Gürce Sosyal Etki, Türkiye siyasetinde aktif rol oynayan siyasetçilerin cinsiyetçi ve cinsiyetsiz kelime kullanımları ile kadına şiddet konusuna değinme miktarlarını inceleyerek gösterdikleri hassasiyetleri inceledi.
Türkiye Siyasetinde Cinsiyetçi / Cinsiyetsiz Kelime Kullanımı ve ‘Kadına Şiddet’ Konusuna Değinme Raporu başlığıyla yayımlanan çalışma, 14 Mayıs’ta yapılacak Türkiye genel seçimleri yaklaşırken, siyasi partilerden “cinsiyetçi dil kullanımı” konusundaki beklentileri de bir araya getiriyor.
Türkiye’deki siyasi liderlerin konuşmalarını analiz eden çalışma kapsamında, siyasi part genel başkanlarının hangi oranda cinsiyetçi / cinsiyetsiz kelime kullandıkları ve ‘kadına şiddet’ konusuna ne kadar değindikleri incelendi.
Fotoğraf: Dilara Açıkgöz / csgorselarsiv.org
Cinsiyetçi ve cinsiyetsiz ifadeler bir bir seçildi
Oluşturulan sözlüklere göre “sözünün eri, bilim adamı, insanoğlu, adamlar, adamım, adam sanmak, adamakıllı, adam gb, bayan, devlet adamı, adamlık, adam etmek, adam olmak, ş adamı, adamsın, kadınlarımız, adam başı, adam yerine koymak, adamına göre, adam kaçırma, adam öldürme, halk adamı, halkın adamı, babalar gb, adam değil, adam kayırma, fikir babası, ilim adamı, milletin adamı, din adamı, siyaset adamı, erkeksen, erkeklerse, ademoğlu, centilmen, anavatan, adam sayısı, kurucu baba, adama benzemek, adam içine karışmak” ifadeleri cinsiyetçi kelimeler olarak kategorize edildi.
“Siyaset insanı, bilim nsanı, insan kaçırma, insan öldürme, insan gib, insan olmak, iş insanı, insan yerine koymak, din görevlisi, insan kayırma, ilim insanı, halk insanı, halkın insanı” ifadeleri ise “cinsiyetsiz kelimeler” olarak ele alındı
Ayrıca “kadına karşı şiddet, toplumsal cinsiyet, kadın hakları, feminizm, feministler, erkek şiddeti, kadın cinayeti, cinsel saldırı, tacize maruz, taciz vakası, tecavüz, ev içi şiddet, hane içi şiddet, kadına yönelik şiddet, aile içi şiddet, kadın katilleri, kadın özgürlüğü, kadına yönelik saldırı, cinsel istismar, kadına taciz, tacizci öğretmen, cinsel taciz, kadını taciz, çocuk tacizi” ifadelerinin kullanımları da analize dahil edildi.
Fotoğraf: Şehlem Kaçar / csgorselarsiv.org
Seçim süreci ayrı incelendi
İki ayrı dönemi kapsayan çalışmada, ilk dönem 2016 yılı Ocak ayından 2023 Mart’ına kadar olan süreci ele alırken, ikinci dönem ise 2021 yılı Ocak ayından 2023 Mart’ına kadar olan süreci mercek altına alıyor.
İlk dönemde Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) Genel Başkanı Devlet Bahçeli, Cumhuriyet ve Halk Partisi (CHP) Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ve Halkların Demokratik Partisi (HDP) sözcülerine ait toplamda 667 konuşma incelendi.
İkinci dönemdeyse Erdoğan, Bahçeli, Kılıçdaroğlu ve HDP sözcülerinin yanı sıra İyi Parti Genel Başkanı Meral Akşener, Demokrasi ve Atılım Partisi (DEVA) Genel Başkanı Ali Babacan ve Saadet Partisi (SAADET) Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu’na ait toplamda 487 konuşma ele alındı.
Konuşmalar genel olarak grup konuşmalarından oluşurken, grup konuşmaları bulunmayan Temel Karamollaoğlu ve Ali Babacan’ın ise basın açıklamaları, açılış konuşmaları çalışmada ele alındı. Recep Tayyip Erdoğan’ın muhtarlarla yaptığı konuşmalar ve 2021 tarihinden itibaren kabine sonrası yaptığı açıklamalar da çalışmada ele alındı.
Fotoğraf: Ozan Mercan / csgorselarsiv.org
HDP sözcüleri ‘cinsiyetsiz’ kelimelere daha çok yer veriyor
Analiz bulgularına göre, Ocak 2016 ile Mart 2023 arasındaki süreçteki konuşmalarında Erdoğan, Bahçeli ve Kılıçdaroğlu cinsiyetsiz kelimeden daha çok cinsiyetçi kelimeler kullanırken, HDP sözcülerininse konuşmalarında cinsiyetçi kelimelerden daha çok cinsiyetsiz kelimeler tercih ettiği ortaya çıkıyor.
‘Kadına şiddet’ konusuna en çok değinen HDP sözcüleri
‘Kadına şiddet’ konusuna açık ara farkla en çok değinen siyasi figürünse HDP sözcüleri olduğu görülüyor. Diğer üç siyasi liderinse HDP sözcülerine göre çok daha az ‘kadına şiddet’ meselesine konuşmalarında değindikleri görülüyor.
Babacan ve HDP sözcüleri ‘cinsiyetsiz’ kelimeler tercih ediyor
2021 yılı Ocak ayından 2023 Mart’ına kadar olan süreçteyse Erdoğan, Bahçeli, Kılıçdaroğlu, Akşener ve Karamollaoğlu’nun cinsiyetsiz kelimeden daha çok cinsiyetçi kelimeler kullanırken, HDP sözcülerinin ve DEVA Partisi lideri Babacan’ın konuşmalarında cinsiyetçi kelimelerden daha çok cinsiyetsiz kelimeler tercih ettiği ortaya çıkıyor.
‘Kadına şiddet’e en çok değinenler HDP sözcüleri
‘Kadına şiddet’ konusuna açık ara farkla en çok değinenler HDP sözcüleri olurken, bunu sırasıyla Meral Akşener ve Ali Babacan takip ediyor.
