Kıbrıslırum lider Nikos Anastasiadis, Mont Pelerin’de Kıbrıs`ta bir çözüm için yapılan müzakerelerin sonucundan duyduğu hayal kırıklığına rağmen bir diyaloğun başlaması için gerekli bütün çabayı göstermeye kararlı olduğu güvencesini verdi.
Anastasiadis televizyonlardan canlı yayınlanan ve devlet televizyonu PIK-2’nin Türkçe simültane çeviri ile verdiği basın konferansında, bir “suçlama oyunu”na girmeyi arzu etmediğini söyledi; Mont Pelerin’de ortaya konan gerçekleri göstererek iki tarafın da kabul edebileceği bir çözüme ulaşılabilmesi için sadece üzerinde görüş birliğine varılan noktaların değil çözümün her şeyden önce uluslararası hukuk ve Avrupa hukuku değerleri ve ilkelerini yerine getirmesi, uygulanabilecek, yaşayabilecek modern bir Avrupa devletine izin vermesi gerektiğine dikkati çekti.
Görüşmede ilerleme olduğunu duyurmayı arzu ettiğini ifade eden Nikos Anastasiadis, “Aksine bir sonuca ulaşmada başarısızlığa yol açan gerçekleri söylemek zorunda kaldığım için gerçekten üzgünüm” şeklinde konuştu.
Suçlama oyunu oynamak istememesine rağmen müzakerelerin en son turunun başarısızlığının Kıbrıs Rum tarafının tutumundan kaynaklandığı iddialarını yanıtsız bırakmayacağını kaydeden Anastasiadis, 26 Ekim`de Mont Pelerin’de genel olarak toprak konusunda yoğunlaşılması, sağlanacak ilerleme için belirli kriterler üzerinde anlaşma olması ve çok taraflı bir konferans için tarih belirlenmesine izin verilecek haritalar açılması şart koşulan bir görüşme yapılmasına karar verildiğini anlattı.
“Kıbrıslıtürk liderin isteği üzerine sızıntı korkusu olmadan özgür müzakereler yapabilmek için yurt dışına gittik” diyen Anastasiadis, Mont Pelerin’deki müzakerelerde, başarılı bir görüşmenin toprak ayarlamalarından sonra Kıbrıs Türk oluşturucu devletinin toprağıyla ilgili bir anlaşma zemini olması, Kıbrıs Rum yönetimi altında geri dönecek göçmenlerin sayısı ve her oluşturucu devletin kıyı şeridinin uzunluğu üzerinde görüş birliğine varıldığını belirtti.
Anastasiadis, siyasi isteklilik göstermek için belirli bir kriter oluşturmayı değil nihai bir düzenlemeye izin verecek `hafif bir kayma`yı kabul ettiğini ifade etti.
Nikos Anastasiadis, “Kıbrıs Rum yönetimi altında kalabilecek Kıbrıslı Türklerin statüsü için de özel düzenlemeleri incelemeye hazır olduğumu belirttim. Bu statü Karpaz`a geri dönmeyi seçecek Kıbrıslı Rumlara da uygulanacaktı” şeklinde konuştu.
Anastasiadis, müzakerelerde ardından prensipte Kıbrıs Türk oluşturucu devletinin Kıbrıslı Rumların görüşü olan %28,2 ve Kıbrıslı Türklerin görüşü olan %29,2 arasında olabilecek genişliğiyle ilgili prensipte de anlaşmaya varıldığını duyurdu.
Ayrıca her kara kıyı şeridinin ölçüsüyle ilgili vaatkar göstergelerin de bulunduğunu belirten Anastasiadis, Kıbrıs Rum yönetimi altında geri dönecek göçmenlerin sayısıyla ilgili olarak de BM`nin en az 78,247 kişi, en fazla 94,484 kişi hesaplaması yaptığını söyledi.
Nikos Anastasiadis, “Kıbrıs`ta siyasi liderlere verilen bilgilerden ve Yunanistan`da yapılan istişarelerden sonraki ikinci müzakere sürecinin başlangıcında Kıbrıs Türk tarafın Yunanistan`ın çok taraflı bir konferansa katılımla ilgili endişelerini ortaya koydu. Bunları Yunanistan Başbakanı`yla bir temas ve BM tarafından Türkiye`ye yönelik girişimler izledi ve Yunan endişeleri aşıldı. Belirli konularda bir anlaşma olduğu ve haritalar masaya konması şartı ile çok taraflı bir konferans için ön tarih belirlendi” dedi.
Anastasiadis, BM`nin, en az 78,000, en çok 92,000 göçmenin ger dönmesi görüşünü benimsediğini, ancak Kıbrıs Türk tarafının sayının en fazla 55,000 olması gerektiğini söylediğini ve müzakerelerin sonuna doğru bu sayıyı 65,000`e çıkardığını anlattı.
Anastasiadis şöyle devam etti:
“Kıbrıs Türk tarafının, Mont Pelerin`de biz sadece toprak konusunu göreceğimizle ilgili anlaşmaya ters olarak toprak konusunu güvenlik ve garantiler konusuyla bağlantılandırma niyeti açıktı. Bu öneriyi kabul edilmez bularak reddettik.”
“Kıbrıs Türk tarafının yapıcı olmayan görüşleri beni, sonuna kadar yakınlaşma elde etmek adına yoğun çaba sarf etmekten ve uzlaşıcı öneriler sunmaktan alıkoymadı. Benim çabalarıma rağmen Kıbrıs Türk tarafının gerekli esnekliği göstermemesinden dolayı daha fazla ilerlemek mümkün olmadı.”
“Mont Pelerin`deki sonucun doğal olarak yarattığı hayal kırıklığına rağmen sizi temin etmek isterim ki, Kıbrıslı Türklerin endişelerini göz ardı etmeden ve Kıbrıslı Rumların haklı endişelerine saygı göstererek diyaloğun başlaması için gerekli bütün girişimleri yapmaya kararlıyım ve hazırım.”
Anastasiadis, Kıbrıs`ta Mont Pelerin`de kalındığı yerden bütün beklemede olan konular üzerinde yakınlaşma sağlamak için yoğun görüşmeler yaparak müzakerelere devam etmeye hazır olduğunu da söyledi.
Anastasadis sözlerinin sonunda, Yunanistan Başbakanı`na tam desteğinden, Kıbrıs Rum tarafının müzakere ekibine de değerli yardımlarından dolayı teşekkür etti.
kha
