Kıbrıs’ın kuzeyinde özellikle Karpaz yarımadasında birçok tarihi eser niteliğinde kilise, bazilika ve antik kent bulunmakta. Adanın bir bütün olarak var olduğunun en büyük simgeleri bu tarihi eserlerin bir çoğunun çok iyi durumda olmasalar da günümüze kadar gelmiş olmaları.
Bir toplumun çağdaş, aydın ve barış toplumu olduğunu anlamak çok zor değil. Ülkedeki kültürel mirasın nasıl korunduğunu devletin, yerel yönetimlerin ve organizasyonların tarihi eserlere ayırdığı kaynağı ve gösterdiği özeni göz önüne alırsanız toplumun var olma amacını da az çok görebilirsiniz.
Kıbrıs’ın kuzeyinde Lefkoşa’nın kalbinde yatan Aya Sofya Katedrali’ne bir bakın, Osmanlı döneminde camiye çevrilmiş ve günümüzde Selimiye Cami olarak anılıyor. Bu cami özenle sürekli üzerinde çalışmalar yapılarak günümüze kadar korundu.
Bunun sebebi şu anda bu katedralin Lefkoşa’nın göbeğindeki en büyük cami olmasına dayandığını söylemek pek de yanlış olmaz. Ancak bu camiyi ziyarete gelen bir yabancı ona bakınca bir kilise ya da cami görmüyordur. Üzerindeki gotik yapının görkemini, içeriden bakınca kubbelerinin mimarisini ve okuduğunda da bu yapının tarihi değerini gözünün önüne getiriyordur.
Bunun sebebi insanlığın geçmişe bakmaktan büyük biz haz duyması, tarihe olan merakı ve ya başka bir sebep olabilir ancak anlamamız gereken şu ki her şeyden önce kültürel mirasa olan saygımız bizi bu eserleri geleceğe taşımaya itmelidir.
Bir Kıbrıslı olarak Selimiye caminin yanındaki sokaktan her yürüdüğümde uzaktan duyduğum kilisenin çan seslerini o camiden çalarmış gibi hissetmeye çalışırım. Böyle olması gerektiğini hissettiren bir duygu vardır içimde. Sanırım bu his bu adanın bölünmüşlüğünü biraz da olsa unutturuyor.
Karpaz yarımadasının neredeyse her bucağında kendini ortaya çıkarmayı bekleyen tarih yatar. Bu eserlerin bir çoğu görkemini yitirmiş yıkık harabeler gibi görünen kiliselerdir. Bu tarihi eserlerin de yanına uğrayacak bir meraklı için Selimiye Camisiden farksız hissettirmeyeceğini düşünüyorum. Adanın iki toplumlu organizasyonlarından biri olan Kültürel Miras Teknik Komitesi bu eserlerin korunması için ortak çalışmalar yürütüyor.