Dün Lefkoşa Belediyesi’nin 2022 Bütçesinin son halini vermeye çalıştık, Eylül gibi konuşmaya başlayıp, Ekim’de resmi görüşmesini yapıp hala tamamlayamadığımız bir bütçe oldu.
8 senedir Belediye Meclis üyesiyim, ilk kez bu kadar belirsizliğin yaşandığı dönemden geçiyoruz. Ocak 2022’de her şey tamam dediğimiz bütçe üzerine elektrik ve akaryakıt zammı yeniden bindi, 384 milyon TL diye konuştuğumuz bütçe, yüzde 56 hayat pahalılığı, döviz, akaryakıt ve elektrik artışları ile 424 milyon TL olarak sanırım bağlanacak, son kez merkezi devletten resmi öngörülerini isteyip, verebilirler mi bilmem, gelecek hafta Belediye Meclisine bütçeyi onay için havale edeceğiz ama durum gerçekten kötü…
Bazı rakamlar vereyim… 424 milyon TL’lik bütçenin 300 milyon TL’si personel giderleri yani bütçenin yüzde 71’i…
Gelirler kalemi ise en sıkıntılı bölüm, 2021 bütçesinde gelir 290 milyon TL öngörüldü, 222 milyon gerçekleşme oldu, yüzde 76,5 gerçekleşme, geçmişte yüzde 80’lerin üstüne de çıkıldıydı ama pandemi dönemi gerileme mevcut, buradan bakınca 1995 belediyeler yasasında birçok belediye hizmeti karşılığı alınabilecek ücretler için tavan rakam belirlediydi, bunlar sabit ve artış mümkün değil, artış yapılabilecek kalemler ise su ve kanalizasyondur ama bunlara da ciddi bir artış yapmanın imkanı yoktur, bu nedenle doğal limit içinde Lefkoşa Belediyesinin yasa değişmez ise en çok toplayabileceği rakam 290 milyondur, yani bu rakamlar ile öngörülen 135 milyon TL’lik açıktır, nasıl kapanır sorusunun cevabı ise belirsizdir…
Karşılaştırmalı giderleri konuşursak geçen sene bütçe içinde personel gideri gerçekleşme 175 milyon idi, bu sene 300 milyon TL… Enerji alımları kalemi, yani akaryakıt, elektrik alımı geçen sene gerçekleşme 5,3 milyon TL, bu sene bütçeye konan 15,5 milyon TL…
Geçen sene tüm mal ve hizmet alımı giderleri 33,6 milyon TL gerçekleşirken bu sene 72,8 milyon TL bütçeye konan rakam… Gelir anlamından en büyük kalemlerden devlet katkısı gerçekleşme 2020 yılında 109 milyon, 2021 yılında 101 milyon (109’a tamamlanacak) ve 2022 için de bütçelenen 138 milyon TL yani devlet katkısına tüm kriz içinde, 2021’de artış yapılmadı, 2022 içinse yüzde 20 kusur artırıldı…
Bu rakamlar tek şeyi anlatır, bile isteye yerel yönetimler batırılmaya çalışılmaktadır, kurtuluş diye herhalde düşündükleri; daha büyük belediyeler ile Ankara’da çıkılacak daha büyük ihaleler, suyun, kanalizasyonun, çöpün özelleştirilmesi, özelleştirme yasası çerçevesinde bir takım personelin devlete aktarılması falandır herhalde, bu haliyle bir yerel yönetimden bahsedebilir miyiz, çok da emin değilim…
Bütçe rakamları gerçekten kötü ve 2023 belli ki çok daha kötü olacak, yani gelecek gerçekten karanlık.