Türkiye’de 14 Mayıs’ta yapılacak seçimlerine sayılı günler kala birçok kentte düzenlenen ev baskınlarında aralarında siyasetçiler, avukatlar ve sanatçıların da bulunduğu 10’u gazeteci 100’ün üzerinde kişi gözaltına alındı.
Gazete Karınca’nın haberine göre Diyarbakır merkezli başlatıldığı belirtilen bir soruşturma gerekçe gösterilerek Bursa, Siirt, Mardin, Antep, İstanbul, Bingöl, Batman, İzmir, Mersin, Urfa, Van, Şırnak, Muş, Bitlis, Hakkari, Osmaniye, Sivas, Malatya, Ankara ve Adıyaman’da çok sayıda eve baskın düzenlendi. Evlerde yapılan aramalarda polisler, bazı kitap ve dijital materyallere el koydu.
Baskınlarda aralarında Mezopotamya Ajansı (MA) editörü Abdurrahman Gök, MA muhabirleri Ahmet Kanbal ve Mehmet Şah Oruç, Yeni Yaşam Gazetesi Yazıişleri Müdürü Osman Akın, Xwebûn İmtiyaz Sahibi Kadri Esen, JINNEWS muhabiri Beritan Canözer; gazeteciler Mehmet Yalçın, Mıkail Barut, Salih Keleş ve Remzi Akkaya, Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) Eş Genel Başkanı Saliha Aydeniz’in basın danışmanı Sezen Mercan ile Özgürlük için Hukukçular Derneği üyesi avukatlar ve siyasetçilerin de bulunduğu 100’ün üzerinde kişi gözaltına alındı.
Baskından sonra evimizin hali. @Diyarbakirbaro #gazeteciliksucdegildir pic.twitter.com/uNUQyH7Cc5
— Welat (@welatyalcin) April 25, 2023
MA İmtiyaz Sahibi Ferhat Çelik ise baskın yapılan ikamet adresinde olmadığı için gözaltına alınamazken, birçok adreste de aramaların sürdüğü bildirildi.
Sanatçılar da gözaltına alındı
Baskın yapılan yerler arasında Diyarbakır’da bulunan Amed Şehir Tiyatrosu ve Dicle Kültür Sanat Derneği, Mardin’de bulunan Mezopotamya Kültür Sanat Derneği ve Batman’da bulunan Bahar Kültür Merkezi de bulunuyor. Derneklerin kapıları kırılırken, çok sayıda dernek çalışanı ve sanatçı gözaltına alındı.
Gözaltına alınan bazı isimler şöyle: Devrim Demir, Yavuz Akkuzu, Elvan Köçer Yıldırım, Özcan Ateş, Sena Özbey, Şahperi Alphan Bayhan, Sadettin İnal, Kibar Suvari, Velat Ersin, Kevve Çelik, Mesut Baskın.
En az 25 avukat gözaltında
Yürütülen soruşturma kapsamında baskın düzenlenen ÖHD Diyarbakır Şubesi’nde arama sona ererken, şu ana kadar 25 avukatın gözaltına alındığı öğrenildi.
Gözaltına alınan avukatlardan bazılarının isimleri şöyle: Mehmet Öner, Halise Dakalı, Özüm Vurgun, Bünyamin Şeker, Berdan Acun, Pirozhan Kaleli, Resul Temur, Fırat Taşkın, Salih Tekin, Sozan Acar, Büşra Eylül Özgültekin, Burhan Artan, Şerzan Yelboğa, Süleyman Şahin, Gülistan Ataş, Fırat Yıldız, Serhat Hezer, Kenan Aygay, Şirrin Şen, Bahar Okay, Gurbet Özbey, Ruşen Doğan, Metin Özbadem, Kenan Anğay, Jiyan Samedoğlu.
‘İktidar kaybetme korkusuyla yine gözaltı operasyonlarına sarıldı’
Sosyal medya hesabından gözaltılara tepki gösteren Halkların Demokratik Partisi (HDP) Eş Genel Başkan Yardımcısı Tayyip Temel ise şu paylaşımı yaptı:
Seçim arifesinde iktidar kaybetme korkusuyla yine gözaltı operasyonlarına sarıldı. Sabah partimizin MYK üyeleri, eşbaşkan yardımcıları, gazeteci, sanatçı ve avukatların içinde olduğu onlarca arkadaşımız Amed’te gözaltına alındılar…
Kaybetmekten kurtulamayacaksınız!— Tayip Temel (@TayipTemel) April 25, 2023
‘Operasyon, Kürt seçmene bir gözdağı’
Operasyonun seçim sürecinde yapıldığına dikkat çeken Diyarbakır Baro Başkanı Nahit Eren, “Maalesef seçim sürecinde bu tür gelişmeler için kaygımız vardı. Ama bir anda gazetecilerin, avukatların, sivil toplum aktivistlerin içinde olduğu seçim sürecinden bağımsız olmadığı aşikar, çok net. Bir şekilde seçim öncesi bir gözdağı ya da mevcut resimden bağımsız bir operasyon olmadığı da açık ya da HDP seçmenine, Kürt seçmene bir gözdağı gibi gözüküyor” dedi.
HDP Eş Genel Başkan Yardımcısı da gözaltında
HDP Merkez Yürütme Kurulu’nun (MYK) “Bu operasyon sandıkları ve halkın iradesini çalma operasyonudur” başlıklı yaptığı açıklamaya göre, gözaltına alınanlar arasında HDP Merkezi Örgütlenme Komisyonundan Sorumlu Eş Genel Başkan Yardımcısı Özlem Gündüz ve HDP Merkezi Örgütlenme Komisyonu Eş Sözcüsü Mahfuz Güleryüz de var.
Açıklamada “İktidar, bu sabah gerçekleştirdiği gözaltı furyasıyla da 14 Mayıs seçimlerine yönelik yeni bir darbe sürecini başlatmıştır. Bu operasyon sandıkları ve halkın iradesini çalma operasyonudur. Bu operasyon topluma ve onun siyasi tercihlerine açık bir gözdağı ve tehdittir” denildi.
DEVA ve Saadet partilerinden ilk açıklamalar
Öte yandan, Artı Gerçek’e konuşan DEVA Partisi Genel Başkan Yardımcısı İdris Şahin ve Saadet Partisi Genel Başkan Yardımcısı Bülent Kaya, operasyona ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Şahin, “Bu, meseleyi başka bir biçimde yorumlamak kendimizi aldatmaktır. Seçimlere giderken rakip siyasi partilere gözdağı vermek hem de bu süreçte korku iklimi salarak sözde kendileri lehine avantajlı bir durum elde etmek amaçlanıyor” dedi.
‘Operasyonun zamanına ve yöneldiği meslek gruplarına bakmak lazım’
Gazete Karınca’ya konuşan CHP Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, “Operasyonun yöneldiği kişilere, meslek gruplarına ve operasyonun zamanına bakmak lazım” dedi. Tanrıkulu seçime günler kala ağırlıklı olarak avukat, gazeteci, siyasetçi ve aktivistlerin gözaltına alınmasını seçim güvenliğini ortadan kaldıracak adımlar olarak değerlendirdi.
‘Adalet ve Kalkınma Partisi derin devlettir’
Tanrıkulu, Diyarbakır Barosu Genel Sekreterliği görevinde iken benzer bir operasyonun yapıldığını anımsatarak şunları söyledi:
Avukatlar uzun süre gözaltında kaldı, işkenceler gördü. Tahir Elçi, Meral Danış Beştaş gibi isimler de içindeydi. Türkiye, bu dava nedeniyle tarihinin en ağır mahkumiyet kararlarından birini Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nden (AİHM) aldı. Aradan 30 sene geçmiş, hükümetler değişmiş fakat devletin uygulamaları değişmemiş. Adalet ve Kalkınma Partisi derin devletin kendisidir.
Hiçbir özgürlük yok. Rüşvet var, kayyum düzeninin yarattığı talan var. Operasyonların bir nedeni de budur. Rant düzeninin değişmesini istemiyorlar ancak çok zaman kalmadı 20 gün sonra bu düzeni değiştireceğiz.
Demirtaş: Soylu mitingde toplayamadığı kadar insanı gözaltına aldırmış
Edirne’de tutuklu bulunan eski HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş, Diyarbakır merkezli 21 ilde gerçekleşen operasyon ve gözaltılara tepki gösterdi.
Sosyal medya hesabından paylaşım yapan Demirtaş “Süleyman Soylu, kendi mitinginde toplayamadığı kadar insanı bir kerede gözaltına aldırmış! 81 ilde seçim çalışması yürüten tüm arkadaşlara çağrımızdır: Çalışmalarımızı daha sabırlı, daha kararlı şekilde büyütelim. Huzurun, refahın, demokrasinin gelişini engelleyemeyecekler” dedi.
TİP ve EMEP’ten tepkiler
Öte yandan Türkiye İşçi Partisi ve Emek Partisi’nden de gözaltılara tepki geldi. Sosyal medyadan yapılan açıklamalar şöyle:
Seçimlere 1 aydan az zaman kalmışken HDP ve Yeşil Sol Parti üye ve yöneticilerine, baro üyelerine, gazetecilere, yurttaşlara yapılan siyasi operasyonu kınıyoruz.
Bu Saray kumpasları Türkiye’nin özgürlük mücadelesini engelleyemez.
Birlikte direndik, birlikte kazanacağız!— Erkan BAŞ (@erkbas) April 25, 2023
Gözaltılar serbest bırakılsın
Gerilim siyaseti sökmeyecek
Ekonominin alarm verdiği, deprem yaralarının hala kanadığı, işsizlik ve açlığın yaygınlaştığı bu koşullarda dikkatleri olağan düşmana çevirmek için operasyonlara kalkışan iktidar, bu yolla kayıp oylarını telafi edeceğini… pic.twitter.com/KHMOiqdspy— Emek Partisi (@emekpartisi) April 25, 2023
BM raportörü: Türkiye’den rahatsız edici haberler geliyor
Öte yandan, Birleşmiş Milletler (BM) Fikir ve İfade Özgürlüğü Özel Raportörü Irene Khan, resmi Twitter hesabından gözaltılara ilişkin şu açıklamayı yaptı:
Türkiye’den rahatsız edici haberler geliyor. Bu çok ironik çünkü şu anda UNHRC’nin gazeteciler için yasal ve ekonomik tehditler toplantısındayım. Gazeteciler hakkında sıklıkla aşırı muğlak ve geniş bir #antiterorizm ve başkaca yasalar gazeteciler aleyhine kötüye kullanılıyor. #JournalismIsNotACrime (Gazetecilik Suç Değildir)