Bengal Körfezi‘ndeki şiddetli bir siklonik fırtına, pazar günü karaya ulaşarak Myanmar‘ın batısına iniş yaptı ve ülkenin bazı bölgelerine ve dünyanın en savunmasız topluluklarından bazılarının yaşadığı komşu ülke Bangladeş‘e tehlikeli bir fırtına dalgası, şiddetli rüzgarlar ve şiddetli yağmurlar getirdi.
Yıllardır bölgede etkili olan en şiddetli fırtınalardan biri olan Mocha Kasırgası öncesi yetkililer ve yardım grupları günler süren hazırlıklar yaptı. Pazar günü erken saatlerde, dünya üzerinde oluşabilecek en güçlü torpik siklonlardan biri olan Kategori 5 gücüne ulaşan Mocha Kasırgası, saatte 280 kilometre hızla zirveye ulaştıktan sonra zayıflayarak güçlü bir Kategori 4 fırtınası olarak karaya indi.
Sosyal medyada yayımlanan videolar, Myanmar’ın kuzeyindeki Sittwe kentini basan sellerin yanı sıra ağaçların dallarını koparan ve bir iletişim kulesini deviren güçlü rüzgarları gözler önüne serdi.
Fotoğraf: Jibon Ahmed / Reuters
‘Yaklaşık 1 milyon mülteci savunmasız durumda’
Birleşmiş Milletler Myanmar’da 2 milyon kişinin rüzgar, yağmur ve olası sel nedeniyle risk altında olduğu konusunda uyardı. BM göç dairesi, Bangladeş’te, kıyı boyunca Cox’s Bazar bölgesinde yaşayan 1 milyona yakın mültecinin özellikle savunmasız durumda olduğunu söyledi.
The Washington Post‘un aktardığına göre, Uluslararası Göç Örgütü‘nün (IOM) Bangladeş’teki misyon şefi Abdusattor Esoev pazar günü yaptığı açıklamada, “Bu toplulukların kasırgadan güçlü bir darbe alması muhtemel” dedi.
Bölgede yaşayan mültecilerin çoğu, 2017’de Myanmar ordusu tarafından yürütülen kanlı etnik temizlik kampanyasından kaçan etnik Rohingyalardan oluşuyor.
‘Bin ila bin 200 ev yıkıldı’
Pazar günü Myanmar’da beş kişinin hayatını kaybettiği bildirildi. Ancak fırtına nedeniyle bazı erken hasar ve ölümlere ilişkin bildirimlere rağmen bazı yardım kuruluşları ve meteorologlar, bölgenin en kötü yıkımdan kıl payı kurtulduğunu tahmin ediyor.
Pazar günü Hindistan Meteoroloji Dairesi, kasırganın “zayıfladığını” ve öğleden sonra “aşırı şiddetli siklonik fırtına“dan “çok şiddetli siklonik fırtınaya” dönüşeceğini açıkladı.
Bangladeş Meteoroloji Departmanından Nazmul Haque, yerel saatle akşam 6’da kasırganın çoğunlukla Bangladeş kıyılarından geçtiğini bildirdi.
Associated Press’in aktardığına göre, Dakka‘daki Bangladeş Meteoroloji Departmanı müdürü Azizur Rahman gazetecilere verdiği demeçte, “Bangladeş’imizdeki risk seviyesi büyük ölçüde azaldı” diye konuştu.
Bangladeş’in St. Martin Adası‘ndaki yerel yetkili Mozibur Rahman, fırtınanın bazı evlerde hasara yol açtığını söyledi. Rahman, “Burada bin ila bin 200 ev hasar gördü. Birçok ekolojik kulübenin çatısı uçtu ve ağaçların çoğu devrildi” diye belirtti.
‘Körfezdeki bilinen en güçlü siklonlardan biri’
Yine de, hızı saatte 280 kilometreye ulaşan güçlü rüzgarlarla Mocha, 1982’den bu yana kaydedilen uydu verileri arasında Bengal Körfezi’nde meydana gelen en güçlü siklonlar arasında yer alıyor ve muhtemelen bölgede kaydedilenler arasında en güçlü siklon olma özelliği taşıyor.
Uzmanlar, iklim krizinin tüm dünyada tropikal siklonları daha yoğun hale getirdiğine dikkati çekiyor.
Tarihsel olarak, Mocha Kasırgası’na benzer fırtınalar yüzlerce, binlerce veya daha fazla insanın ölümüne neden oldu. 2008 yılında Myanmar’ı vuran Nargis Kasırgası yaklaşık 85 bin kişiyi öldürmüş, çok daha fazla insanı ise yerinden etmişti.
‘Bir felaketi daha kaldıramazlar’
Yetkililer, Mocha’ya karşı yapılan hazırlıklar kapsamında Bangladeş ve Myanmar’da yüzbinlerce insanın tahliye edildiğini aktardı. Myanmar’ın fırtınadan en çok etkilenmesi beklenen dört bölgesinde yaklaşık 6 milyon insan, halihazırda insani yardımlara muhtaç durumdaki topluluklardı.
Dünya Gıda Programı (WFP) tarafından yapılan açıklamada, Myanmar’ın Rakhine eyaleti ve komşu bölgelerde bir ay boyunca 400 binden fazla insanın ihtiyaçlarını karşılayacak gıdanın hazır edildiği belirtildi.
WFP’nin Myanmar’dan sorumlu müdür yardımcısı Sheela Matthew, etkilenen bölgelerin “çatışma, yoksulluk ve zayıf toplum direncinin yükü altında” olduğunu ifade ederek “Bir felaketi daha kaldıramazlar” dedi.
