Türkiye’deki tüm internet kullanıcılarının sanal faaliyetleri ve hareketlerinin bir buçuk yıla yakın süredir, kimlikleri ve kişisel verileriyle birlikte Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’na (BTK) aktarıldığı ortaya çıktı.
Medyaskop’tan Doğu Eroğlu’nun ulaştığı belgelere göre gezilen internet siteleri, WhatsApp’ta yazışılan ya da telefonlaşılan kişiler, konum verileri ve daha fazlası her saat başı Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’na bağlı BTK’ya gönderiliyor.
“Adli ve önleyici tedbirler” gerekçesiyle internet trafiğini isteyen BTK’nın, tüm vatandaşların verilerini nasıl kullanacağı soru işareti yaratırken bu durumun kişisel verilerin gizliliği noktasında temel haklar açısından hukuki sorun teşkil ettiği düşünülüyor.
BTK’nın kullanıcı trafik verilerini düzenli olarak internet servis sağlayıcılardan istediğini daha önce CHP Genel Başkan Yardımcısı Onursal Adıgüzel açıklamış, BTK herhangi bir yalanlamada bulunmamıştı.
Uymayanlara ceza verileceği belirtiliyor
Medyascope’un ulaştığı 15 Aralık 2020 tarihli, 15 sayfadan oluşan belgelere göre BTK milyonlarca kullanıcının verilerinin hangi formatta kayıt altına alınacağı ve kendisine nasıl gönderileceğini, kurum yazısıyla birlikte gönderdiği teknik detay dokümanında internet servis sağlayıcılara ayrıntılarıyla anlattı.
İSS Trafik Log Deseni başlıklı yazıda, kullanıcı verilerinin anonim olarak değil, kullanıcının adı soyadıyla birlikte kuruma gönderilmesi isteniyor.
Aralık 2020 tarihli belgede, kullanıcıların internet trafik verilerini BTK’ya yollamayan internet servis sağlayıcılara ceza kesileceği uyarısı da yer alıyor.
Ortada kurul kararı yok
BTK’dan internet servis sağlayıcılara gönderilen yazı, BTK Başkanı adına, Kurum Başkan Yrd. titrine sahip Fethi Azaklı imzası taşıyor.
Ancak İSS Trafik Log Deseni başlıklı yazıda, herhangi bir kurul kararına atıfta bulunulmuyor. BTK’nın internet sitesinde, kurul kararlarının yer aldığı bölümde de, kurul tarafından alınmış benzer bir karara rastlanmıyor. Yani internet trafiğini gözetlemek için internet servis sağlayıcılara yollanan yazı, kurul tarafından alınmış herhangi bir karara dayanmıyor.
Gizli ibareli ve İSS Trafik Log Deseni başlıklı belgenin Aralık 2020’de, farklı tarihlerde yüzlerce internet servis sağlayıcısı şirkete gönderildiği tahmin ediliyor.
İnternet servis sağlayıcılar tarafından BTK’ya iletilen log’larda, yani trafik kayıtlarında, her bir satır abonenin adıyla başlıyor.
BTK’ya giden trafik kayıtlarının her bir satırında;
- Abonenin adı ve soyadı (Tüzel kişiyse resmi adı),
- Abonenin o sırada kullanmakta olduğu IP numarası,
- Hangi uygulamayla ya da internet sitesiyle veri alışverişi yaptığı,
- İlgili veri alışverişinin başlangıç tarihi ve saati, veri alışverişinin ne kadar sürdüğü,
- Ne büyüklükte veri alıp ne büyüklükte veri gönderdiği gibi bilgiler yer alıyor.
