Son yıllarda Kuzey Kutup Dairesi‘ndeki sıcaklığın küresel ısınmanın iki katından daha fazla artmasından dolayı Avrupa‘nın ilk çölü olarak bilinen Rusya‘nın Kalmıkya Cumhuriyeti‘nde de çölleşme devam ediyor.
Bölgede geniş bozkırların yerini artık kum tepeleri alırken, bölgedeki binlerce yerleşim yerinde halk yiyeceğe sınırlı bir şekilde erişebiliyor.
Değişen iklimin hasarı inceleniyor
AP’nin haberine göre, kurak arazi yönetimi konusunda uzman olan bilim insanı Svetlana Bodzhaeva, her yazın ardından değişen iklimin yol açtığı hasarı incelemek için Rusya’nın güneyindeki Kalmıkya Cumhuriyeti’nin bozkırlarında yolculuk yapıyor.
Bodzhaeva ve ekibi, çoğunluğu sığır yetiştiricilerinden oluşan birkaç yüz kişinin yaşadığı Bergin kasabasını çevreleyen kum tepelerinin yayılmasını durdurmak için ekilen çalıları inceliyor ve toprağı kazıyor.
Sıcak yaz kuraklığı nedeniyle artan kum tepeleri, son yıllarda bazı bilim insanlarının “Avrupa’nın ilk çölü” olarak adlandırdığı bölgedeki bozkırların azalmasına yol açtı.
Uzmanlar, Rusya’nın kuzeyinde sıcaklıkların küresel ortalamanın iki katı kadar arttığına dikkat çekerken, son beş yıldır Bodzhayeva ve ekibi, yerel halktan çobanların kum tepelerinin etrafına calligonum çalıları dikmelerine yardım ediyor. Bu çalıların kökleri, çölün ilerlemesine karşı koymak için toprağı birbirine bağlıyor.
Kalmıkya’daki kumların son iki yılda iki katından fazla arttığını söyleyen Bodzhayeva, ekibinin şehrin doğusundaki bir kum tepesini durdurarak bazı başarılar elde ettiğini de ifade etti: Bodzhayeva, “Bu çölleşme yatağı birkaç yıl içinde Bergin köyünü tamamen kumla kaplayacaktı” ifadelerini kullandı.
Binlerce sığır hayatını kaybetti
Kalmıkya Cumhuriyeti’nin başkenti Elista‘da kıdemli bir çölleşme uzmanı olan Alexander Kladiev‘e göre, kum tepeleri aşırı otlatmanın neden olduğu toprak erozyonu tarafından yönlendirildi. Kladiev, bölgenin büyükbaş hayvan nüfusunun kırılgan toprağı çiğneyerek bitkilerin kök salmasını engellediğini ifade etti.
Son yıllarda daha kuru ve daha sıcak hava nedeniyle çölleşmenin hızlandığını belirten Kladiev, “Sıcaklık koşulları hiç şüphesiz olarak değişiyor. Yağış miktarı ciddi şekilde düştü. Yazın yağan yağmur çok kısa oluyor ve su çok hızlı buharlaşıyor” dedi.
Yöre halkı ise yağmursuz geçen ayların ardından yiyecek kıtlığı nedeniyle bozkırda binlerce sığırın hayatını kaybettiğini ve 2020 yazında on yıllardır görülen en kötü kuraklığın yaşandığını söyledi.
Bununla birlikte, bölgedeki çobanların kuraklığı atlatmasına yardımcı olmak için bölgesel hükümet olağanüstü hal ilan etti ve federal hükümetten hayvan yemi satın almak için yaklaşık 562 milyon ruble yardım sağladı.
‘Sorunun köklerine inilmiyor’
Kalmıkya Tarım Bakan Yardımcısı Nikolai Abushinov, bölgenin hayvancılığın yüzde 80’ini yardım olmadan kaybetme riskiyle karşı karşıya olduğunu söyledi. Ancak zaten halk, hayvancılıktan elde ettiği gelirinin yüzde 25’ini kaybetmiş durumda.
Abushinov, Bakanlığın küresel ısınma konusundaki stratejisinin ise iklimle ilgili felaketlerin sonuçlarını ele almaya yönelik olduğunu söyledi.
Uzmanlar, bu tutumun Rusya hükümetinin bir bütün olarak iklim değişikliğine yönelik yaklaşımının bir göstergesi olduğunu ve sorunun köklerine değinmek yerine etkilerini azaltmaya odaklandığını belirtti.
Bunun yanında geçtiğimiz ay, Rusya hükümeti ilk kez 2060 yılına kadar net sıfır karbon emisyonu hedefi belirleyen bir karbonsuzlaştırma stratejisi taslağı hazırlamıştı.