Avrupa Parlamentosu (AP) Türkiye Raportörü Kati Piri, Halkların Demokratik Partisi’ne (HDP) mensup bazı milletvekillerinin gözaltına alınmaları ile Türkiye’nin “çizgiyi aştığını” söyledi. Piri, Avrupa Birliği’ne (AB), Türkiye ile üyelik müzakerelerini derhal askıya alması çağrısı yaptı.
Piri, Hollanda Radyosu’na yaptığı açıklamada, gözaltı kararlarını “saçmalık” olarak nitelendirdi ve Türkiye’nin hızla diktatörlüğe kaydığını söyledi.
Daha önce dokunulmazlıkları kaldırılan milletvekillerinin gözaltına alınmasını, “çizginin aşılması” olarak nitelendiren Piri, Brüksel’den, Türkiye’yle üyelik görüşmelerinin derhal askıya alınması konusunda net bir sinyal beklediğini söyledi.
Shulz: Türkiye, ilişkilerin temelini sarsıyor
AP Başkanı Martin Schulz da Türk yetkililerin Türkiye’yi yalnızca demokrasiden uzaklaştırmakla kalmadıklarını aynı zamanda AB-Türkiye ilişkilerinin de temelini oluşturan değer, ilke, norm ve kurallara da sırtlarını döndüklerini belirtti.
Schulz, “Hükümetin eylemlerinin gidişatı, AB ile Türkiye ile arasındaki sürdürülebilir ilişkilerin temeli ve Türk hükümetinin demokratik değer ile Avrupa hedefine bağlılığı üzerinde soru işaretleri yaratıyor” dedi.
Açıklamasında, Demirtaş, Yüksekdağ ve diğer HDP milletvekillerinin Türk toplumunun meşru ve demokratik temsilcileri olduğuna dikkat çeken AP Başkanı, Eylül ayındaki görüşmelerinde Demirtaş’ın gözaltına alınabileceği kaygısını kendisine aktardığını da ifade etti.
Schulz ayrıca, AB Dışişleri ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini, Avrupa Komisyonu’nun Genişlemeden Sorumlu Üyesi Johannes Hahn ve AP’deki siyasi grup liderleriyle ile Türkiye’de gelişmelerle ilgili olarak sürekli temasta olduklarını da kaydetti.
Federica Mogherini ise Türkiye’deki gözaltılardan dolayı son derece büyük endişe duyduklarını söyledi ve AB üyesi ülkelerin Ankara’daki büyükelçilerini toplantıya çağırdıklarını açıkladı.
AB üyesi ülkeler ile ABD ve BM’den Türkiye’ye tepki
ABD: Derinden Rahatsısız
HDP Eş Genel Başkanları Selahattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağ hakkında tutuklama kararı verilmesinin ardından ABD’nin Türkiye Büyükelçiği bir mesaj yayınladı.
ABD Büyükelçiliği’nden Twitter üzerinden yapılan açıklamada şöyle denildi: “Türk hükümetinin HDP liderlerini ve diğer mv’leri tutuklayıp, internete erişimi engellemesi dost&müttefik olarak bizi derinden rahatsız etti.”
Almanya: Türkiye, AB konusunda net bir karar vermeli
Almanya Cumhurbaşkanı Joachim Gauck Der Spiegel’e konuşarak “Türkiye’de yaşananlar beni şaşırtıyor” dedi.
Darbe girişiminin basın özgürlüğünün pratikte kaldırılması için kullanılması, yargının enstrüman olarak görülmesi ve Cumhurbaşkanı tarafından idam cezasının yeniden getirilmesi çabalarının, demokratik hukuk devletinin temel değerlerinin devre dışı bırakıldığı anlamına geleceğine işaret eden Gauck, Türkiye’deki gelişmeleri, “Avrupalıların yanıtsız bırakamayacağı bir tırmanış” olarak değerlendirdi.
Gauck, Türkiye ile iş birliğinin eleştiri yapılmayacağı anlamına gelmediğini de söyledi.
Almanya’nın başkenti Berlin’de düzenlediği basın toplantısında HDP’ye yönelik gözaltılara değinen Hükümet Sözcüsü Steffen Seibert de, “Türk hükümetine, HDP yöneticileri ve partinin diğer üyeleri ile ülkedeki tutuklu diğer kişilerin adil şekilde yargılanması için çağrıda bulunuyoruz” dedi.
Almanya Dışişleri Bakanı Frank-Walter Steinmeier ise , Türkiye’nin AB ve diğer uluslararası kurum ve kuruluşlarla ilişkileri konusunda net bir tavır takınması gerektiğini söyledi.
İngiltere Dışişleri Bakanı Boris Johnson ile Berlin’de düzenlediği ortak basın toplantısında konuşan Steinmeier, “Birbirine paralel çelişkili durumlar söz konusu. Türkiye’de muhalefet susturuluyor, siyasetçiler içeri alınıyor ancak aynı zamanda Türkiye, Orta Doğu’da önemli bir aktör” diye konuştu.
Alman bakan, Suriye’de barış sağlanabilmesi için Türkiye’ye ihtiyaç olduğunu da sözlerine ekledi.
Johnson da Türkiye’nin Suriye’deki iç savaş konusunda kritik bir noktada bulunduğuna dikkat çekerken, basın ve ifade özgürlüğüyle ilgili kaygılar varsa bunların dile getirilmesi gerektiğini belirtti.
Fransa: HDP’lilerin gözaltına alınması ciddi bir endişe kaynağı
Fransa Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü, HDP’li milletvekillerinin gözaltına alınmasını ‘ciddi bir endişe kaynağı’ olarak tanımladı.
Günlük basın toplantısında 12 HDP milletvekilinin gözaltına alınmasıyla ilgili olarak değerlendirmelerde bulunan Fransa Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Romain Nadal “Fransa, Türkiye’yi hukukun üstünlüğü ve basın özgürlüğü de dahil olmak üzere temel hak ve özgürlüklere saygı duymaya çağırıyor” dedi.
İtalya: Muhalif vekillerin haklarına saygı duyun
İtalya Dışişleri Bakanı Paolo Gentiloni, HDP eş başkanları Selahattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağ’ın da aralarında bulunduğu 12 HDP milletvekilinin gözaltına alınmasına tepki gösterdi.
Sputnik’in haberine göre Gentiloni, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda “Bu gece Türkiye’de, Demirtaş ve diğer HDP milletvekillerinin gözaltına alınmış olmasından dolayı endişeliyiz. İtalya, muhalif milletvekillerinin haklarına saygı duyulması çağrısında bulunuyor” ifadelerini kullandı.
Bu arada İtalya’da, söz konusu gözaltı işlemlerinin ardından hükümete, Türkiye ile ilişkileri gözden geçirme çağrıları da yapıldı.
Kürt halkına karşı Türkiye’de sınırsız bir baskı uygulandığını ve bunun, faşist ve totaliter bir rejimin kuruluşu anlamına geldiğini söyleyen Yeniden Komünist Yapılanma Partisi lideri Paolo Ferrero, “İtalya ve Avrupa buna müdahale etmeli. Erdoğan durdurulmalı. Türkiye’deki büyükelçimizi derhal geri çekmeli ve bu ülkeyle ticari ilişkilerimizi sonlandırmalıyız” ifadelerini kullandı.
BM: Türkiye kabul edilebilir seviyenin ötesine geçebilir
BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği Sözcüsü Ravina Shamdasani, gözaltına alınan HDP’li vekilleri de hatırlatarak 15 Temmuz sonrası yaşanan süreçle ilgili olarak “Türkiye kabul edilebilir seviyenin ötesine geçebilir” değerlendirmesinde bulundu.
Sputnik’in haberine göre BM İnsan Hakları Ofisi, 15 Temmuz’daki darbe girişiminden bu yana Türkiye’de 110 binden fazla kişinin gözaltına alınması veya görevden uzaklaştırılması ile bugün HDP’li milletvekillerine yönelik gözaltı ve tutuklamaların ‘kabul edilebilirin ötesine’ geçiyor olabileceğini açıkladı.
BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği Sözcüsü Shamdasani, İsviçre’nin Cenevre kentinde yaptığı basın toplantısında, darbe girişiminin ardından OHAL ilan edilmesinin ardından uluslararası sözleşmelerin bazı maddelerinin askıya alındığının açıklandığını da hatırlattı ve “…Ancak yetkililerin attıkları adımların kabul edilebilirin ötesine geçmiş olabileceğinden endişe duyuyoruz” dedi.
AB büyükelçilerinden olağanüstü HDP toplantısı
HDP’ye yönelik operasyonunun ardından AB’ye üye ülkelerin Ankara’daki büyükelçileri olağanüstü toplantı düzenliyor.
Habertürk’ün aktardığına göre, büyükelçilerin Avrupa Komisyonu binasında bir araya gelmeleri bekleniyor. Toplantının ardından büyükelçilerin HDP grubuna ziyaret gerçekleştirip gerçekleştirmeyeceği ise henüz bilinmiyor.
AB Dışişleri ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini sabah saatlerinde yaptığı açıklamada, Ankara’daki AB büyükelçilerinin olağanüstü toplantıya çağırıldığını belirtmişti.
