“BM Genel Sekreteri’nin raporları eşit mesafeli”

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’in, UNFICYP ve Kıbrıs sorununa ilişkin İyi Niyet Misyonu rapor taslaklarında tüm konulara eşit mesafede yaklaştığı belirtildi.

Kıbrıs’ta Yunanca yayın yapan gazeteler bugün, Guterres’in rapor taslaklarının içeriğine geniş yer ayırdı.

Fileleftheros gazetesi, “Sorumluluğu Kilo İle Paylaştırdı” başlığıyla verdiği haberinde, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’in, iki tarafı, Kıbrıs’ta olanlardan müşterek sorumlu addettiğini yazdı.

UNFICYP ile ilgili 16.12.2022-14.6.2022 dönemini kapsayan raporunda Guterres’in mülteci, ara bölgedeki ihlaller, iki toplumlu ticaretteki engeller veya kışkırtıcı söylemler konusunda da eşit mesafe mantığında hareket ettiğini yazan gazete Guterres’in, Kıbrıs sorununun yeniden müzakereler rayına koymak hedefiyle Kıbrıs sorununda özel temsilci atanmasına iki tarafın da destek vermesinin kritik öneme sahip olduğunu ifade ettiğini belirtti.

Habere göre Guterres raporunda, müzakerelerin yeniden başlamasına yönelik ilerleme eksikliğinin yeni olgular için alan yarattığını ayrıca gerilimi artıran tek taraflı kışkırtıcı faaliyetlere neden olduğunu ifade etti.

Raporda, bu çerçevede UNFICYP’in misyonunu yerine getirmesi çabası içerisinde önemli zorlukları göğüslemeye devam edeceği belirtildi.

BM Genel Sekreteri, bu durumun, iki taraf arasında zaten zor olan ortamı daha da kötüleştirecek sistematik bir çatışmaya yol açabileceği endişesinden söz ederken her iki tarafı; ara bölge sınırının Birleşmiş Milletler tarafından belirlenmesine saygı duymaya ve buna uymaya çağırdı.

Raporda, ara bölgedeki her iki tarafın izinsiz inşaat şeklindeki işgalinin gerilim kaynaklarından birini teşkil etmeye devam ettiği ifade edilirken bunun; UNFICYP için operasyonel zorluklar yaratmanın dışında, toprak üzerinde ve taraflar arasında, daha da düşmanca bir ortam yarattığı, güvenlik açısından da tehlikelere gebe olduğu ifade edildi.

Maraş’ın statüsüne ilişkin olarak UNFICYP’in Güvenlik Konseyi’nin ilgili kararların rehberliğinde olmaya devam ettiği, buna karşın misyon ve Sekreterliğin kapalı Maraş bölgesindeki gelişmeleri endişeyle izlediği dile getirildi.

BM’nin, Türkiye hükümetinin Maraş’taki durumdan sorumlu olduğunu düşünmeye devam ettiği belirtilirken BM Genel Sekreteri, kapalı Maraş bölgesindeki son zamanlardaki gelişmelere ilişkin endişesini yineledi ve bu faaliyetlerin sonlandırılmasına yönelik Güvenlik Konseyi çağrısına yanıt verilmesi eksikliğinden bahsetti.

BM Genel Sekreteri raporunda ayrıca, iki taraf arasındaki ekonomik uçurumun siyasi gerilimi kötüleştirerek ve tüm ara bölge boyunca yasa dışı dolaşıma teşvik sağlayarak, önemli ölçüde açıldığını vurguladı.

Raporda her iki tarafın, bu krizlerin sosyo-ekonomik etkilerine maruz kaldığı belirtilirken pandemi öncesi de zaten zor durumda bulunan Kıbrıs Türk ekonomisinin daha da kötüleştiği ifade edildi.

Gazete, raporda siyasi sığınma başvuru sayısı, Kıbrıs’ın büyüklüğüne göre çok sayıda gelen düzensiz mülteci konusunda ülkenin gerçek bir krizle karşı karşıya kaldığı konusunda herhangi bir şüphenin bulunmadığından da bahsedildiğini yazdı.

İyi niyet misyonu raporu

Fileleftheros gazetesi BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’in İyi Niyet Misyonu raporu çerçevesinde özel temsilci konusu üzerinde durarak bu atamanın önemini vurguladı.

Kıbrıs sorununa ilişkin iki taraf arasında özlü diyalog eksikliğinden söz eden Guterres, Kıbrıs’taki barış sürecine ilişkin ortak zeminin sağlanması perspektiflerinin şimdilik belirsiz olmaya devam ettiğini ifade etti.

Guterres, BM’nin Kıbrıs’taki iki tarafa ve garantör güçlere yönelik ortak zeminin bulunması çabalarına yönelik taahhütlerini yineledi.

Guterres ayrıca sürecin geleceğinin tarafların ellerinde olduğunu da ifade etti.

BM’nin, ortak zeminin bulunmasını desteklemeye devam ettiğini ayrıca müdahil tarafların siyasi irade ve hassasiyet göstermesinin de yüksek öneme sahip olduğunu belirten Guterres, bu açıdan bir temsilci atanmasının kritik destek sağlayabileceğinden söz etti.

Raporunda, teknik komitelerin çalışmalarından ve güven yaratıcı önlemlerin pozitif etkilerini vurgulayan Guterres Kıbrıslıları ve uluslararası toplumu teskin edecek tek unsurun, özlü müzakerelerin başlaması için anlaşma sağlanması amacıyla ilerleme kaydedilmesi olduğunu belirtti.

Guterres raporunda, Kıbrıs etrafında ve Doğu Akdeniz’de geniş bölgedeki gerginliklere ilişkin endişesini de dile getirirken tüm müdahil tarafların tek yanlı eylemlerden kaçınması gerektiğini de vurguladı.

“Federasyondan bahsetmiyor”

Alithia gazetesi, Guterres’in raporlarına ilişkin haberi “Guterres’in UNFICYP Raporu-Kıbrıs Sorunu ve İki Kesimli İki Bölgeli Federasyondan Bahsetmiyor” başlığıyla aktarırken BM Genel Sekreteri’nin yeni raporunun etkiye ve soru işaretlerine neden olurken UNFICYP’in görev süresinin her yenilenmesindeki “kes-yapıştır” kolaylığıyla tekrar yazılanların ve kalıplaşmış ifadelerin ötesinde bu kez Kıbrıs sorunuyla ve iki kesimli iki toplumlu federasyona ilişkin ifadelerin ilk kez yer almadığına dikkati çekti.

Haravgi gazetesi ise “A.Guterres: Özel Temsilci Atanması Çözüme Yardımcı Olabilir” başlığını kullandı.