Bakanlar Kurulu’nun hazırladığı “Doğal Afet ve Ülkedeki Ekonomik Kayıpları Gidermek Amacıyla Bazı Mükellefiyetlere İlişkin Gelir Kesintilerinin ve Vergilerin Yeniden Düzenlenmesi Hakkında Yasa Gücünde Kararname” resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe girdi. Kararnameyle ilgili ayrıntılar da açıklandı.
Türkiye Cumhuriyeti’nde 6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen deprem nedeniyle yaşanan doğal afette ortaya çıkan kayıpların giderilmesi, depremde zarar gören kişilerin tazmininin ve/veya rehabilitasyonunun ve/veya her türlü ihtiyaçların karşılanması ve ilerleyen süreçte ortaya çıkabilecek doğal afet ve özellikle depremle mücadele kapsamında eğitim, sağlık, sivil savunma ve itfaiye alanındaki ihtiyaçların sağlanması amacıyla “Doğal Afet ve Ülkedeki Ekonomik Kayıpları Gidermek Amacıyla Bazı Mükellefiyetlere İlişkin Gelir Kesintilerinin ve Vergilerin Yeniden Düzenlenmesi Hakkında Yasa Gücünde Kararname” hazırlandı.
Kararnameyle her türlü maaştan yüzde 1’den başlayarak, yüzde 5’e varan orana kadar kesinti yapılacak. En az kesinti 30 bin TL’ye kadar olan brüt maaşlardan yüzde 1 olarak, en yüksek kesinti ise 75 bin TL 1 kuruş ve üzerindeki maaşa yüzde 5 olarak uygulanacak.
Kararname çerçevesinde siyasal partilere her ay ödenen devlet katkısından yüzde 10 oranında kesinti yapılacak. Özel sektör çalışanlarından her türlü maaş ve ücret alanlardan brüt maaş üzerinden yüzde 1 kesinti yapılacak. Kararnameyle vergi matrahlarından, harçlardan, araç kayıt ve ruhsat, avlanma ruhsatı vb. harçlardan belirli oranlarda katkı alınacak.
Alınacak söz konusu katkılar; depremde hayatını kaybeden öğrenciler anısına Mağusa’ya kapalı spor salonu yapımı, depremde hayatını kaybeden öğrenciler anısına Mağusa’ya anıt yapımı, depremzedeler için eğitim destek kalemi, deprem sonucu enkaz aramaları ve yardım taşıma maksatlı gönderilen uçak seferleri, depremzedelere yardım amaçlı yapılacak bin adet konut yapımı, depremzedelere yardım amaçlı yapılacak bin adet konutların iç mefruşat (beyaz eşya, mobilya, perde vb) alımı, deprem ve doğal afetle mücadele kapsamında Sivil Savunma ve Teşkilatı Başkanlığı’na araç, teknik teçhizat ve donanım sağlanması, deprem ve doğal afetle mücadele kapsamında okul binaların bakım ve onarımları amaçlı yardım, deprem ve doğal Afetle Mücadele kapsamında itfaiye aracı, teknik teçhizat ve donanımın güçlendirilmesi amaçlı yapılacak yardım, ilaç ve tıbbi malzeme alımı gibi birçok amaçla kullanılacak.
Resmi gazetede yer alan bilgiye göre kararname 1 Şubat 2024’e kadar yürürlükte kalacak.
Kararnamede yer alan ayrıntılar şöyle:
“Bu kararnameyle;
– Her türlü maaş (onüçüncü maaş dahil), ücret ve maaş nitelikli ödemeler ile emekli maaşlarından, (sosyal yardım, engelli maaş ve ücretleri, cemile yardımları, emekli ikramiyeleri ile kıdem tazminatları hariç) brüt maaşlar üzerinden yapılacak kesintiler,
(A) 10.000,01-TL-30.000,00-TL arası %1
(B) 30.000,01-TL-55.000,00-TL arası %1,5
(C) 55.000,01-TL-75.000,00-TL arası %2
(D) 75.000,01-TL ve üzeri %5
– Siyasal Partiler her ay ödenen aylık Devlet katkısından %10 (yüzde on) oranında Siyasal Partilerden kesinti yapılır.
– Özel sektör çalışanlarından her türlü maaş (onüçüncü maaş dahil) ve ücret alan hizmetlilerin brüt maaşları veya ücretleri üzerinden %1 (yüzde bir) oranında kesinti yapılır,
– Gelir Vergisi Yasası uyarınca yıllık beyanname üzerinden sunulan 2022 yılı safi kazançları ve ikmalen veya resen saptanan toplam yıllık safi kazanç üzerinden %1 (yüzde bir) oranında katkı yapılır,
– Gelir Vergisi Yasası uyarınca götürü usulünde vergilendirilen yükümlülerin 2023 yılında, safi kazanç miktarları üzerinden hesaplanacak %1 (yüzde bir) oranında katkı yapılır.
– Kurumlar Vergisi Yasası uyarınca 2022 yılında, beyan etkileri veya saptanan resen ikmalen yıllık matrahları üzerinden %1 (yüzde bir) oranında katkı yapılır.
– Vergiye bağlı bankalar için yıllık matrahları üzerinden %1 (yüzde bir); Uluslararası Bankacılık Yasası gereği vergilendirilen şirketler için %1 (yüzde bir) oranında katkı yapılır.
– Her türlü taşınmaz malın kiralanması karşılığı alınan matrahlar üzerinden dövizde %2 (yüzde iki), Türk Lirası üzerinden %1 (yüzde bir) katkı yapılır
– Taşınmaz malların devri anında ödenen stopaj miktarı üzerinden Türkiye Cumhuriyeti yurttaşları için %1 (yüzde bir); Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti yurttaşları ile Türkiye Cumhuriyeti yurttaşları dışında kalanlar için %2 (yüzde iki) oranında katkı yapılır.
– Motorlu araç kayıt ve ruhsat harçlarının matrahı üzerinden %1 (yüzde bir) katkı yapılır.
– Motorlu araçların geçici kayıt harcı miktarı üzerinden %10 (yüzde on) katkı yapılır.
– Özel seçilmiş plakalar için ödenecek harç üzerinden %10 (yüzde on) katkı yapılır.
– Motorlu araçlar devir harçları miktarı üzerinden %10 (yüzde on) oranında katkı yapılır.
– Otellere verilen sınıflandırma belgelerinde her yıldız kriteri için ve yıldız kriteri bulunmayan pansiyon, motel ve benzeri işletmelerden %2 (yüzde iki) oranında katkı yapılır,
– Şirketler Yasası uyarınca yapılacak şirket, ortaklık, ünvan ve patent tescillerinden 1.000.-TL (Bin Türk Lirası) katkı yapılır.
– Yabancı sanatkarların, tiyatro veya müzik topluluklarının ve benzeri eğlencelerin düzenlenmesi amacıyla ödenen matrahlar üzerinden %10 (yüzde on) oranında katkı yapılır.
– Avlanma ruhsatı alan her kişiden 250.-TL (İki Yüz Elli Türk Türk Lirası) katkı yapılır.
– Taşınır Mal Sermaye iratları üzerinden %1 (yüzde bir) oranında katkı yapılır.
– Mobil telekomünikasyon altyapısı kurup işletenlerin verdiği hizmetler veya telekomünikasyon işletmeciliği kapsamında (ön ödemeli kart satışları dahil) sunulan tesis, devir, nakil ve haberleşme hizmetleri için alınan tutar üzerinden %2 (yüzde iki) oranında katkı yapılır.
– Devletten herhangi bir şans oyunu faaliyetinde bulunmak için işletme imtiyaz izni alanlardan ve bu faaliyetleri gerçekleştirmek için ödenen vergi matrahları üzerinden %1 (yüzde bir) oranında katkı yapılır.
– Şans Oyunu Salonu Ruhsatı ve/veya Şans Oyunu Salonu İşletmecilik Ruhsatı harcına ek olarak %1 (yüzde bir) ve fazladan her bir Şans Oyunu Masası ve Şans Oyunu Makinesi için ek %1 (yüzde bir) katkı alınır.
Bu kararname ile elde edilecek gelirler aşağıda belirtilen kalemlerde kullanılacaktır;
1- Depremde hayatını kaybeden öğrenciler anısına Mağusa’ya kapalı spor salonu yapımı
2- Depremde hayatını kaybeden öğrenciler anısına Mağusa’ya anıt yapımı
3- Depremde hayatını kaybedenler için mezar taşı yapılması
4- Depremzedeler için eğitim destek kalemi
5- Deprem sonucu enkaz aramaları ve yardım taşıma maksatlı gönderilen uçak seferleri
6- Depremzedelere yardım amaçlı yapılacak bin adet konut yapımı
7- Depremzedelere yardım amaçlı yapılacak bin adet konutların iç mefruşat (beyaz eşya, mobilya, perde vb) alımı
8- Ankara, Gaziantep ve Mersin temsilciliklerinde depremzedeler için yapılan harcamalar
9- Deprem ve Doğal Afetle mücadele kapsamında Sivil Savunma ve Teşkilatı Başkanlığına araç, teknik teçhizat ve donanım sağlanması amaçlı yardım
10- Deprem ve Doğal Afetle Mücadele kapsamında okul binaların bakım ve onarımları amaçlı yardım
11- Deprem ve Doğal Afetle Mücadele kapsamında sağlık ocaklarının bakım ve onarımları amaçlı yardım
12- Deprem ve Doğal Afetle Mücadele kapsamında itfaiye aracı, teknik teçhizat ve donanımın güçlendirilmesi amaçlı yapılacak yardım
13- İlaç ve tıbbi malzeme alımı
14- Öngörülemeyen diğer giderler.”
