Plak, düşündüğümüzden daha büyük, çok daha büyük – Bill Rosenblatt

Yazar: Bill Rosenblatt, The Guardian

Çeviri: Aycan Akçin

Müzik piyasasını takip edenler bilirler ki plak (Vinyl)  2000’lerde neredeyse ölmeye yüz tutmasından sonra şimdilerde yeniden canlandı ve büyümeye de devam ediyor. Aslında plak satışları, sanayi rakamlarının rapor ettiğinden çok daha büyüktür; çünkü raporlar kullanılmış, ikinci el plak satışlarını saymazlar. Kullanılmış satışları dikkate alan bazı yeni veriler sayesinde plak pazarının sanayi rakamlarının en az iki olduğunu öğrenmiş olduk.

Kullanılmış kayıtların satışından elde edilen gelir, dijital çağda özellikle önemlidir, şimdi dikkatlerin çoğu kesintisiz ses ve görüntü yayınlarındadı ki burada ‘tekrar satış’ söz konusu olamaz. Müzik endüstrisi kullanılmış satışları saymakla uğraşmaz; çünkü kullanılmış satışlardan elde edilen gelirler plak şirketleri, sanatçılar veya şarkı yazarlarına gitmez. Ebay ile birlikte kullanılmış kayıtların satıldığı en büyük iki online platformlardan biri olan Discogs’un medya ve teknoloji tedariçisi Ron Rich”Genel pazarın büyüklüğü göz önüne alındığında, satışları bildirirken bu rakamların göz ardı edilmesi beni her zaman şaşırtmıştır” diyor.

Bu hafta eBay’in ilki düzenlenen ‘Vinyl Obsession Week’ (Plak Çılgınları Haftası) kutlamaları şerefine şirket satışlarla ilgili verilere ender rastlanacak bir kısa bakış  atabilmemizi sağlayan bir fırsat sundu. Discogs da bu hikaye için farklı veriler sundu. 

Hem Discogs hem de eBay kullanılmış Vinyl içeren çok geniş kataloglarına sahiptir. Discogs, yalnızca ABD’de bulunan satıcılardan 5.7 milyon kullanılmış ürün listeliyor (Discogs yeni ve kullanılmış olanları birbirinden ayırmıyor; yalnızca maddeleri duruma göre listeler. 5.7 milyon olarak belirtilen rakam, “Mint” (mükemmel) olarak derecelendirilen 1 milyon ürün dışında kalan rakamdır). eBay ise yalnızca ABD’de bulunan satıcılarından 2.3 milyon kullanılmış Vinyl ürününü listelemektedir. Bu listede üçüncü sırayı alacak olan şirket büyük olasılıkla Amazon’dur ve yalaşık 900,000 Vinyl kaydı listelemektedir. Bu sayılar Spotify ve Apple Music gibi kesintisiz yayın sağlayan isimlerin yanıda az gibi kaldığını düşünüyorsanız unutmayın ki Amazon kullanılmamış Vinyl satan en büyük şirket olmasına rağmen yalnızca 300,000 civarında yeni ürün satışa sunmaktadır. (Amazon kesin satış verilerini paylaşmayı reddetti).

Bu online platformlar yılda birkaç milyon plak kaydı satarlar. Bu rakamın gösterdiği şey, eBay’den gelen birim satış rakamları ile Discogs verilerine dayanan tahminlerin geçen yıl yaklaşık 6 milyon satışa ulaştığıdır. 

EBay’in satışlarında durağanlık yaşanırken, Discogs’ın satışlarının yeni plak satışlarıyla aynı oranda büyümesi söz konusudur. Diskolar, ciddi kayıt alıcıları ve satıcıları için tercih edilen pazar haline gelmektedir. Bunun nedeni, Discogs’un satıcıların müzik yayınları hakkında yayınlama bilgileri, basım bilgileri, sanatçı kredileri gibi son derece ayrıntılı meta veriler sunmayı zorunlu hale getirmesidir. eBay’de ise  daha gevşek meta veri standartları vardır. satıcılar ve alıcılar (ve tabii ki, açık arttırmaları destekler). Kayıtlarınızı Discogs’ta listelemek daha fazla zaman alsa da bu durum kayıtlarla ilgili detaylı bilgi sahibi olmak isteyen koleksiyoncuların hoşuna gittiğinden aslında buna değer.

eBay ve Discogs’ın 6 milyona ulaşan hasılatının yanı sıra, Amazon ve diğer bazı özel siteler de dikkate alındığında muhtemelen 1 ya da 2 milyon daha fazla paradan söz etmek gerekir ki bu da bizi RIAA’ın (Amerikan Kayıt Endüstrisi Derneği) ortaya koyduğu 16 milyonluk rakamının yarısına getirmektedir.

Çevrimdışı satışların boyutuna ilişkin bir tahmin girişinde bulunacak olursak , düşünün ki ABD’de 2000’den fazla rekor mağazası vardır, bunların çok büyük bir çoğunluğu hem yeni hem de kullanılmış plak satan bağımsız mağazalardır. Bu mağazaların he birinde saatte 1 kullanılmış plak satsa, satılan yıllık miktar yaklaşı 6 milyon kadar artar. Eğer dükkanlarda, garaj satışlarında ve bit pazarlarında yapılan satışları da göz önünde bulundurursak ki bunların her birinde her hafta pek çok kullanılmış Vinyl satıcısı vardır, muhtemelen RIAA’nın yeni Vinyl figürü olan 16 milyonu aşabiliriz. Diğer bir deyişle, genel plak (kullanılmış & yeni) pazarı muhtemelen RIAA’nın rapor ettiği büyüklüğün en az iki katıdır.

İlginçtir ki kullanılmış plak fiyatları neredeyse yeniler kadar yüksektir. Bunun nedeni, kullanılmış plak albümlerinin koleksiyon malzemesi olabiliren CD’lerin hiç böyle bir özellik kazanmamış olmasıdır.

Spotify, ABD’de Temmuz 2011’de piyasaya düştü ve önemli plak markaları aynı yılın sonunda YouTube ile lisans sözleşmeleri imzalamıştı bile. İstenildiğinde dinlenebilen müzik piyasası tavan yaparken, dijital indirmelerden elde edilen gelir giderek düşmeye başladı.

Diğer bir deyişle 2011-2012 yılları müzikseverlerin dijital olarak müzik dinlemenin en iyi yolunun muhteşem büyüklükte bir hacme sahip olan istenildiğinde dinlenebilen müzik olduğunu fark etti – ki buna ayda $10 veya reklam içerikli olarak ücretsiz şekilde sahip oabiliyordu (unutmayın ki indirmelerde albüm başına $ 9.99 veya şarkı başına $0.99 ödeme yapılması gerekiyordu). Bunun fark edildiği vakit plak ürünlerinin koleksiyon yapılabilir doğasında hacimli bir hareketlilik olmuştu bile.

Plak fanları siyah disklere olan aşkları için çeşitli sebepler sayabilirler; ama en çok dile getirileni ses kalitesidir. EBay’in Lifestyle, Media & Toys Genel Müdürü Michael Mosser “Diğital ortamın çeşitli imkanlarına rağmen Vinyl’ın sağladığı benzersiz ses kalitesi bugün her zamankinden daha fazla yankı yapan bir unsurdur” dedi. Spotify, Apple Music ve YouTube’e rağmen Vinyl’ın halen müzik piyasasındaki yeri oldukça sağlamdır ve önümüzdeki yıllarda öyle kalacak gibi görünmektedir.

Kaynak:

https://www.forbes.com/sites/billrosenblatt/2018/09/18/vinyl-is-bigger-than-we-thought-much-bigger/#64f83a0d1c9c