• Künye
  • Dayanışma
  • İletişim
  • Gizlilik Politikası
Çarşamba, Mart 29, 2023
Bulamadık
Tümünü Gör
Gazeddakıbrıs
  • ANA SAYFA
  • HABER
    • GAZEDDA’NIN GÜNDEMİ
    • KIBRIS
    • DÜNYA
    • KORONAVİRÜS
    • İKLİM KRİZİ | EKOLOJİ
  • YORUM
    • EDİTORYAL KOLEKTİF
    • GAZEDDABLOG
      • GAZEDDA YAZARLARI
      • GÜNEYDEN YAZARLAR
        • PENNA
      • DÜNYADAN YAZARLAR
        • PROJECT SYNDICATE
    • RÖPORTAJ
  • MULTİMEDYA
    • GAZEDDAPOD
    • GAZEDDAWEBTV
  • TÜM İÇERİK
  • ANA SAYFA
  • HABER
    • GAZEDDA’NIN GÜNDEMİ
    • KIBRIS
    • DÜNYA
    • KORONAVİRÜS
    • İKLİM KRİZİ | EKOLOJİ
  • YORUM
    • EDİTORYAL KOLEKTİF
    • GAZEDDABLOG
      • GAZEDDA YAZARLARI
      • GÜNEYDEN YAZARLAR
        • PENNA
      • DÜNYADAN YAZARLAR
        • PROJECT SYNDICATE
    • RÖPORTAJ
  • MULTİMEDYA
    • GAZEDDAPOD
    • GAZEDDAWEBTV
  • TÜM İÇERİK
Bulamadık
Tümünü Gör
Gazedda
Bulamadık
Tümünü Gör
Ana Sayfa YORUM GAZEDDABLOG DÜNYADAN YAZARLAR

Hakikat sonrası derken neyi kastediyoruz? – Diana Popescu

Gazedda Gazedda
23 Ekim 2018
Okuma Süresi: 5 dk
A A
Hakikat sonrası derken neyi kastediyoruz? – Diana Popescu

Ben bunu yazar ve siz de okurken, uzayda kırmızı bir Tesla içinde, David Bowie’nin Space Oddityşarkısı eşliğinde seyahat eden Starman adlı bir kukla olacak. SpaceX’in Falcon Heavy roketinin bu başarısının birden fazla anlamı var ama bunlardan bir tanesi, arka fonda yerküre ile Starman’in Twitter’da coşkuyla dolaşan resmi, dünyanın düz olduğuna dair, savunucularının dünya fotoğraflarında bir eğimin net şekilde seçilemiyor olmasını sık sık kanıt olarak sundukları teorilere en sonunda bir nokta koyacak.

Dünyanın düz olduğunu savunanlar, tıpkı hakikat sonrası dünyamızın diğer haçlıları aşı karşıtları ve Pizzagate*[1] skandalına inananlar gibi, bu resimler karşısında bana mısın demediler. ‘İnternette yalan haber yayan web siteleri üzerinden paylaşılan bilgilere sorgusuz sualsiz güvenilmemesi gerektiği’ konusunda hem dünya düzdür’cüleri hem de yerkürecileri uyardılar ve insanlardan çevrimiçi içerik kaynaklarına – bu örnekte, hakikat değil kâr peşindeki bir özel şirket – daha eleştirel yaklaşmalarını istediler. Dünyanın şekli gibi ciddi bir meselede karar vermek için ‘iyi bir araba reklamını’ kanıt göstermenin ‘kötü bir argüman’ olacağını iddia ettiler. Gezegenimizi iki boyutlu yüzer gezer bir daire olarak görmeye ant içmiş bu topluluk, ciddi ciddi bunu savunmak için nesnellikten, eleştirel muhakemeden ve hakikat arayışından dem vurdu.

Otizm korkusuyla çocuklarını aşılatmayı reddeden aşı karşıtları, aşının getirebileceği riskleri, diyelim ki çocuğu olmayan bir bilim insanından daha çok umursarlar. 2016’da, Hillary Clinton’ın kampanya yöneticisi tarafından işletilen bir pedofili çetesinin merkezi olduğu iddia edilen restoranda ateş açan Edgar Maddison Welch’in aksine, olmuşsa bile çok az liberal Pizzagate skandalına ilişkin ‘nesnel’ gerçekleri araştırmak için beş saat yol tepip Washington’a gitmiştir. Nesnel gerçekler ve sağlam doğrulama prosedürleri, hakikat sonrası gruplarının hoşlanmadığı şeyler değil, tam tersine, onların itirazlarını besleyen şeyler. Hakikat sonrası gruplarının hoşlanmadığı asıl şey, sabit gerçekler ve üzerinde mutabık olunan hakikatler. Mesele güvenle ilgili, doğrulama ile değil.

The Web of Belief (1970) kitabında W. V. Quine ve J. S. Ullian, bilimsel beyanları doğru yapan şeyin dışımızdaki gerçeklere birebir karşılık gelmeleri değil, iç tutarlılıkları ve birlikte oluşturdukları ikna edici anlatı olduğunu öne sürmüşlerdi. İnançlarımız, deneyimin muhakemesinde her biri kendisini doğrulayan veya çürüten gerçeklerle eşleşecek şekilde tek tek değil, gözlemlenebilir gerçeklerle ancak marjlarında etkileşim halinde olan katmanlı bir yapı veya ağ şeklinde sınanırlar.

Ne zaman bir gerçek inançlarımızdan birine zıt düşse, ağımızdaki inançlardan bazılarını revize ederek tutarlılığı yeniden tesis etmeye zorlanırız. Ancak neyi revize edeceğimizi tercih ederken bize yol gösteren yalnızca gerçekler değildir. Aykırı kanıttan başlayarak, artık meydan okunan inanca ve onu destekleyen gerekçelere bakarız ve tutarlılığın en sıkı nasıl tesis edilebileceğini, inançlarımızın bütün ağı ışığında değerlendiririz. Sonuç, gerçekten de aykırı bir kanıt gözlemlediğimizden şüphe etmekten, ağımızın merkezinde yer alan mantık ve matematiğin ilkelerine kadar her şeyi revize etmeye kadar gidebilir.

Kitlesel fonlanan ‘Show BoB The Curve’ kampanyasına göre, bir şehrin ufuğun altında kalmak yerine uzak bir mesafeden görülebilir kaldığı fotoğrafı, dünyanın yuvarlak olduğu inancıyla çelişir. Bu gerilimi çözmek için, astronomiye ve jeolojiye dayalı daha sağlam inançlarımıza dayanarak gözlemi alakasız diye reddedebilir veya uydu görüntülerine ve astronotların ifadelerine dayanan bilimsel konsensüsü sorgulayabiliriz. İlk seçenek inanç ağımız açısından daha az rahatsız edicidir ama doğrudan ampirik gözlemi yok saymamızı gerektirir. Dünya düzdür’cülerin tercih ettiği ikinci seçenek ise, doğrudan gözlemi haklı çıkarır ancak dünyanın yuvarlak olduğunu gösteren her bir teoriyi, deneyi ve gözlemi reddetmemizi gerektirir. Fark, kişinin güvendiği bilgi makamlarındadır, gerçeklerin hakikati tesis etme konusundaki geçerliliğinde değil.

Güvenin bu şekilde merkezi oluşu, gözlemleri meslektaşlarının ve önceki araştırmacıların teorilerine ve deneylerine güvenmeye dayanan bilim insanlarının kendisi için de geçerlidir üstelik; birinin ölçümüne ve yorumlama donanımına güvenmek; verili bir disiplinin temellerinin öğrenildiği ders kitaplarına ve materyallerine güvenmek, vb. Britanyalı bilim sosyoloğu Harry Collins, Gravity’s Shadow (2004) kitabında ‘sözüm ona’ doğrudan gözlemlerin bile, ‘koca bir güven denizi üzerinde kırpışan küçük tapalar’dan başka bir şey olmadığını yazıyor. Dünya düzdür’cüler için, bilimsel konsensüse güvenmemek, kitlesel fonlanan hava balonlarını kullanarak zıt yanıtı bulacakları umudu ile, 1600’lerden bu yana insanlığın hizmetinde olan kanıtların ikame edilmesi ile ilişkili.

Böylesine toptan revizyonizm, sizi hakir görenlerin tam da sizi hakir gördükleri şeyden suçlu olduğunu iddia ederek yaratılan sahte simetrilerin yanı sıra, hakikat sonrasının toplumsal ve siyasal etkisinin de altını çiziyor. Quine ve Ullian’ın modeline göre, böyle itirazlar, bizi tutarlılığı yeniden tesis etmek için hangi makama güvenileceğini tercih etmeye zorlayarak, ağımız boyunca kabul edilmiş inançlara meydan okuyorlar. Donald Trump’ın yemin törenine gelen kalabalık meselesinde, katılım sayısına ilişkin resmî açıklamalara inanmak, ‘liberal medyada’ gösterilen fotoğrafik kanıtlara güvenmemek anlamına geliyordu. Bu inançsızlık, tek bir fotoğrafla ilgili çevresel gözleme karşı değil, tüm bir inanç ağı boyunca geçerliydi ve bu “kirli”kaynaktan gelen tüm bilgilere meydan okuyordu. Dönen siyasi oyundan bağımsız olarak sonuç, diğer tarafın yalnızca yanlış makama sarıldığına değil, üstüne bir de ayrı bir gerçeklikte yaşamakta olduğuna dair bir izlenim yaratacak şekilde, toplumsal bölünmeler boyunca epistemik bağlılığın artmasıdır.

Hakikatlerin belirlenmesinde makamlara güvenmek yeni bir şey değil. Ama eğer hakikat sonrası bugün daha görünür hale gelmiş eski bir mefhum değil de yeni bir gerçeklik ise, yeniliği, saygın bilimsel temeller yerine tabandan gelen gözlemlere güvenirken, hakikatin kabul görmüş kefillerine, kısmen sırf bunların değişmez kabul edilmesi nedeniyle güvensizlik duyulmasında yatar. Bu görünüşte sübjektivizm olmasına rağmen, paradoksal biçimde, aslında nesnellik arayışından güç almaktadır. Bu sebeple, gerçeklerin teyidi hakikat sonrası ile baş edemez, çünkü yalancı bilgi makamlarının esiri olmuş olanların, aşağı yukarı bizimle aynı inanç kümesini paylaştığı şeklinde köklü bir yanılgıya dayanır. Makamlar değiştiğinde dünyanın da değiştiği ve farkların kolayca ayıklanabilecek gerçeklerle sınırlı olmadığı gerçeğini kabul etmemiz gerekiyor. Dünya düzdür teorisini çürütmek için Starman resimlerini şahit göstermek, bilgi sanki gözlem raporlarından teoriye sorunsuz geçiyormuş gibi davranmaktır. Aksine, Collins’in de Gravity’s Shadow kitabında belirttiği üzere, ‘sebep sonuç ilişkisi ters yönde işler: yıldızlardan insan tahayyülüne değil, insan kabulünden yıldızlara doğru.’

aeon.co

Çeviri: Serap Şen

[1] ABD’de son başkanlık seçimleri öncesinde Demokrat Parti ile ilgili çıkarılan bir söylentiye gönderme yapılıyor

Kaynak:

https://dunyadanceviri.wordpress.com/2018/10/18/hakikat-sonrasi-derken-neyi-kastediyoruz-diana-popescu/

 

Gazedda'dan haberdar olmak için takipte kalın...

Takipten çık
Gazedda

Gazedda

Gazeddakıbrıs yurttaş gazeteciliği anlayışı ile yayın yapan, yurttaştan yana taraf olan ve gazetecilikte meslek etiği ilkelerine inanan bir yayın organıdır. Gazeddakıbrıs her koşulda barıştan yanadır.

ABD, Irak’ı özgürleştirdi mi, işgal mi etti? | Serbest Ferhan Sindi | IndyTurk
DÜNYADAN YAZARLAR

Irak’ta kitle imha silahı olmadığını Blair biliyordu | Chris Mclaughlin

Gazedda
27 Mart 2023
0

Çeviri: Birgün Kolektif Tony Blair'in, İngiltere ve Amerika Birleşik Devletleri işgali başlatmadan önce Irak'ta kitle imha silahı stoku olmadığını bildiğini biliyorum. Bu ifşaat Whitehall'daki Savunma Bakanlığı merkezinde sade, penceresiz bir...

Okumaya Devam Et
Dilsiz ve Çıplak 🥀 Oktay Rifat
DÜNYADAN YAZARLAR

Dilsiz ve Çıplak 🥀 Oktay Rifat

Gazedda
26 Mart 2023
0

Oktay Rifat’ın Dilsiz ve Çıplak ismini verdiği şiir kitabından sizler için şiirleri derledik. Belki de öyledir, Oktay Rıfat’ın dediği gibi plastik torbalı kalabalıklar içinde insanlardır toplum dediğimiz. Belki de kendilerini...

Okumaya Devam Et
Yolun kendisi olmak veya seçim(ler)e dair uyarı(lar)[*] | Sibel Özbudun – Temel Demirer
DÜNYADAN YAZARLAR

Otoriter rejimlerde seçim kazanmak | Doğan Tılıç | Birgün

Gazedda
26 Mart 2023
0

Muhalefetin ortak adayı Kılıçdaroğlu cumhurbaşkanlığı için seçime girdiği Türkiye’deki rejimi “otoriter” olarak tanımlıyor. İktidar dışındakiler sıklıkla “tek adam”la özdeşleşen rejimin “otoriter”liğinde hemfikir. Peki, bu tanımlama gerçek mi, buna inanıyor muyuz? Bu doğruysa ve “bilimin yol göstericiliği” konusunda samimiysek, dünyanın “otoriter...

Okumaya Devam Et
Marx hayatını vahşi kapitalizmle savaşarak geçirdi | Salih Kallab | IndyTurk
DÜNYADAN YAZARLAR

Marx hayatını vahşi kapitalizmle savaşarak geçirdi | Salih Kallab | IndyTurk

Gazedda
24 Mart 2023
0

Konuya açıklık getirmek adına şunun altını çizmek gerekir; Frederick Engels, 1883'te Londra'daki Highgate Mezarlığı'nda toprağa verildiği sırada yoldaşı Karl Marx için yaptığı veda konuşmasında şöyle demişti: İsmin ve eserlerin çağlar boyunca varlığını sürdürecek....

Okumaya Devam Et
ABD, Irak’ı özgürleştirdi mi, işgal mi etti? | Serbest Ferhan Sindi | IndyTurk
DÜNYADAN YAZARLAR

ABD, Irak’ı özgürleştirdi mi, işgal mi etti? | Serbest Ferhan Sindi | IndyTurk

Gazedda
24 Mart 2023
0

ABD'nin 2003'te Baas rejimine son verdiği ve Saddam Hüseyin'i devirdiği 19 Mart müdahalesi, sebepleri ve sonuçları itibarıyla tartışılmaya devam etse de Irak halkının 2003 öncesinden ise bugünden geleceğe daha umutlu baktığı bir...

Okumaya Devam Et

YAZARLAR

Size bağış da yok, bağışlama da! | Mustafa Onurer
Mustafa Onurer

Size bağış da yok, bağışlama da! | Mustafa Onurer

Mustafa Onurer
28 Mart 2023
Bir seçim yazısı ya da “bizi tüm kurtaracak olan…”[*] – Sibel Özbudun
Sibel Özbudun

Bir seçim yazısı ya da “bizi tüm kurtaracak olan…”[*] – Sibel Özbudun

Sibel Özbudun
26 Mart 2023
Geceleri insanın elinden alamazlar 🌗 Tevfik Aytekin
GAZEDDA YAZARLARI

Geceleri insanın elinden alamazlar 🌗 Tevfik Aytekin

Gazedda
25 Mart 2023
Çalıyor

“Silahlı ve Tehlikeli: Britanya’nın Irkçı Polisi” | Belgesel

“Silahlı ve Tehlikeli: Britanya’nın Irkçı Polisi” | Belgesel

“Silahlı ve Tehlikeli: Britanya’nın Irkçı Polisi” | Belgesel

DÜNYA
Gazeddawebtv’nin yeni programı Sansürsüz yayınlandı

Gazeddawebtv’nin yeni programı Sansürsüz yayınlandı

SANSÜRSÜZ
‘Hükümet istifa’ demek suç değil görevdir

Yas Evi | GAİN Orijinal Belgesel | Video Haber

GAZEDDA'NIN GÜNDEMİ
“Çocuklarımıza ulaşabilmek için yoğun bir çaba sarf ediyoruz”

Mağusa’nın en büyük acısı | Video Haber

GAZEDDA'NIN GÜNDEMİ
Umut’un babası | Sedat Yılmaz | Video

Umut’un babası | Sedat Yılmaz | Video

DÜNYA
Taraftarlar: Amedspor’a yapılan saldırı bir sistem sorunudur | Video

Taraftarlar: Amedspor’a yapılan saldırı bir sistem sorunudur | Video

DÜNYA
İlk resmî rapor | 33 bin 143 bina ağır hasarlı, 153 bin 506 daire derhal yıkılmalı

Kader Planı: Antakya | Video Haber

DÜNYA
“Çocuklarımıza ulaşabilmek için yoğun bir çaba sarf ediyoruz”

Isias’ta hayatını kaybeden Hayal’in ailesinden ‘AFAD’ çıkışı: 6. güne kadar göremedik | Video Haber

GAZEDDA'NIN GÜNDEMİ
Kabındaki mama ile 25 gün hayatta kalan ‘Fıstık’, kurtarıldı

Kabındaki mama ile 25 gün hayatta kalan ‘Fıstık’, kurtarıldı

GAZEDDA'NIN GÜNDEMİ
Dayanışmanın önceliği | Melike Özbay | Vesaire

140journos’tan “kader planı”

DÜNYA

Twitter’da takip et

Tweetlerim

Instagram

Takip et

  • 27 Mart Dünya Tiyatro Günü kutlu olsun. Devlet Tiyatrosu
  • Yakanızdayız! #isiasadaletnöbeti
  • 27 MART DÜNYA TİYATRO GÜNÜ

“Bu büyük seçme çağında sanat da seçimini yapmalıdır. Sanat ya körü körüne bir inanışla kaderini bir azınlığa bağlar ve onun aracı olur ya da çoğunluğun tarafını seçerek kaderini ona bağlar. Ya insanları boş düşlere sürükler ve onları uyutur, bilgisizliği artırır; ya da gerçeklere yönelip bilgiyi çoğaltır. Ya yıkıcı yanı ağır basan güçlere ya da yapıcı ve ileri güçlere seslenir.”

Bertolt Brecht
  • Fransa
  • Nuri Sılay ile Tevfik Aytekin
  • 🟣 21 Mart Uluslararası Irk Ayrımı ile Mücadele Gününde, Mülteci Hakları Derneği olarak ırkçılık ve ayrımcılığa karşı sesimizi yükseltiyoruz!

🟣 MHD olarak sizi, Irkçılık Karşıtı Ağ ile tüm Irkçı, ayrımcı ve ötekileştirişi, politika, tutum ve davranışlara karşı mücadele etmek için aramıza katılmaya davet ediyoruz.

-------

🟣 As the Refugee Rights Association, we raise our voices against racism and discrimination on March 21, International Day for the Elimination of Racial Discrimination!

🟣 We invite you to join us with Network Against Racism to fight against all racist, discriminatory, and marginalizing policies, attitudes, and behavior!
  • Kader değil cinayet. Hepimize hesap vereceksiniz! #isiashepimizehesapverecek
  • Kıbrıs’ın kuzeyinde yaşam süren gençlerin yüzde 57.30’unun göç etmeyi düşündüğü; gençleri göçe iten en önemli etkenlerin ekonomi, gelecek kaygısı ve zorunlu askerlik olduğu ortaya çıktı.

Gazedda Sosyal Medya

SON EKLENENLER

“Çocuklarımıza ulaşabilmek için yoğun bir çaba sarf ediyoruz”

İsias Otelin inşaatının fenni mesulü gözaltına alındı

8 saat önce
“Ya bizdensin ya değilsin” diye basın ödülü veriyorlar – İbrahim Beyazoğlu

Toplumun yarısından fazlası medyayı güvenilir bulmuyor

8 saat önce
Fransa’da emeklilik reformuna karşı isyan sürüyor

Fransa’da emeklilik reformuna karşı isyan sürüyor

9 saat önce
Barçın: Her işleri yasa dışı her işleri rant odaklı

“Hükümet kamuda çalışma hakkını 65 yaşa yükseltmek istiyor”

12 saat önce
3 dilde çocuk kitabı “Barışın Sesi” çıktı

3 dilde çocuk kitabı “Barışın Sesi” çıktı

12 saat önce
Gazedda

© 2022 Gazeddakıbrıs - Copyleft

  • Künye
  • Dayanışma
  • İletişim
  • Gizlilik Politikası

Bulamadık
Tümünü Gör
  • Ana Sayfa
  • HABER
    • GAZEDDA’NIN GÜNDEMİ
    • KIBRIS
    • DÜNYA
    • KORONAVİRÜS
  • MULTİMEDYA
    • GAZEDDAPOD
    • GAZEDDAWEBTV
  • YORUM
    • EDİTORYAL KOLEKTİF
    • GAZEDDABLOG
      • GAZEDDA YAZARLARI
      • GÜNEYDEN YAZARLAR
      • DÜNYADAN YAZARLAR
    • RÖPORTAJ

© 2022 Gazeddakıbrıs - Copyleft

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist

Web sitemizde size en iyi deneyimi sunabilmemiz için çerezleri kullanıyoruz. Bu siteyi kullanmaya devam ederseniz, bunu kabul ettiğinizi varsayarız. Gizlilik ve Çerezler Politikası sayfamızı ziyaret edin.