COVID-19 pandemisi nedeniyle milyonlarca çocuğun rutin aşılarını kaçırdığını vurgulayan Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Dünya Aşı Haftası’nın açılışı dolayısıyla Pazartesi günü yaptığı açıklamada ülkelerin temel aşı kapsamını en az 2019 düzeyine getirmek üzere harekete geçme zamanının geldiğini belirtti.
DSÖ işbirliği içinde olduğu kuruluşlarla, ülkelerin önceki aşı düzeylerini yakalamalarına yardımcı olmak ve daha çok çocuk ve yetişkinin önlenebilir hastalıklardan korunması için “Büyük Ara Kapatma” adını verdiği bir girişim başlatıyor.
Yalnızca 2021’de 25 milyon çocuk aşısız kaldı
COVID-19 pandemisi, 100’ü aşkın ülkede esansiyel aşı düzeylerinin gerilemesine neden oldu. Bu da kızamık, difteri, çocuk felci ve sarı humma salgınlarının artmasına yol açtı. Yalnızca 2021’de yaklaşık 25 milyon çocuk aşıdan yoksun kaldı. Aşılama düzeylerinin gerilemesinde sağlık hizmetleri üzerine binen aşırı yükler, kliniklerin kapanması ve şırınga ve ampul türünden tıbbi malzemelerin ithalat ve ihracatındaki aksamalar ve benzer etmenler etkili oldu.
Öte yandan, hükümetlerin acil durum gereklerini karşılamak açısından para ve insan kaynaklarının sınırlılığı da toplum ve aileleri çaresiz bıraktı, seyahat ve sağlık hizmetlerine erişim kısıtlandı. DSÖ, ayrıca çatışmalar, iklim krizi ve aşıdan çekinme gibi diğer etmenlerin de gerilemeye katkıda bulunduğunu belirtti.
Aşıları kaçıran 20 ülke
DSÖ Pazar gününe kadar sürecek olan Dünya Aşı Haftası boyunca, Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF), Aşı İttifakı GAVI, Bill ve Melinda Gates Vakfı ve başka birçok küresel ve uluslararası ortaklarla işbirliği halinde çalışacak.
Özellikle 2021’de aşıları kaçıran çocukların üçte ikisinin yaşadığı 20 ülkeye özel odaklanılacak. Bu ülkeler arasında Afganistan, Kuzey Kore, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Etiyopya, Hindistan, Pakistan, Somali ve Myanmar da var.
DSÖ haftayı birçok ülkede başarılı aşılama kampanyalarını vurgulamak ve Hindistan gibi kimi “olumlu örnekleri” öne çıkarmak için de değerlendiriyor. Hindistan, geçtiğimiz yıl yürüttüğü önemli bir aşı kampanyası ve Uganda da pandemi sırasında aşılamada yüksek kapsama düzeylerini koruduğu için örnek gösteriliyor.
UNICEF Yönetici Direktörü Catherine Russell, hizmetleri güçlendirmek, güven oluşturmak ve hayatları kurtarmak için birleşme gereğine dikkat çekti.
Russel, “genellikle çocuklar sağlık sistemine ilk girişlerini rutin aşılarla yaparlar, bu nedenle erken aşıları kaçıran çocukların uzun vadede sağlık hizmetlerinin kesintiye uğrama riski [var]” dedi.
“Bu çocuklara ulaşmak ve aşılamak için ne kadar çok beklersek, o kadar savunmasız hale gelirler ve daha ölümcül hastalık salgınları riski o kadar büyük olur.”
