1 Mayıs 1958… Kıbrıslı işçilerin, 2003 yılında geçiş noktaları açılmadan önce yaptığı son ortak 1 Mayıs… Kıbrıslı işçilerin birlikte yürüyüş yapıp, emperyalizm ve sömürgeciliğe karşı yaptığı son ortak miting…
Kıbrıslıtürk ve Kıbrıslırum faşistlerin solcuları hedef aldığı ve ortak 1 Mayıs mitingine katılan Kıbrıslıları katletmeye başladığı gün… Bu katliamın sorumlusu, dönemin Kıbrıslıtürk liderliği ve onun yeraltı teşkilatı olan Türk Mukamevet Teşkilatı ile Kıbrıslırum liderliği ile onun yeraltı teşkilatı olan EOKA’dır…
TMT, 1 Mayıs 1958’den sonra bir bildiri yayımlayarak, Kıbrıslıtürklerin örgütlü olduğu PEO’dan istifa etmelerini, aksi halde Kıbrıslırumlarla işbirliği yapan Kıbrıslıtürklerin cezalandırılacağı tehdidi yapılmıştır. O tarihten itibaren dönemin yerel Türkçe gazeteleri, işçilerin PEO’dan istifaları ile dolmuştur.
Devamında, 24 Mayıs’ta İnkilapçı Gazetesi’nin Yazı İşler Müdürü Fazıl Önder öldürüldü. Diğer ilerici Kıbrıslıtürkler de Lefkoşa ve Limasol’da öldürülmeye devam etti.
1 Mayıs 1958’in Kıbrıs işçi mücadelesindeki yerini anlamak önemlidir. 1 Mayıs 1958’in sonrası, Kıbrıs’taki faşistlerin Kıbrıslı solcuları hedef aldığı ve 1 Mayıs eylemine katılan işçileri sistematik olarak katlettiği tarih olarak kayda geçmiştir. Bu katliamların sorumlusu TMT ve EOKA’dır…
“Bölünme son çözüm olarak değerlendirilecek”
22 Ocak 1958 tarihli, Birleşik Krallık Hükümeti toplantısında; notları gizli damgalı belgenin 7 ve 8. sayfalarında, Birleşik Krallık Dışişleri Sekreteri’nin Bağdat Paktı Konsey toplantısı kapsamında Ankara’ya yaptığı ziyaretinde, Kıbrıs’ta anayasa konusundaki gelişmelere göre ada için federal kurumların oluşturulması ve Türkiye’ye askeri üs verilmesi tartışıldı.
Toplantıda, yapılacak önerilerde Kıbrıslıtürk toplumunun kendi geleceğini belirleme hakkının yerine getirilmesine ve gelecekteki statüsü konusunda da hazırlık yapılacağını ve bunun gerekirse resmi bir antlaşmaya ekleneceği belirtildi. Bununla beraber “bölünmenin” son çözüm olarak değerlendirilebileceğine de hazırlıklı olunduğu söylendi.
Birleşik Krallık Bakanlar Kurulu, mutabakat içinde olduğu önerilerin B maddesinde görüşmelerin, “adanın bölünme olasılığını dışlamadan” sürdürülmesi vurgusu da yapıldı.
TMT; emperyalist oyunun kuklası
Bu noktadan bakıldığı zaman, sürecin bir emperyalist oyun içinde süregeldiği gözlemlenebilirken, TMT’nin de bu oyun içinde sadece bir kukla olduğu görülebilmektedir.
TMT ve EOKA’yı tek taraflı bir anlatı ile anmak isteyenler, tarihle yüzleşmeli ve “kendi” toplumlarından katlettiği insanlara dair sorumluluk almalıdır…
Daha insani bir çalışma hayatı için mücadele günü olan 1 Mayıs’ta GazeddaKıbrıs olarak çalışmayacağız.
1 Mayıs 1958’in üzerinden 62 yıl geçtiği bu günde, siz değerli okuyucularımıza o dönemde bazı yerel gazetelerde yayımlanan cinayet ve istifa kupürlerinin bilgisini getirmek istiyoruz…
