Shell, bugüne kadarki en yüksek kâr miktarına ulaştı

Petrol ve gaz devi Shell şirketinin 2022 yılında elde ettiği kâr, 2021’deki miktarı katlayarak rekor seviyedeki 39 milyar dolara (733,4 milyar lira) ulaştı.

Shell’in bu kazancı, dünyanın en büyük enerji şirketlerinin geçtiğimiz yıldaki rekor kazanç trendini devam ettiriyor. Ülkelerin Ukrayna’daki savaştan dolayı Rusya‘nın gazından uzaklaşması, bu şirketlere fayda sağlamıştı.

Euronews‘ten Rosie Frost‘un aktardığına göre, fosil yakıt devi, kârının çoğunu gaz operasyonlarından elde etti.

Vergilerin artırılması talep ediliyor

Enerji firmalarının üzerindeki daha fazla vergi ödemeye yönelik baskı, yükselen petrol ve gaz fiyatlarıyla birlikte artıyor.

Eylül ayında Avrupa Birliği ülkeleri, dört yıllık kâr ortalaması yüzde 20’yi aşan fosil yakıt şirketlerine uygulanacak yüzde 33’lük vergi alımını içeren bir acil durum mevzuatını onayladı.

Birleşik Krallık hükümeti de gaz ve elektrik masraflarını azaltmak amacıyla bu “sıradışı” kâr miktarlarına beklenmedik bir vergi getirdi.

Shell, 2 Şubat Perşembe günü Birleşik Krallık ve AB’de söz konusu vergiler doğrultusunda 1.9 milyar dolar (35,7 milyar lira) ödeme yaptığını belirtti. Şirket,  2022 yılı için Birleşik Krallık’a 134 milyon dolar (2,5 milyar lira) ödeyeceğini ve 2023’te 500 milyon dolardan (9,4 milyar lira) fazla ödemeyi beklediğini ifade etti.

Ancak enerji şirketlerinin elde ettiği rekor kârlar sadece olağanüstü kar sağlayan şirketlere uygulanan fazladan vergilerin artırılması çağrılarını artırdı.

Birleşik Krallık Liberal Demokrat Parti lideri Ed Davey, “Hiçbir şirket Putin‘in Ukrayna’yı yasadışı işgalinden ötürü böyle ölçüsüz kârlar elde etmemelidir” dedi.

Hükümeti “petrol ve gaz şirketlerini uygun bir şekilde vergilendirmeye” çağırdı.

Shell, ABD’de yeşil aklama şikayetiyle karşı karşıya

Kar rekoru haberinin ardından, dünyada doğal kaynakların sömürülmesi, çatışma, yoksulluk, yolsuzluk ve insan hakları ihlalleri arasındaki bağlantıları kırmaya çalışan uluslararası bir STK olan Global Witness’ın, Shell’e karşı yeşil yıkama şikayeti başlattığı öğrenildi.

Şikayette, enerji şirketinin fosil yakıtları “yenilenebilir” olarak etiketleyerek ABD makamlarını, yatırımcıları ve halkı yanılttığına yer verildi.

2021’de Shell, yenilenebilir enerji ve enerji çözümlerine yılda iki milyar dolar (37,6 milyar lira) ila üç milyar dolar (56,4 milyar lira) harcamayı hedeflediğini açıklamıştı.

Global Witness, Shell’in “yenilenebilir ve enerji çözümleri” olarak etiketlediği yatırımları analiz etti ve toplam harcamalarının yalnızca yüzde 1,5’inin rüzgar ve güneş enerjisi üretimine gittiğini tespit etti.

Analiz aynı zamanda fosil gazın da yenilenebilir enerji harcamalarında yaygın olarak kullanıldığını ortaya çıkardı.

Aktivist grup, mali düzenleyiciye yaptığı şikayette, “Shell’in yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelik mali taahhüdünü önemli ölçüde yanlış beyan ettiğinden endişe duyduğunu” söyledi.

Global Witness’ın kıdemli danışmanı Zorka Milin, şunları söyledi:

Shell’in sözde yenilenebilir enerji ve enerji çözümleri kategorisi tamamen uydurma. Yenilenebilir enerjiye yapılan yatırımları olduğundan fazla göstermek ve halkı yanıltmak salt yeşil aklamadır. İklim eylemi pazarlama departmanları tarafından uydurulan bir şey değildir, bunun yerine şirketin somut faaliyetini  bir bütün olarak desteklemelidir.

Şikayete verdiği yanıtta Shell, “finansal açıklamalarının tüm Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu ve diğer raporlama gereklilikleriyle tamamen uyumlu olduğundan emin olduğunu” söyledi.