Son haftalarda birden fazla olağandışı sıcak hava dönemi Güney Amerika’nın farklı bölgelerinde kavurucu sıcaklıklar kaydedilmesine neden oldu.
Bu haftanın başında yaşanan son sıcak dönemle Şili’de yeni ağustos ayı sıcaklık rekoru kırıldı ve termometreler 37°C’nin üzerine çıktı.
1 Ağustos’ta ortalama en yüksek sıcaklığın 14°C olduğu Buenos Aires‘teki sıcaklıklar salı günü 30°C’yi aştı.
Hava durumu tarihçisi Maximiliano Herrera, sosyal medya platformu Twitter üzerinde yaptığı bir paylaşımda şunları söyledi:
Güney Amerika, dünyanın şimdiye kadar gördüğü en aşırı olaylardan birini yaşıyor. Bu olay, tüm iklime dair tüm bilinenleri alt üst ediyor.
En aşırı koşullar kıtanın güney yarısında, özellikle And Dağları bölgesinde meydana geldi.
The Washington Post‘un aktardığına göre salı günü sıcaklıklar, And Dağları’nın eteklerinde yaklaşık 1,000-1,400 metre yüksekliklerde dahil olmak üzere 35°C’nin üzerine çıktı.
Bazı yerlerde, tek haneli seyreden düşük sabah sıcaklıkları ani bir artış göstererek 38°C’nin üzerine çıktı.
Kış mevsimi yaşanmasına rağmen bazı yerler yaz sıcaklıklarını da aşarak tüm zamanların en yüksek değerlerine ulaştı.
20 ila 30 yıllık iklim verilerinin mevcut olduğu bölgelerde meydana gelen bu durum, sıcaklığın son on yıllarla karşılaştırıldığında ne kadar olağanüstü olduğuna işaret etti.
Neler oluyor?
Güney Amerika’da etkili olan ısı kubbesi. Yüksek basınç, Güney Amerika’daki hava durumu üzerinde berlileyici bir rol oynuyor. Harita: Climate Reanalyzer
Dünyanın diğer birçok yerinde olduğu gibi, son haftalarda rekor sıcaklıklar Güney Amerika’nın bazı bölgelerinde de tekrar tekrar etkili oldu.
Bölgenin kuzeydeki komşularından en büyük farkı ise, burada şu anda kış yaşanması.
Yüksek sıcaklıklar Brezilya‘nın bazı bölgelerinde temmuz ayı ortalarından itibaren etkisi göstermeye başladı ve sıcaklıklar en az 30°C‘nin üzerinde seyrederken temmuz ayı için rekor seviyelere ulaştı.
Ayın üçüncü haftasında, Arjantin, Bolivya, Paraguay ve Uruguay‘a çok sayıda temmuz rekorunu beraberinde getiren olağandışı bir sıcaklık daha yaşandı.
Paraguay merkezli güçlü bir yüksek basınç bölgesi -veya ısı kubbesi– halen hava durumuna hükmediyor. Isı kubbesi, kıtanın güney-orta kısmının doğusundan batısına kadar uzanıyor.
Avustralya, Afrika ve bazı ada bölgelerinde de anormal sıcak kış sıcaklıkları gözlemleniyor. Bilim insanlarına göre, bu sıcak ve kalıcı yüksek basınç bölgeleri iklim değişikliğiyle birlikte daha olası hale gelmiş bulunuyor.
Devam eden olağanüstü sıcaklıklar
GFS hava durumu modeline göre, salı öğleden sonra normale kıyasla kaydedilen sıcaklıklar. Harita: Tropical Tidbits
Güney Yarımküre‘de ağustos ağının Kuzey Yarımküre‘deki şubat ayına denk olduğu söylenebilir. Yani kavurucu sıcak bir kenara, sıcak dahi olmamalı.
Hava durumu tarihçisi Thierry Goose, bu sıcaklıkların ağustos ayı için ulusal rekoru olan 38,7°C’ye ulaşması nedeniyle bunun Şili için “olağanüstü bir kış sıcak dalgası” olduğunu tweetledi.
Şili’nin orta kesiminde, Santiago‘nun sırasıyla yaklaşık 370 ve 515 kilometre kuzeyinde bulunan Vicuña ve Chiguinto kentlerinin her ikisi de salı günü bu rekora ulaştı.
Öğleden sonra sıcaklıklar, mevsim normallerinin 22 ila 25°C üzerine, hatta bazı durumlarda daha fazlasına ulaştı.
Dağlarda donma noktasının üstünden alçak rakımlarda 20-25°C civarına kadar değişen sıcaklıkların yaşandığı dağlarda, geceleri de olağanüstü sıcaklıklar ölçülmeye devam etti.
Arjantin’deki birçok konum da 30 ila 35°C arası sıcaklıklar gördü. 1 Ağustos’ta Buenos Aires’te sıcaklıklar bir önceki günlük rekorun 5°C üzerine çıkarak, mevsim normallerinin neredeyse iki katından daha yüksek olan 30,1°C’ye ulaştı ve ağustos ayının başlangıcı için günlük rekor kırdı. Kıyı kenti Rivadavia‘da termometreler 37,2°C’ye yükseldi.
Mevcut sıcaklıklar ilse önümüzdeki birkaç günde zirveye ulaşacak.
Temmuz sonlarında başlayan sıcak dönem ve haftanın başlarında Paraguay’a 37°C’ye ulaşan rekor sıcaklıklar getirdi.
Daha fazlası yaşanacak
Gelecek hafta için sıcaklık anomalisi tahminleri. Harita: Weatherbell
Soğuması uzun zaman alan diğer küresel sıcak noktalarda olduğu gibi, Güney Amerika’nın kış sıcaklığı da bir süre devam edecek.
Yüksek basınç devam ederken, benzer aşırı sıcaklıkların geniş coğrafyalar üzerinde en azından hafta sonuna kadar devam edeceği bekleniyor.
Güney Amerika’daki bölgeler, 35 ila 40°C arası yüksek sıcaklıklarla önümüzdeki günlerde dünyadaki en sıcak noktaların kaydedildiği yerler olmaya aday.
Özellikle Güney Amerika’nın güneydoğu kesimlerinde havaların zamanla soğuması mümkün olsa da, güvenilir tahminlerin öngördüğü süreç boyunca And Dağları bölgesinde sıcaklıkların ortalamanın 10 ila 20°C üzerinde seyredeceği tahmin ediliyor.
‘Normalden fark 20 derece kadar!’
Sıcaklık anomalisi haritası. Harita: Climate Reanalyzer
Sabancı Üniversitesi İstanbul Politikalar Merkezi İklim Koordinatörü Ümit Şahin, sosyal medya platformu Facebook üzerinde yaptığı değerlendirmede sıcaklık anomalisi farkına vurgu yaparak şunları söyledi:
“Boşverin Türkiye‘deki aşırı sıcakları, bugünkü şu sıcaklık anomalisi ve mutlak sıcaklık haritalarından Güney Amerika’ya bakın. Şili ve Arjantin’deki koyu kırmızı alana. Güney yarımküre. Mevsim kış. Normalden fark 20 derece kadar.”
Şahin, ardından paylaştığı ikinci haritaya dikkati çekerek “Ama anomali haritası olduğu için koyu kırmızı görünüyor aslında soğuktur diyebilirsiniz. İkinci haritaya bakın, hayır, ölçülen sıcaklık bazı yerlerde 38,9 dereceye kadar çıkmış durumda. Kış bu. Kış” diye ekledi.
