Nesli tükenme riski taşıyanlar için ‘kırmızı liste’ güncellendi

Azalan türleri koruma amaçlı küresel bir konferansta açıklanan ve Uluslararası Doğayı Koruma Birliği’nce (IUCN) hazırlanan yeni bir kırmızı listeye göre dünyadaki köpek balıkları ve ‘Manta Ray’ vatozlarının popülasyonları yok olma tehlikesiyle karşı karşıya.

Listeye yeni giren komodo ejderi de özellikle yükselen deniz seviyeleri ve dünya üzerinde yaşadıkları tek yer olan Endonezya habitatındaki yükselen sıcaklık ve sular nedeniyle artık nesli tükenmekte olan canlılardan biri olarak belirlendi.

Yoğun ağaç kesimi nedeniyle de abanoz ve gül ağaçları da bu yıl ilk kez listeye alınan tehlike altındaki ağaçlar kategorisinde yer aldı.

IUCN’den yapılan açıklamaya göre, 2021’den itibaren dünyadaki köpek balıkları ve vatozların yaklaşık yüzde 37’sinin yok olmak üzere. Bu oran yedi yıl önce yüzde 33 düzeyindeydi. Listelenen türlerin tükenme riskindeki yükseliş eğilimi aşırı avlanma, habitat kaybı ve iklim değişikliği ile açıklanıyor. Okyanus köpek balığı popülasyonlarının 1970’den beri yüzde 71 azaldığı kaydedildi.

IUCN direktörü Bruno Oberle, Marsilya’da gazetecilere verdiği demeçte, “Ton balığı popülasyonlarının ve diğer bazı türlerin yeniden canlandırılmasındaki ilerleme, devletler ve diğer aktörler doğru önlemleri alırlarsa, iyileşmenin mümkün olduğunun bir göstergesidir” dedi. Bu kapsamda, getirilen balıkçılık kotalarının birçok orkinos türünde popülasyonun “iyileşme yoluna” girmesine neden olduğu belirtildi. 

138 bin türden 38 bini risk altında

IUCN Kırmızı Liste Birimi, her yıl yüzlerce türü yeniden değerlendiriyor. Grubun izini sürdüğü yaklaşık 138 bin tür içinde 38 bin’den fazlası yok olma tehlikesiyle karşı karşıya.

Son zamanlarda yapılan araştırmalar, gezegenin ekosistemlerinin çoğunun küresel ısınma, ormansızlaşma, habitat bozulması, kirlilik ve diğer tehditler tarafından ciddi şekilde riske girdiğini gösteriyor.

Dünya çapındaki tüm yırtıcı kuş türlerinin yarısından fazlasının popülasyonu giderek azalıyor ve bunlar arasında 18 türün nesli ciddi şekilde tehlikede. Eriyen buzulların 2050 yılına kadar imparator penguen kolonilerinin yüzde 70’ini ve 2100 yılına kadar yüzde 98’ini tehlikeye atacağı tahmin ediliyor.