Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Rusya’nın ‘kısmi seferberlik’ ilan ettiğini ve Ukrayna’da işgal edilen bölgelerde Rusya Federasyonu’na katılım referandumu yapılacağını duyurdu.
Ulusa sesleniş konuşması yapan Putin, ordunun, Ukrayna’da 1000 kilometreden uzun bir cephe hattında ‘kolektif Batı’nın askeri operasyonlarıyla’ karşı karşıya olduğunu söyledi ve askeri yedek listesinde olanların da çağrıldığını açıkladı.
Rusya Savunma Bakanı Sergei Shoygu, askere çağrılanların sayısını 300 bin kişi olarak açıkladı ve öğrencilerin savaşa çağrılmayacağını ve bu askerlerin “özel operasyon bölgesine” gönderilmeyeceğini söyledi.
Putin ayrıca, Rusya’nın işgali altındaki Luhansk, Donetsk, Herson ve Zaporijya‘da bu hafta sonu Rusya Federasyonu’na katılıp katılmama kararının verileceği referandumlara ‘tam destek’ vereceğini söyledi ve Batı’yı, 2014’te Ukrayna’da Rusya’ya karşı bir savaş başlatmakla suçladı.
Rusya’nın Ukrayna’daki hedeflerinin değişmediğini ve hareketin “gerekli ve acil” olduğunu söyleyen ve Batı’nın Rusya’yı yok etmeyi ve nükleer şantaj yapmayı planladığını ileri süren Rusya Devlet Başkanı, “Agresif Rus karşıtı politikasında Batı tüm sınırları aştı” dedi.
‘Elimizdeki her şeyi kullanırız, blöf yapmıyorum’
Putin ayrıca “ellerinde olan tüm imkanları kullanacaklarını” ve Rusya’ya karşı nükleer şantaj yapmaya çalışanların bunun kendilerine çevrilebileceğini göreceklerini söyledi:
“Rusya hakkında bu tür açıklamalara izin verenlere, ülkemizin de çeşitli imha araçları olduğunu ve bazı bileşenlerin NATO ülkelerininkinden daha modern olduğunu hatırlatmak istiyorum. Ülkemizin toprak bütünlüğü tehdit edilirse, Rusya’yı ve halkımızı korumak için kesinlikle elimizdeki tüm araçları kullanacağız. Bu bir blöf değil.”
Putin’in 20 dakikalık önceden kaydedilmiş konuşması, dünya liderlerinin birçoğunun Rusya’nın işgalini kınadığı Birleşmiş Milletler Genel Kurulu toplantısı için New York’ta toplanırken yayınlandı.
Ukrayna’nın dört işgal altındaki bölgesinde –Donetsk ve Luhansk (Donbas), Herson ve Zaporijya-Rus güçleri, 23-27 Eylül tarihleri arasında Rusya Federasyonu’na katılım konusunda referandum düzenlemek istiyor.
The New York Times, Putin’in konuşmasını “hem içeride hem de küresel sahnede liderliğini baltalayan ve giderek kaotik hale gelen bir savaşa karşı otoritesini yeniden öne çıkarmaya yönelik bariz bir girişim” olarak yorumladı:
“Putin, işgalden bu yana ülkede ‘normallik’ duygusunu korumaya çalışsa da, Ukrayna’nın son zamanlardaki başarıları bunu yapmayı giderek daha da zorlaştırdı ve son konuşması, Kremlin’in durumu kontrol altında tuttuğunu gösterme çabasının bir parçası gibi görünüyordu. Savunma bakanı Shoigu, Mart ayından bu yana Ukrayna’daki çatışmalarda 5937 Rus askerinin öldürüldüğünü iddia ediyor. Batıdaki tahminler ise on binlerce Rus askerinin öldüğünü söylüyor.”
Dünya liderleri referandumu tanımayacak
Bazı dünya liderleri, Ukrayna topraklarındaki böylesi bir referandumu veya yeni ilhakını tanımayacaklarını belirtti.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron planı bir “parodi” olarak nitelendirdi:
“Donbas’ta referandum fikri bu kadar trajik olmasaydı komik olurdu. Rusya tarafından açıklanan bu şeyin bir parodi olduğunu düşünüyorum. Bu sinizmdir ve açıkçası uluslararası toplum tarafından tanınmayacaktır.”
Reuters’in bildirdiğine göre, Avrupa Birliği (AB) dış politika sorumlusu Josep Borrell de AB’nin Rusya’nın referandum düzenleme planlarını şiddetle kınadığını söyledi:
“Rusya yönetimi ve Ukrayna’daki bu ‘referanduma’ ve diğer uluslararası hukuk ihlallerine karışan herkes, bunlardan sorumlu tutulacak ve Rusya’ya karşı ek kısıtlayıcı tedbirler düşünülecek.”
Ukrayna: Referandum olursa müzakere penceresi tamamen kapanır
Ukrayna ise, bu referandumların Rusya ile müzakere olasılığını tamamen ortadan kaldıracağını söyledi. Ukrayna cumhurbaşkanlığı sözcüsü Serhiy Nykyforov dün yaptığı açıklamada, Rusya’nın işgali altındaki “Ukrayna topraklarında Rusya’ya katılmaya yönelik herhangi bir referandum, Kiev ile Moskova arasındaki müzakereler için kalan tüm pencereleri yok edecek” dedi.
“Referandumlar olmadan diplomatik bir çözüm için hala çok küçük de olsa bir şans var. Ama referandumlardan sonra, hayır.”
ABD‘nin Ukrayna büyükelçisi Bridget Brink, Rusya’nın askeri güçlerini seferber etmesni ve Ukrayna’daki Rusya işgali altındaki bölgelerde referandumlar düzenlemesini ‘zayıflık gösterdiği’ şeklinde yorumladı.
Brink Twitter’da, “Sahte referandumlar ve seferberlik, Rusya’nın başarısızlığının ve zayıflığının işaretleridir” dedi. ABD, Rusya’nın ilhak ettiği sözde topraklarını asla tanımayacak” dedi.
İngiltere Savunma Bakanı Ben Wallace, Putin’in konuşmasına yanıt olarak şu açıklamayı yaptı:
“Başkan Putin’in nüfusun diğer kısımlarını harekete geçirmeme sözünü tutmaması ve Ukrayna’nın bazı bölgelerini yasadışı olarak ilhak etmesi, işgalinin başarısız olduğunun itirafı.O ve savunma bakanı on binlerce Rus vatandaşını, donanımsız ve kötü bir şekilde ölüme gönderdi.
Hiçbir tehdit ve propaganda, Ukrayna’nın bu savaşı kazandığı, uluslararası toplumun birleştiği ve Rusya’nın küresel bir parya haline geldiği gerçeğini gizleyemez.”
Putin’in bu sabah yayımlanan konuşmasına kafrşı Ukrayna Devlet Başkanı Volodymyr Zelenskiy‘den henüz bir açıklama gelmese de Zelenskiy, dün gece yaptığı konuşmasında şöyle demişti:
“Rus liderin açıkladığı adımlar ne olursa olsun, buna işgal altındaki bölgelerde “sahte” oylama da dahil, Ukrayna ordusu Rus güçlerini ülkeden çıkarmak için savaşmaya devam edecek.
Bu konuda ortaklarımızın tam desteğinden yararlanıyoruz. Öyleyse baskıyı koruyalım. Birliği koruyalım. Ukrayna’yı savunalım. Topraklarımızı özgürleştiriyoruz. Ve herhangi bir zayıflık belirtisi göstermiyoruz.”
Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba da ayrılıkçı yönetimlerin Rusya’ya katılmak için referanduma gitme kararının ardından açıklama yapmıştı.
Rusya’nın, ülkesinin topraklarını işgal eden bir devlet olduğunu belirten Kuleba, “Sahte referandumlar hiçbir şeyi değiştirmeyecek. Herhangi bir hibrit seferberlik de olmayacak. Rusya, Ukrayna topraklarının bazı kısımlarını yasa dışı olarak işgal eden bir saldırgan oldu ve olmaya devam etmektedir. Ukrayna, topraklarını özgürleştirme hakkına sahiptir ve Rusya ne derse desin onları özgürleştirmeye devam edecektir” dedi.
Zelenskiy’nin bugün Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’na hitap etmesi bekleniyor.