Rusya’nın iki hafta önce Kuzey Kutup dairesinde yaptığı nükleer deneme sırasında meydana gelen kazayla ilgili soru işaretleri artıyor. Kazanın hemen ardından dört ölçüm merkezi birden arızalanırken, yaralananların tedavi edildiği hastanede sağlık personelinin uyarılmadığı ortaya çıktı. Dünyanın ilk yüzer nükleer santralini de denize indiren Rusya’da çevreciler endişeli: Çernobil unutulmasın.
Rusya‘nın 8 Ağustos’ta Kuzey Kutup dairesinde yaptığı nükleer füze denemesi sırasında meydana gelen patlamada beş nükleer mühendis öldü, altı kişi yaralandı. Moskova kazadan sonra olanları sır gibi saklarken, o gece neler olduğu yeni yeni ortaya çıkıyor.
Olayla ilgili 1986’daki Çernobil faciasını hatırlatan gelişmeler yaşandı. Kazadan iki gün sonra Dubna ve Kirov kentlerinde bulunan nükleer gözetim merkezi veri akışını durdurdu. Bundan üç gün sonra Kazakistan yakınlarındaki Zalesevo ve Rusya’nın doğu ucundaki Bilibino nükleer ölçüm merkezleri de sessizliğe gömüldü. Veri akışını durduran merkezler göz önüne alındığında patlamanın olduğu yerden başlayan nükleer sızıntısının önce Ukrayna sınırına doğru indiği oradan Türkiye‘ye doğru ilerlediği ve Asya‘ya yayıldığı tahmin ediliyor.
Çernobil‘deki nükleer santralin reaktörü patladığında Rusya sessizliğe gömülmüş, Batı’da yüksek oranda radyoaktif madde tespit edilince açıklama yapmak zorunda kalmıştı. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ise hafta içinde gerçekleştirdiği Fransa ziyareti sırasında sızıntıyla ilgili her şeyin kontrol altında olduğuna dair dünyaya güvence verdi.
Sağlık personelinin durumu bilinmiyor
8 Ağustos’taki patlamada yaralananlarlarla ilgili de yeni bilgiler ortaya çıkıyor. İngiliz yayın kuruluşu BBC’ye göre yaralılardan üçü Arhangelsk‘te bir hastanede tedavi altına alındı.BBC’ye konuşan iki hastane yetkilisi, sağlık personelinin radyasyon konusunda uyarılmadığını anlattı. Sağlık personeline yaralıların çok yüksek dozda radyasyona maruz kaldığı bir saat sonra söylendi. Ancak bilgi verilmesine rağmen önlem alınmadı. Sağlık personeli hem patlamada yaralananlara hem diğer hastalara hizmet vermeye devam etti.
Yaralılar ertesi gün Moskova’da radyasyon uzmanlarının bulunduğu bir hastaneye nakledildi. Sağlık personelinin durumu bilinmiyor.
Önce yalanladılar, sonra kabul ettiler
Rusya’nın kuzeyinde bulunan Severodvinsk şehrinde meydana gelen füze patlaması sonrasında önce Rusya Savunma Bakanlığı, radyasyon seviyesinin normal olduğunu açıkladı. Ancak daha sonra Rus yetkililer bölgedeki radyasyon seviyesinin normalin 16 katına çıktığını bildirdi. Greenpeace ise radyasyon seviyesinin normalin 20 kat üzerinde olduğunu açıkladı. Kaza, 7 Ağustos’u 8 Ağustos’a bağlayan gece füze motoru denemesi sırasında meydana gelmişti.
Yüzen nükleer santral denize indirildi
Rusya, kazanın etkileriyle uğraşırken bir yandan da dünyanın ilk yüzen nükleer santralinin açılışını yaptı. Akademik Lomonosov adı verilen yüzen nükleer santral, Murmansk limanından denize indi. Limana 5 bin kilometre uzaklıkta olan Chukotka’ya giden yüzen santral ile uzak yerlere enerji desteği sağlanması amaçlanıyor.
Çevreci sivil toplum örgütleri, Akademik Lomonosov nükleer santralinin yüksek risk oluşturduğunu söylüyor. 114 metre boyunda, 30 metre eninde olan nükleer santral 21 bin ton ağırlığında. İçerisinde iki adet nükleer reaktör barındırıyor. Çevreciler, yüzen nükleer santralın Kuzey Buz Denizi’nin kirlenmesine de sebep olacağını belirtiyor.