruz. Bu siteyi kullanmaya devam ederseniz, bunu kabul ettiğinizi varsayarız. Gizlilik ve Çerezler Politikası sayfamızı ziyaret edin.