Avrupa’da Yeşiller ve aşırı sağ yükselişte

Avrupa Birliği’nin yasama organı olan Avrupa Parlamentosu (AP) için 28 ülkede düzenlenen, kampanya sürecinde çevre ve göç meselelerinin öne çıktığı seçimlerin ilk sonuçları belli olmaya başladı. Buna göre, merkez sağ ve solun parlamentoda 40 yıllık çoğunluğu son buldu. Başta Yeşiller olmak üzere, liberaller ve aşırı sağcılar koltuk sayılarını artırdı.

BBC Türkçe’nin haberine göre, bu sonuçlar, Avrupa ülkelerindeki merkez sağ partilerin oluşturduğu Avrupa Halk Partisi (EPP) ve merkez sol partilerin oluşturduğu Sosyalistler ve Demokratlar grubunun (SD) 40 yıl sonra ilk kez, 751 sandalyeli AP’de çoğunluğu sağlayamaması anlamına geliyor. EEP’nin, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un En Marche hareketinin son anda destek vermesi ile parlamentoda sandalyesini en fazla artıran grup haline gelen Liberaller ve Demokratlar İttifakı’nın (ALDE) da desteğini alması gerekecek.

LİBERALLER VE YEŞİLLER KİLİT KONUMDA

Sandalye sayısını 41 artıran ALDE, 108 sandalye ile AP’nin en büyük üçüncü grubu oldu. ALDE 22 sandalye ile en fazla Fransa’dan vekil çıkardı. Brexit sürecinin tamamlanmadığı için oylamaya katılmak durumunda kalan İngiltere’de de, Liberal Parti ikinci sıraya yerleşti ve  ALDE’nin AP’deki grubuna önemli katkı verdi. Sandalye sayısını 17 artırarak 67’ye çıkaran Yeşiller de kilit bir konuma sahip oldu.

AŞIRI SAĞ KORKULAN PATLAMAYI YAPMADI

Geçmişte Türkiye’den AK Parti’nin de üye olduğu Avrupa Muhafazakar ve Reformcular İttifakı (ECR) 61 sandalyeye gerileyerek beşinci parti olurken, aşırı sağcı, faşist ve göçmen karşıtı partilerin beklendiği gibi oy patlaması yapmaması Avrupalıları rahatlattı. Bununla birlikte, aşırı sağın AP’deki vekil sayısı arttı. Aşırı sağcı Uluslar ve Özgürlükler Avrupası, 37 olan vekil sayısını 55’e yükseltti. Aşırı sağın en büyük zaferi, birinci sırayı aldıkları Fransa ve İtalya’dan geldi.

Aşırı sağcı, popülist ve AB karşıtı partilerin oluşturduğu Özgürlük ve Doğrudan Demokrasi Avrupası grubu da sandalye sayısını üç artırarak 51’e çıkardı. İngiltere’de Brexit Partisi ve İtalya’da Beş Yıldız Hareketi, bu gruptaki vekillerin çoğunu oluşturuyor.

Sosyalist, çevreci ve komünist partilerin üye olduğu Avrupa Birleşik Solu – Kuzeyli Yeşil Solu grubununsa 14 sandalye kaybederek 38 vekille AP’nin en küçük grubu olması bekleniyor.

1994’TEN BU YANA EN BÜYÜK KATILIM

Kıta genelinde yüzde 50,95’lik katılım oranı 1994’ten bu yana en yüksek oran oldu. İlk iki sırayı yüzde 89 ve 84 ile oy kullanmanın zorunlu olduğu Belçika ve Lüksemburg aldı. İspanya (yüzde 64,3), Avusturya (yüzde 59), Almanya (yüzde 61,5) ve Danimarka (yüzde 66) katılımın en çok arttığı ülkeler arasında yer aldı. Son seçimde yüzde 13’lük katılım oranıyla tarihe geçen Slovakya bu seçimde yüzde 22,7 ile yine en düşük ülkelerden oldu. Çek Cumhuriyeti, Slovenya ve Hırvatistan da katılımın yüzde 30’un altında kaldığı ülkelerdendi. İngiltere’de ise katılım yüzde 37’de kaldı. Bu, yüzde 35,6’lık son katılım oranının biraz üzerinde oldu.