Avustralya’da aylardır süren yangınlarda en çok etkilenen eyaletlerden biri olan Yeni Güney Galler’de itfaiye departmanı, alevlerin tehdit ettiği popüler tatil bölgesi Bateman’s Bay’de yaklaşık 200 kilometrelik bir alanı ‘turistlerin ayrılması gereken bölge’ olarak ilan etti. Victoria eyaletinde de daha fazla can kaybı yaşanmaması adına ‘acil tahliye’ çağrısı yapıldı.
Yeşil Gazete’nin haberine göre, yeni bir sıcak hava dalgasının yaklaştığını duyuran yetkililer, turistlere ve yerel halka cumartesi gününe kadar bu bölgelerden ayrılması uyarısında bulundu. Yangın nedeniyle kapanan bazı yolların da tahliye için açıldığı duyuruldu.
‘Şimdiye kadar yaşanan en büyük tahliye’
Eyaletin Ulaşım Bakanı Andrew Constance, bunun bugüne kadar yaşanan en büyük tahliye olacağını belirtirken, haber ajansları Sydney’e giden anayollar üzerinde araç kuyrukları oluştuğunu aktardı. 40 derecenin üzerine çıkması beklenen sıcaklıklarla birlikte kuvvetli rüzgârların etkisiyle alevlerin yayılmasından endişe ediliyor.
İtfaiye: Alevleri kontrol bile edemiyoruz
Yeni Güney Galler İtfaiyesi Müdür Yardımcısı Rob Rogers, alevleri söndürmek bir yana kontrol altına almayı bile başaramadıklarını belirterek, “Çok fazla alev var, bunları kontrol altına alacak kapasitemiz yok. Sadece insanların alevlerin önünde olmadığından emin olmaya çalışıyoruz” dedi.
Yangından etkilenen bu bölgelere iki gündür elektrik verilemiyordu, iletişim de kurulamıyordu.
Ordudan sahillerde mahsur kalanlara yardım
Bu arada donanma gemileri ve helikopterlerle en az 17 kişinin ölümüne neden olan yangınlarda mahsur kalanlara yardım ulaştırmaya çalışıyor. Yangınlardan kaçan on binlerce kişinin mahsur kaldığı Yeni Güney Galler eyaletinin güney kıyılarındaki kasabalara gemiler ve helikopterlerle su, gıda ve yakıt iletilmeye çalışılıyor.
Bölgede 175’in üzerinde ev tamamen yandı, Mallacoota kıyı kasabasındaki 4 bin kişiyse rüzgarlarla genişleyen yangının evlerini tehdit etmesi üzerine sahile kaçtı.
Mahsur kalan kasaba sakinleri ve tatilciler arabalarında ya da benzin istasyonlarıyla tahliye merkezlerine dönüştürülen sörf kulüplerinde geceyi geçirdi. Victoria Eyaleti Acil Durum Dairesi yetkilisi Andrew Crisp, Avustralya Hava Kuvvetleri’nin donanmaya ait bazı kaynakları Mallacoota’ya aktardığını, bu yardım misyonunun 2 hafta süreceğini ve yollar kapalı olduğu için helikopterlerle de destek verileceğini kaydetti.
Eyalette 100 kadar yangın hala devam ediyor.
‘İklim krizinin etkileri tartışmaya açık değil’
Yaz yangınlarının bu denli şiddetle başlaması ve sürmesi ile ilgili Başbakan Scott Morrison hükümeti, iklim değişikliğiyle ilgili yeterli önlemi almadığı eleştirilerine maruz kalmıştı. Yangınlar sürerken Hawaii‘de tatilde olan ve tatilini de eleştiriler yükselene kadar kesmeyen Morrison, büyük tepki toplamıştı. Avustralya dünyanın en büyük kömür ve sıvı doğalgaz ihracatçısı konumunda. Morrison ise Avustralya’nın karlı kömür sanayisinin küçültülmesi konusunda yapılan çağrılara geçen ay olumsuz yanıt vermişti.
ABD eski Dışişleri Bakanı Hillary Clinton, Avustralya’nın en sıcak yılı olan 2019’da başlayan yangınlar için, iklim krizinin sonuçlarının tartışmaya açık olmadığını söyledi. Clinton “Avustralya alevler içinde ve Kuzey Kutbu eriyor. İklim aciliyeti içerisinde olduğumuz kesin” dedi.
2020 ABD başkanlık seçimlerinde Demokrat Parti adayı Bernie Sanders ise Avustralya’da yaşananların dünya çapında olağan bir durum haline geldiğini söyleyerek eyleme geçilmesi çağrısında bulundu. Sanders, “Eğer acilen harekete geçmez ve fosil yakıtları bırakmazsak bu gibi olaylar daha da artacak. Söz konusu gezegenimiz. Harekete geçmeliyiz” dedi.
Yeni Zelanda’yı da etkiledi
Yeni Zelanda’da ise buzullar, Avustralya’daki yangın nedeniyle kahverengi olurken gökyüzü de kırmızıya büründü. Yeni Zelanda’nın eski başbakanı Helen Clark, yangınların Yeni Zelanda’nın el değmemiş dağlık bölgesini etkilediğini söyledi.
Netflix belgesel yapımcısı David Farrier ise, twitter üzerinden yaptığı paylaşımında, “2020, sorumlular anlamıyor: küresel ısınma gerçek” dedi.
Avustralya’da son birkaç ayda etkili olan yangınlarda 5 milyon hektar alan yandı, binden fazla ev kül oldu ve 17 kişi hayatını kaybetti.
Yangınlardan gelen duman başkent Canberra’ya da ulaştı. Hava kalitesi tehlikeli boyutun 21 katına çıkarak dünyanın en kötüsü konumuna geldi.
‘Ölen binlerce koalayı hiç bulamayabiliriz’
Ülkede milyonlarca hektar alanı kül eden yangınların boyutu hakkında geçtiğimiz ay yapılan Yeni Güney Galler eyaleti meclis oturumunda, doğal yaşamın gördüğü zarar ele alınmıştı. Oturuma katılan ekolojistler, yangında ölen binlerce koalanın tek bir parçasının bile bulunamayabileceğini söyledi.
Burada konuşan Doğa Koruma Kurulu’ndan ekolojist Mark Graham, koalaların hızla yayılan alevlerden kurtulmak için yeterince hızlı hareket edemediğine dikkat çekti. Graham, “Alevler o kadar sıcak ve o kadar hızlı yayılıyor ki, ağaçların üzerinde ölüp kalan hayvanların sayısı azımsanmayacak kadar çok. Çok geniş bir alan hâlâ yanıyor ve muhtemelen biz hayvanların cansız bedenlerini bile hiçbir zaman bulamayacağız” dedi.
Graham kaybın çok büyük olduğunu, bu noktadan sonra koala nüfusunda devam eden bir düşüş görmenin kaçınılmaz olacağını da belirtti.
‘Şu anda çaresiziz’
‘Vahşi Yaşam İçin Bilim’ adlı kuruluşun yöneticisi Doktor Kellie Leigh ise, hayvanları yangınlara karşı koruyacak kaynak ve plandan yoksun olduklarını söyledi. Leigh, “Bundan çok fazla ders çıkarıyoruz ve bu bizim ne kadar hazırlıksız olduğumuzu gösteriyor. Mevcut bir prosedür ya da protokol yok. Vahşi yaşam savunucuları bile bir yangına müdahale için gittiklerinde bir protokolü izlemiyor. Şu anda çaresiziz” ifadelerini kullandı.
Yeni Güney Galler eyaletindeki Mavi Dağlar’da yüzlerce koalanın öldüğü belirtilirken, ülkenin kuzey sahilinde bu sayının en az 2 bin olduğu tahmin ediliyor. Yetkililer koala popülasyonunun üçte birinin yok olduğunu aktarıyor.
