Yapılan bir araştırmaya göre sera gazı emisyonları ve arazi kullanımındaki değişiklikler gibi insan faaliyetleri, çapında sel ve toprak kayması gibi aşırı yağış olaylarında önemli bir faktör.
Şimdiye kadar, bu alandaki çalışmalar küresel olarak uygulanmaktan ziyade ülkelerle sınırlı tutuluyordu. Ancak araştırma ekibi, küresel bir veri seti oluşturdu.
El Nino gibi iklimdeki doğal değişiklikler yağışların oluşmasını etkiliyor. Salı günü Nature Communications’da yayınlanan makale ise insan eylemlerinin aşırı olayların olasılığına ve ciddiyetine katkısına odaklanıyor.
Küresel iklim kayıtları incelendi
Los Angeles’ta yer alan Kaliforniya Üniversitesi’nden (UCLA) araştırmacılar insan etkisini ölçmek için küresel iklim kayıtlarına baktılar ve veri setinin tamamında aşırı yağışı ekleyen insan faaliyetlerine dair kanıtlar buldular.
Baş araştırmacı Gavin Madakumbura, “Doğal iklim değişkenliğinin neden olduğu değişikliklerle karşılaştırıldığında, insan eyleminin neden olduğu [yağış düzenlerinde] değişiklikleri belirlemek hayati önem taşıyor. Su varlıklarını yönetmemize ve iklim değişikliğinin neden olduğu değişikliklere uyum önlemleri planlamamıza izin veriyor” dedi.
‘Sıcak hava daha fazla su buharı tutabiliyor’
İnsan kaynaklı iklim değişikliği sıcaklıkları önemli ölçüde artırıyor. Madakumbura, “Dünyadaki çoğu bölge için baskın mekanizma sıcak havanın daha fazla su buharı tutabilmesi. Bu durum fırtınaları körüklüyor” açıklamasını yaptı.
Bölgesel farklılıklar olsa ve bazı yerler daha kuru olsa da Met Office verileri genel olarak yoğun yağışların küresel olarak arttığını gösteriyor. Yani yılın en yağışlı günleri daha da yağışlı hale geliyor.
Yağışların maksimum seviyelerindeki değişiklikler aynı zamanda bir problem oluşturuyor. Çünkü yoğun yağışlar altyapı ve çevre üzerinde yıkıcı etkilere ve ani sel basmalarına neden olabiliyor.
Daha yoğun aşırı yağışlar
Oxford Üniversitesi’nde kıdemli bir araştırma görevlisi olan ve çalışmaya dahil olmayan Dr. Sihan Li, “Endüstri öncesi seviyelere kıyasla zaten 1.2C’lik bir ısınma gözlemliyoruz. Isınma artmaya devam ederse, daha yoğun aşırı yağış olayları ve aynı zamanda aşırı kuraklık olayları da yaşayacağız” dedi.
The Guardian’ın haberine göre Li, çalışmada kullanılan makine öğrenimi yönteminin son teknoloji olmasına rağmen, şu anda antropojenik aerosoller, arazi kullanımı değişikliği veya volkanik patlamalar gibi aşırı yağışları etkileyebilecek bireysel faktörleri analiz etmesine izin vermediğini söyledi.
Gelecekte algoritmanın daha da geliştirilebileceğini belirten Li, “Böylece saece aşırı yağışların değişip değişmediğini değil aynı zamanda mekanizmaların neden değiştiğini de öğrenebileceğiz” dedi.
