Gayri resmi beşli konferanstan önce ön anlaşma isteniyor

Haravgi gazetesi “Gayri Resmi Beşli Görüşmeden Önce Ön Anlaşma- Muhtemelen Bayan Lute’un Katılımıyla Keşif İstişareleri” başlıklı haberinde, BM Genel Sekreteri Guterres’in, Kuzey Kıbrıs’taki seçimlerin hemen ardından (2019 yılının Kasım ayında gerçekleştirilen Berlin görüşmesinin ardından yapılan açıklamada da ifade edildiği gibi) 5+1 formatında gayri resmi bir konferans toplayarak, Kıbrıs müzakerelerinin yeniden başlamasına ilişkin girişimini başlatma konusundaki bilindik niyetine rağmen, “motorların henüz çalışmadığının görüldüğü” yorumunda bulundu.

Gazete “gerek New York’tan ulaşan bilgiler, gerek Lefkoşa’daki diplomatik kaynaklara” dayanarak, BM Genel Sekreterinin büyük ihtimalle bu konferansın “mutlu sonla bitmesini” güvenceye almak isteyeceğini; bir diğer ifadeyle herkesin müzakerelerin Crans Montana’da kaldığı yerden devam etmesini aynı zamanda kendisi tarafından ortaya konulan 6 maddelik çerçevenin kabul edildiğini güvenceye almak isteyeceğini izah etti.

Bunun için BM Genel Sekreterinin Kıbrıs Özel Danışmanı olan Jane Holl Lute’un, gerekirse müdahil taraflara yapacağı ziyaretlerle ön hazırlıklara müdahil olmasının ihtimal dışında olmadığına işaret eden gazete, en korkulan senaryonun ise, taraflardan biri veya diğer tarafından Guterres çerçevesinin kabul edilmesine itirazda bulunulması ve Genel Sekreterin de inisiyatifini başlamadan bitirmesi olduğuna işaret etti.

Gazete “Astra muhabirinin dün akşam New York’tan” şunları bildirdiğine de yer verdi;

“BM Genel Sekreterinin bir döngünün kapanıp diğerinin açıldığını düşünmesi çok muhtemeldir. Bir fikir BM Güvenlik Konseyi üyelerinin bölgedeki gerginliğin yatıştırılmasına öncelik verilmesi niyetinden kaynaklanıyor. Dolayısıyla, Kıbrıs sorununun çözümüne ilişkin çabanın devam etmesine dair bir imkan olmadığının ortaya çıkması halinde, deniz alanları meselelerinde çözümler bulunmasına ilişkin formüller aranması ihtimal dışında değildir.”

Öte yandan “elindeki bilgilere” göre, Kıbrıs Cumhuriyeti Başkanı Nikos Anastasiadis’in BM Genel Sekreterinin karşısına müzakerelerin kaldığı yerden devam etmesine ilişkin genel ve bilindik tezleriyle çıkmaya devam ettiğini, ancak Guterres çerçevesinin altı noktasının kabul edildiğine net bir şekilde atıfta bulunmadığını belirten gazete, belki de bu yüzden Lute tarafından keşif temasları yapılmasından söz edildiğini ekledi.

Politis gazetesi ise “BM’den Kayıtsız Tepki, Fakat Guterres Beşli Konferans İçin Kararlı” başlıklı haberinde, BM Genel Sekreteri Sözcüsü tarafından dün yapılan açıklamaya atıfta bulunarak, ancak BM Genel Sekreterinin yakın geçmişte ise beşli konferansın toplanması konusunda Kuzey’deki seçimlerin ardından hareket edeceğini söylediğini anımsattı.

Gazete, diplomatik kaynaklara dayanarak söylem değişikliğinin, Kıbrıs Türk tarafının nabzının yeniden yoklanması gereğiyle alakalı olduğunu, çünkü Cumhurbaşkanı Ersin Tatar’ın olgularla ilgili tezinin netleşmediğini ve bunun kaygıya neden olduğunu belirtti.

BM Genel Sekreteri sözcüsünün dünkü açıklaması Alithia’da “Guterres’ten Yeni Müdahale: Beşli Görüşme Konusunda Kararlı”, Fileleftheros’ta ise “BM Genel Sekreterinin Taahhüdü” başlıklarıyla yer aldı.