Lefkoşa Türk Belediyesi’nin hayata geçirdiği Arkhe, kültür, tarih ve bellek konularına derinlemesine bir bakış sunan Tuncer Bağışkan Kültür, Tarih ve Bellek Günleri’nin ikincisini düzenliyor.
Alanında uzman akademisyenlerin, yazarların ve sanatçıların katılımıyla gerçekleşecek etkinlik, Kıbrıslıtürk kültürel yaşamı ve tarihini irdeleyecek.
Etkinlik kapsamında, tarih yazımı, toplumsal bellek, kültürel miras ve sanat tarihi gibi konular ele alınacak. Paneller, söyleşiler, atölyeler ve sergileri kapsayan program, katılımcılara çok yönlü bir bakış açısı imkanı sunacak.
Arkhe, Tuncer Bağışkan Kültür Tarih ve Bellek Günleri’nin ilkine 2024 yılının Şubat ayında, yani Tuncer Bağışkan aramızdan ayrıldıktan kısa bir süre sonra ev sahipliği yapmaya başlamıştı. Geniş bir katılımcı kitlesiyle gerçekleştirilen bu etkinlik, Tuncer Bağışkan’ın geride bıraktıklarından hareketle Kıbrıs’ta somut ve soyut kültürel mirasın önemi, ve bu mirası kayıt altına almanın sınırları ve olanakları üzerine tartışmalar için bir başlangıç zemini oluşturmuştu.
Etkinlikler kapsamında düzenlenecek panelde, Uzman isimlerin katılımıyla toplumsal belleği şekillendiren politikalar ve kültürel kimlik konuları masaya yatırılacak.
Kültürel mirasın korunmasına yönelik düzenlenen söyleşide ise geçmişten geleceğe uzanan miras alanlarını yaşatma stratejileri ele alınacak.
Uygulamalı atölyede, arşiv çalışmaları ve belgeleme teknikleri üzerinde durulacak. Katılımcılar, geleneksel belgeleme yöntemlerinden dijital arşiv oluşturmaya kadar birçok teknik hakkında bilgiler edinme fırsatı yakalayacak.
Toplumsal belleğe görsel bir bakış sunan sergi de etkinlikler kapsamında yer alacak. Fotoğraflar, belgeler ve sanat eserleri aracılığıyla belleğin izini süren sergi, ziyaretçilere zaman içinde bir yolculuk imkanı sunacak.
İlk gün programı:
Bir kentin belleğine ilişkin çerçeve yerel yönetimlerce nasıl oluşturulur? Bu çerçevenin içinde ve dışında kalan bilgiye kimler, hangi kıstaslarla karar verir? Bilgi düzenlenirken teknolojinin hangi olanaklarından, nasıl yararlanılmalı? Geçmişe dair anlatılar, güncel olanla nasıl ilişki kurar? Tuncer Bağışkan Kültür Tarih ve Bellek Günleri’nin birinci gününün ilk yarısında Lefkoşa Türk Belediyesi’nin kardeş belediyeleri, Eskişehir ve İzmir Büyükşehir Belediyesi’nden katılımcılarla, kent arşivi ve kent müzesi oluşturma deneyimlerini detaylarıyla dinleme şansını elde edeceğiz. İkinci yarıda ise sanatçı Anber Onar ile birlikte mimar Abdullah Onar’ın arşivinden hareketle sergi ve yayın çalışması üzerine bir sohbet gerçekleştirilecek.
14:00 Açılış Konuşmaları
Halil DURANAY, ARKHE Direktörü
İlkay FERİDUN, Eski Eserler ve Müzeler Dairesi Eski Müdürü, İki Toplumlu Kültürel Miras Teknik Komite Üyesi
Mehmet HARMANCI, Lefkoşa Türk Belediyesi Başkanı
15:15 PANEL: Kent Müzeleri ve Arşivleri
Bir Kentin Hafızası: Eskişehir Kent Belleği Müzesi
Konuşmacı: Sercan Kara
Eskişehir Büyük Şehir Belediyesi Kent Tarihi ve Tanıtımı Dairesi Başkanı
Bir Hafıza Kurumu Olarak Türkiye’nin İlk Kent Arşivi ve Müzesi: APİKAM
Konuşmacı: Serhan Kemal Saygı, Kent Arşivi ve Müzeler Şube Müdürü
Moderatör: Uğur Ulaş Dağlı, Mağusa Kent Müzesi Derneği (MAKEMÜD) Başkanı
17:15 ARŞİV ÜZERİNE: Bir Modern Geçmiş: Abdullah Onar’ın 60 Yılı
Konuk: Anber Onar, Sanatçı
Moderatör: Özlem Ünsal, Kent Araştırmacısı ve ARKHE Yürütme Kurulu Üyesi
2. Gün Programı:
Tuncer Bağışkan Kültür Tarih ve Bellek Günleri’nin ikinci gününde bir biriktirme, kayıt altına alma ve düzenleme girişimi olarak arşivciliğin kişisel ölçekleri ve potansiyelleri yeniden sorgulanacak. Oldukça geniş bir yelpazede temsil edilebilecek ve yerine göre sıradan olarak nitelenebilecek malzemelerin (telefon rehberleri, fotoğraf albümleri, haritalar, reçeteler, türlü objeler vb.) merak duygusu, kritik sorular ve bireysel inisiyatif ile karşılaşmasından doğabilecek anlatıların kişiler, kurumlar ve mekanlar düzeyinde ne anlama gelebileceği örnekler üzerinden tartışılacak. Meriç Öner, Umut Sülün ve Murat Tülek’ın katkılarıyla gerçekleştirilecek bu sohbet, bizleri arşivcilik pratiğini büyük bir operasyondan ziyade mütevazi fakat etki alanı geniş bir girişim olarak anlamlandırmanın olası faydalarını düşünmeye davet ediyor.
11:00 PANEL: Arşiv: Neyi, Neden, Nasıl Biriktiririz?
Arşiv ve Kartografya: Kentsel Hafıza & Mekansal Bilgi İlişkisi
Konuşmacı: Murat Tülek, Kent Araştırmacısı
Arşivin Sureti
Konuşmacı: Meriç Öner, Küratör ve Araştırmacı
Arşiv Hayali
Konuşmacı: Umut Sülün, Araştırmacı
Moderatör: Özlem Ünsal, Kent Araştırmacısı ve ARKHE Yürütme Kurulu Üyesi
14:00: ATÖLYE
Atölye Yürütücüsü: İlkyaz Portakalcıoğlu, Fotoğraf Sanatçısı ve ARKHE Yürütme Kurulu Üyesi