Almanya’da aşırı sağcı Afd yükseliyor, Yeşiller kilit rol oynayacak

Almanya’nın doğusundaki iki eyalette pazar günü yapılan seçimlere, aşırı sağcı ve göçmen karşıtı Almanya için Alternatif’in (AfD) yükselişi damga vurdı. Saksonya eyaletinde Başbakan Angela Merkel’in partisi Hıristiyan Demokrat Birlik (CDU), Brandenburg’da Sosyal Demokrat Parti (SPD) zaferle çıktı. Ancak iki parti de oy kaybı yaşarken, AfD her iki eyalette de sandıktan ikinci çıktı. Mayıs’ta yapılan Avrupa Parlamentosu seçimlerinde büyük zafer elde eden Yeşiller ise Saksonya’da oy oranlarını yüzde 8,6’ya, Branderburg’ta ise yüzde 10.8’e yükseltti.

DW Türkçe’ye göre, Saksonya’da CDU 7,3 puan kayıpla oyların yüzde 32’ini alarak birinci parti çıktı. Eyalette CDU’nun koalisyon ortağı SPD ise oy kaybederek yüzde 7,7’de kaldı. Sosyal Demokratlar bugüne dek hiçbir eyalette bu kadar düşük oy almamıştı. Bu sonuçla, CDU-SPD koalisyonu eyalet parlamentosunda çoğunluğu kaybetti.

AfD ise Saksonya’da bugüne kadar bir eyalet seçiminde en iyi sonucunu aldı. Oylarını 17,8 puan artıran partinin oranı yüzde 27,5’e yükseldi. Yeşiller Partisi’nin oyları yüzde 8,6’ya yükselirken, Sol Parti oyların yüzde 10,4’ünü aldı. Hür Demokrat Parti (FDP) ise yüzde 4,5 ile yüzde 5’lik seçim barajını aşamadı. Saksonya’nın CDU’lu Başbakanı Michael Kretschmer, seçim sonuçlarına ilişkin değerlendirmesinde AfD’nin oylarını artırmasına rağmen yeniden hükümeti kurma görevi aldıklarını belirtti ve bunun “gerçekten iyi bir gün” olduğunu söyledi.

Brandenburg’da ise SPD 5,7 puan oy kaybetmesine rağmen, yüzde 26,2 ile eyalet seçimlerinde en çok oyu alan parti oldu. Bu, SPD’nin bu eyalette aldığı en düşük oy oranı olarak kaydedildi. Eyalette oylarını 11,3 artıran AfD ise yüzde 23,5 ile seçimlerden ikinci parti olarak çıktı. 7,4 puan oy kaybına uğrayan CDU yüzde 15,6 ile sandıktan çıkan üçüncü güç oldu. Eyalette SPD’nin koalisyon ortağı Sol Parti de yüzde 7,9’luk oy kaybı ile oyların yüzde 10,7’sini aldı. Yeşiller bugüne kadar Brandenburg eyaletinde aldıkları en iyi sonuçla yüzde 10,8 oy aldı. Oyların yüzde 4,1’ini alan FDP bu eyalette de barajı aşamadı.

Hükümeti kurmak için Yeşiller’in kapısı çalınacak

Son yıllarda girdiği her seçimde oylarını arttırmayı başaran AfD’nin başarısı aynı zamanda diğer partilerin ağır yenilgisi olarak yorumlanıyor. Sonuçlara göre, Almanya’nın birleşmesinden bu yana CDU’nun “kalesi” olan Saksonya eyaletinde ve SPD’nin “kalesi” Brandenburg’da hükümeti kurmak zor olacak. Saksonya’da CDU’lu Michael Kretschmer, Brandenburg’da ise SPD’li Dietmar Woidkeeyalet başbakanları olarak, seçimden sonra AfD ile koalisyona gitmeyeceklerini açıkladı. Brandenburg’da SPD’nin Yeşiller ve Sol Parti ile üçlü koalisyon kurması bekleniyor. Saksonya’da ise CDU’nun SPD’yle bulunduğu koalisyonu devam ettirmeye oyları yetmiyor. Bu durumda CDU’nun üçüncü ortak olarak Yeşiller’i de ikna etmesi gerekiyor.

AfD: Kalmak için geldik

Öte yandan AfD, her iki eyalette de oylarını artırarak, ikinci parti konumuna yükselmesini “büyük bir başarı” olarak nitelendirdi. Brandenburg eyaletinde AfD’nin liste başı adayı Andreas Kalbitz, “Kalmak için geldik” açıklamasında bulundu. Ancak her iki eyalette de CDU ve SPD, AfD ile koalisyona gitmeyeceklerini açıklamıştı.

Sonuçlar Almanya’nın doğu eyaletleri ile batı eyaletlerinde yaşayan insanların siyasi olarak ayrışmasının ve bölünmüşlüğünün kanıtı olarak yorumlanıyor. Bundan kısa bir süre önce açıklanan bir ankete göre, AfD yüzde 23 oy oranıyla Almanya’nın doğusundaki beş eyalette en güçlü parti konumunda. AfD’yi yüzde 22 ile Hristiyan Demokrat Parti, yüzde 14 ile Sol Parti, yüzde 13 ile Yeşiller ve yüzde 11 ile Sosyal Demokrat Parti izliyor. Almanya’nın batı eyaletlerinde ise anket sonuçları farklı bir siyasi tablo ortaya koyuyor. Buna göre CDU yüzde 27 ile birinci parti konumunda. Bunu yüzde 25 ile Yeşiller, yüzde 13 ile Sosyal Demokrat Parti izliyor. Seçimler olması halinde AfD’nin Batı Almanya’da alacağı oy oranı ise yüzde 12.

Sıra Thüringen’de

Almanya’da bu yılın son eyalet seçimi 27 Ekim’de Thüringen’de yapılacak. AfD, kamuoyu araştırmalarına göre bu eyalette yüzde 24’le iktidardaki Sol Parti ile kafa kafaya yarışıyor. AfD’nin Thüringen örgütü başkanı Björn Höcke, göçü durdurmak için Almanya sınırlarının derhal kapatılmasını talep ediyor. Berlin’deki Yahudi Soykırım Anıtı‘nı “utanç anıtı” olarak niteleyen Höcke, Hitler döneminde kullanılan siyasi propaganda diliyle tanınıyor.