Bilim insanları, atmosferdeki karbondioksit (CO2) artış hızının şu anda son 50 bin yıldaki herhangi bir döneme kıyasla on kat daha hızlı olduğunu açıkladı.
Oregon Eyalet Üniversitesi ve St Andrews Üniversitesi‘nden bir araştırma ekibi, Antarktika‘daki eski buzların kimyasal analizini yaparak elde ettiği verilerle, insan kaynaklı emisyonların etkilerini ortaya koydu.
Independent‘in aktardığına göre bulgular, Ulusal Bilimler Akademisi’nin Tutanakları (PNAS) dergisinde yayımlandı ve Dünya’nın geçmişindeki ani iklim değişiklikleri dönemleri hakkında önemli bir anlayış sağlayarak, iklim değişikliğinin potansiyel etkileri hakkında bilgi verdi. Çalışmada karbondioksit artış hızı “benzeri görülmemiş” olarak nitelendirildi ve bu artışın, büyük ölçüde insan kaynaklı emisyonlar tarafından yönlendirildiği belirtildi.
‘Karbondioksit artış hızı benzersiz’
Karbondioksit (CO2) atmosfere girdiğinde, sera etkisi nedeniyle iklimin ısınmasına katkıda bulunuyor ve küresel ısınmadan sorumlu sera gazlarının başında geliyor. Geçmişte, seviyeler buzul çağları ve diğer doğal nedenlerle dalgalanmış olsa da, bugün insan kaynaklı emisyonlar nedeniyle yükseliyor. Oregon Eyalet Üniversitesi, Dünya, Okyanus ve Atmosfer Bilimleri Koleji’nden Dr. Kathleen Wendt, “Geçmişi incelemek, bugünün nasıl farklı olduğunu öğretir. Günümüzdeki CO2 değişim hızı gerçekten benzersiz” dedi.
Çalışmada Antarktika’da yüz binlerce yıl boyunca biriken buzlardaki hava kabarcıkları içinde biriken eski atmosfer gazları incelendi. Bilim insanları, yaklaşık 3,5 kilometre derinliğe kadar ulaşan sondaj çekirdekleri kullanarak buz örneklerini topladı ve geçmiş iklim kayıtlarını oluşturmak için iz kimyasallarını analiz etti.
St Andrews Üniversitesi, Dünya ve Çevre Bilimleri Okulu’ndan Dr. James Rae, “Bu Heinrich Olayları gerçekten dikkat çekici. Kuzey Amerika buzulunun dramatik çöküşü tarafından tetiklenen bir zincirleme tepkiyi başlatıyorlar” dedi. Bu olaylar, tropikal musonlarda değişikliklere, Güney Yarımküre‘nin batı rüzgarlarına ve okyanuslardan büyük CO2 salımlarına yol açıyor.
Bilim insanları, doğal yükselişlerin en büyüğü sırasında, karbondioksit seviyesinin 55 yıl içinde yaklaşık 14 milyon parça arttığını ve bu sıçramaların yaklaşık her 7 bin yılda bir meydana geldiğini tespit etti. Buna karşın, günümüzde bu büyüklükteki artış sadece beş ila altı yıl içinde gerçekleşiyor.
Bulgular, geçmişteki doğal karbondioksit artış dönemlerinde, derin okyanus dolaşımında önemli bir rol oynayan batı rüzgarlarının da güçlendiğini ve Güney Okyanusu‘ndan hızlı CO2 salınımına yol açtığını öne sürüyor. Diğer araştırmalar, bu rüzgarların iklim değişikliği nedeniyle önümüzdeki yüzyıl boyunca güçleneceğini öne sürmüştü.
Dr. Wendt, “Karbondioksit emisyonlarımızın bir kısmını emmesi için Güney Okyanusu’na güveniyoruz, ancak hızla artan güney rüzgarları bu yeteneğini zayıflatıyor” dedi.