Bu makale ilk kez 8 Şubat tarihinde Rüştü Yücel’in kişisel blogunda yayınlanmış, yazarın izniyle siz değerli okuyucularımızın bilgisine getirilmiştir.
2020 Yılı Ocak sonu, meşhur sosyal media platformlarından olan Reddit’in bir kullanıcısı (u/DeepFuckingValue) Reddit’e katıldığı Ağustos 2019’dan beri neredeyse başka hiçbirşey yapmadan her ay olduğu gibi uygulamanın WallStreetBets grubunda (Benim de 2-3 senedir üyesi olduğum biraz piyasalar üstüne, biraz da maskaralık paylaşımlar yapılan bir grup) GameStop hisselerine yaptığı aylık yatırım kar/zarar durumunu paylaşır. GameStop, genellikle alışveriş merkezlerine kurduğu dükkanlarda oyun CD/DVD’si satma işi uğraşan, eskiden yaşadığı şaşalı günleri online alışverişin artması nedeni ile kaybetmiş bir firma iken bu kullanıcı (esas ismi Keith P. Gill, mesleği ise sertifikalı finansal analist) deli gibi firmanın hisselerine yatırım yapmış. 2020 Ocak ayındaki durumuna bakıldığında firmaya ait 2,500 “Call” opsiyonu toplam 82,225 $’a satın almış, bunlardan dolayı Ocak 2020 sonu itibari ile net 48,125 $ zararda olduğu görülüyordu.
GameStop(GME) hisseleri Ağustos 2019’da sudan ucuz denebilecek 3.3-3.6 $ seviyede iken Ocak 2020’de 4.5 $ civarına çıkması belki özgüven getirmiş ki hararetle forumda hissenin ne kadar değerli olduğunu, gelecekte değerinin çok olacağını, bazı kendini bilmez hedge fonların hisseyi değerinden aşağıda zorla tuttuğunu savunur. Reddit’in diğer kullanıcıları bu adamla bol bol dalga geçerler. Aklını kaçırdığını, bu kadar zarara değmediğini öğüt ederler ama bizim adam inatçı. Biraz haklı gibiydi. Çünkü Ocak ayında net açığa satılan hisse opsiyonu 65 milyondu. Şirketin işlem gören hisse sayısının 69 küsur milyon adet olduğunu düşününce nerede ise şirketin bütün hisselerini gelecekte değer kaybedecek varsayımı ile birileri bugünkü fiyatından ödünç almış (short selling/Açığa satma). Sanki kimsenin elinde hisse kalmamış herkes hisseyi birilerine atmaya çalışıyor gibiydi. Bu durumda sanki adamımız herkesin gitmeye çalıştığı yönün tersine gitmeye çalışor gibiydi. En azından edindiğimiz izlenim öyleydi.
Nitekim Kasım 2020’de zerohedge.com’da yayınlanan bir liste bazı şeyleri gayet ilginç hale getirir. Bu liste hangi hisselerin en çok açığa satıldığını gösteren bir liste idi . Listeye dikkatli bakanların görebileceği ilginç bir ayrıntı vardı. GameStop Corp. %151.8 açığa satılmıştı. Bunun önemini basitçe şöyle anlatayım. Bir şirketin 100 adet hissesinin alınıp satıldığını düşünün. Birileri 150 adet hissesini satmaya çalışıyor, yani mevcut olan hisse senedinden %50 daha fazlasını.
Bu çılgınca durum nasıl ortaya çıkar derseniz, tam birebir benzemese de bankalarda bulunan paranın kağıt paradan nasıl kat be kat fazla olduğuna benzeyen bir durum. Birbirlerinin hesabına al/sat diye geçire geçire aynı hisseleri kayıtlarda görünen hisse sayısı, fiziki hisse sayısını aşmış. Tabi buna uyananlardan bazıları da bu bizim wallstreetbets grubunda olmuş. Bizim adamın öncülüğünde “Saldırın GME hissesi alın, bu açığa satanlar bu hisseleri söz verdikleri için satın alıp yerine koymaları lazım, böylece bu hisselere talep artacak, biz de köşe alacağız bunlara pahalıya satıp!” kampanyası başlar. Bir anda kampanya hedefi de “Melvin Capital hedge fonu” olur. Evet Melvin Capital hedge fonu GME hisselerini en çok açığa satan durumundaydı. Zaten fonun huyu gereği açığa satma işi ile geçiniyordu. Melvin, yatırım kazançlarında % 30’a varan performans ücretleri talep etmesine rağmen, 2014’te bu işe başladığından bu yana yılda ortalama % 30 kazandırmıştı.
Bir anda el birliği ile bütün wallstreetbets kullanıcıları ortak bir ağızdan bunun wallstreet’teki büyük kurumlara karşı bireysel yatırımcıların savaşı olduğunu onları cezalandırmak için savaş ilan ettiklerini ilan ederler. Medyanın da aniden (WSJ, Financial Times…) bu grupla ilgili haberler yapması GME hisseleri konusunu finans piyasalarında 2021 Ocak ortasında zirveye taşınır. Melvin “korkmuyoruz, herhangi bir açık pozisyonumuz yok” açıklamalarına rağmen çılgınlık tam gaz devam etmeye başlar.
Çok tanınmış milyarderler (Elon Musk, Chamath) de wallstreetbets’e destekler yağdırmaya başlar. Elon Musk “Sahip olmadığın evi, arabayı satamazsın ama hisseyi satabiliyorsun” gibi tweetler atarak desteğini bariz şekilde belirtirken medya da “Sıradan insanlar wallstreet’i devirmeye hazırlanıyorlar” gibi bir imaj oluşur. Bu arada Melvin’e Elon Musk’ın özel gıcığı olması da dikkate değer. Çünkü Musk’ın Tesla şirketinin hisselerini de açığa satan bu firmaydı.
Geri sayım başlamıştı. Açığa satılan hisselerin yerine konması için yani opsiyonların vadelerinin bitişine sayılı günler kalmıştı. 29 Ocak Cuma son gündü. Ve bunu bilen herkes GME hisselerini Melvin’den önce almaya çalışıyordu. Melvin’in 5 dolara geri alıp veririm hayali tam anlamı ile suya batmıştı. GME hisseleri 500 dolara kadar çıkar. Bir anda şirket 10 milyar dolar değeri de geçer. Elinde hisse veya satın alma opsiyonu tutanlar milyoner olmuştu. Tek şart hisseleri satmamaktı. Melvin çok büyük paralar vererek bu hisseleri Pazartesi en geç almak zorundaydı. Melvin’in abisi diyebileceğimiz Citadel ve Point72 devredeydi artık.
Neden abileri? Çünkü Point72’nin patronu Steve Cohen Melvin Capital’in patronu Gabe Plotkin’in eski patronuydu. Ayrıca Melvin’e iki firmanın da yatırımları vardı. 2.75 milyar dolar yardımı gözünü kırpmadan Melvin’e yapar. Bunun da yetersiz kalacağı konuşulurken bizim adam ise bir ara 50 milyon dolar kazanca kadar çıkan GME yatırımı ile artık gerçek bir milyonerdi.
Herkes bu zaferden bahsediyordu. Hatta ABD finans piyasaları regülatörü devreye girip GME hisselerinin durumunun manipüle edilmesini önlemeyi gündemine alır. Bu arada küçük yatırımcıların komisyonsuz çalışması ile ünlü RobinHood uygulaması ile GME hisselerini alması durdurulur. Sadece satış yapabilecek duruma düşen bireysel yatırımcılar isyan eder. İşin komik tarafı RobinHood uygulamasının kullanıcılarından aslında komisyon almamısının sebebi onların siparişlerini Citadel’e pas edip ondan komisyon alması idi. Yani hepsi Citadel’e çıkıyordu.
Citadel sadece RobinHood’dan değil 8 ayrı başka brokere de siparişlerin kendi üstünden geçmesi karşılığı komisyon dağıtıyordu. Yani kim ne almak ister kim ne satmak ister önce o görüyordu ve onlar adına o satın alıyordu. İşin komik tarafı biraz Teknik de olsa hisse alım satımının özellikle bu küçük brokerler üzerinden gerçekleştiğinde sadece hayali olarak satılmasıydı. Yani küçük yatırımcının adına aslında hisse geçmiyordu sadece vaat ediliyordu bu broker hesaplarında. Bizim küçüklere destek ise bu sefer ABD’li hafif solcu diyebileceğimiz politikacılardan ve medyatik kişilerden gelir.
Büyük bir alt sınıf-üst sınıf, elitlere karşı halk savaşı destanlaştırılır. Bütün dünya GME hisselerini konuşur hale gelir. Hatta bizim buraladan bile “GME hissesi nasıl alırız?” diye soranlar bile olur. Bir anda yavaş yavaş herkes elden GME hisselerini çıkarmaya başlar. “Diamond hands-Satmayan sadece biriktiren” kişiler birer birer kar toplamaya geçer. Hisse tekrar düşüşe geçer ve 60 dolara geriler. Kim ne kazandı diye düşünüyor hala çoğu kişi. Savaş beklenildiği gibi gitmemişti. Evet Melvin fonu büyük zarar etmiş ve abisi Citadel tarafından kurtarılmıştı. WallStreetBets artık borsaları sallayabilcek güçte görülüyordu.
Ama işin aslı öyle değil gibi sevgili okuyucularım. Buraya kadar okuduysanız işin sürprizi burada. Wallstreetbets’de 50,000 kullanıcı bulunuyordu. Ve bunların çoğunun elinde GME hissesi yoktu. Olanların da en çok olanı bizim GME coşturucusunun elindeydi. 2500 civarı. Asıl voleyi ortalıkta görünmeyen bazı fonlar ve kişiler yapmıştı. Örneğin Senvest fon 700 milyon dolar kaldırmıştı. Diğer bazı fonlar 200-300 milyon dolar civarı kazançlar yazmıştı. Elon Musk’ın bile sağlam kazandığı söyleniyor. Birkaç yüzbin dolar kazanan çok küçük bir bireysel yatırımcı grubu destansılaştırılmıştı. Esas hisseleri iten ise büyük balıklardı. Küçükleri medya coşkusu için ve Melvin’i temizlek için kullanmışlar gibiydi.
Bizim adam ise aslında pek de öyle amatör değilmiş bu arada. Bildiğiniz profesyonel yatırımcı ve sağlam bağlantıları olan biriymiş. Bu arada ilginç olan bir başka bir yatırımcı ise Ryan Cohen idi. Eylül 2020’den itibaren aniden GameStop hisselerine asılmaya başlayan bu şirket GME hisselerinin önce 6.5 milyonunu elinde tutarken tam çılgınlık başlamadan 10 gün önce 10 Ocak 2021’de 2.5 milyon daha GME hissesi satın almış. Elindeki hisseler 2.9 milyar $ değere kadar çıkmış. Bu iş öyle (bana da ilk başta göründüğü gibi) küçükler ile büyükler arasında bir sınıfsal mücadele değildi. Bu düpedüz çıkarların savaşı idi sadece medyanın gücünü göstermiş oldu. Yoksa kazananlar gene hep kazananların olduğu aynı gruptan insanlardı.