Çarşamba günü yayınlanan yönetmeliği taslağı, tek kullanımlık plastik içecek şişeleri ve metal kutular için zorunlu depozito ve iade şemalarının yanı sıra küçük eşyaları büyük kutulara saran e-ticaret şirketlerinin bu faaliyetlerine de son verilmesini öneriyor.
AB üye devletleri ve Avrupa parlamentosu tarafından onaylanması gereken yeni kuralların amacı, plastik ve diğer ambalaj atıklarındaki artışla mücadele etmek. AB yetkilileri, plastiğin %40’ının ve kağıdın %50’sinin ambalajlamada kullanıldığını ve bunun da sektörü çok büyük bir işlenmemiş malzeme tüketicisi haline getirdiğini tahmin ediyor.
AB 2019’da plastik çatal bıçak takımı, karıştırıcılar ve pipetler gibi en yaygın tek kullanımlık plastik ürünleri yasaklayan bir yasa çıkarmıştı, ancak yetkililer artan miktarlardaki ambalaj çöpüyle mücadele etmek için daha fazla önlem almak gerektiğini düşünüyor. Ortalama bir Avrupalının her yıl 180 kg ambalaj atığı ürettiği düşünülüyor. Bu rakamın ise herhangi bir önlem alınmadığı takdirde 2030 yılına kadar %19 artabileceğine dikkat çekiliyor.
‘Önlenebilir ambalaj’ yasaklanacak
Son önerilere göre, AB üye devletlerinin 2040 yılına kadar 2018’e kıyasla kişi başına ambalaj atığını %15 oranında azaltması gerekecek. Yetkililer bunun daha fazla yeniden kullanım ve yeniden doldurmanın yanı sıra ambalaj üzerinde daha sıkı kontrollerle sağlanabileceği kanısında.
Taslakta, e-ticaret perakendecilerinin bir kutudaki boş alanın ürüne göre maksimum %40 olmasını sağlaması talep ediliyor. Kanunlaşması halinde otellerdeki mini şampuan şişeleri ve küçük miktarlarda meyve ve sebze için tek kullanımlık ambalajlar gibi bazı “önlenebilir ambalajlar” kesin bir yasakla karşılaşabilir. Oteller, kafeler ve restoranlar da artık tüketiciler için tek kullanımlık bardak ve tabakları kullanamayacak.
2040 yılına kadar, paket servis sunan restoranlar yemeklerinin %40’ını yeniden kullanılabilir veya doldurulabilir ambalajlarda sunmak zorunda kalacak, kahve servisleri ise yeniden kullanılabilir fincanlarda ya da müşteri tarafından sağlanan kaplarda verilecek.
Avrupa Komisyonu başkan yardımcısı Frans Timmermans, “Malların paketlenme şekli çok daha iyi yapılabilir ve yapılmalıdır. Bu tür aşırı paketleme bizim için bir baş belası ve çevremize giderek daha fazla zarar veriyor” dedi.
Daha fazla ambalajın yeniden kullanılabilir olmasını istediklerini belirten Timmermans, “Çünkü artan atık akışıyla baş edemiyor ve kendimizi geri dönüştüremiyoruz. Yeniden kullanılabilir ambalajlar, çevre için tek kullanımlık seçeneklerden daha iyidir” diye konuştu.
Komisyon ayrıca geri dönüşümle ilgili kafa karışıklığını sona erdirmek üzere tüketicilerin hangi çöp kutusunun kullanılacağını açıklamak için uyumlaştırılmış etiketler kullanılmasını öneriyor.
Ayrı bir yasayla ise “biyobazlı”, “biyobozunur” veya “kompostlanabilir” olduğunu iddia eden ürünlerin minimum standartları karşılaması için yeni kurallar getirilmesi için çalışma sürdürülüyor. Böylece tüketiciler, bir ürünün biyolojik olarak parçalanmasının ne kadar sürdüğünü, üretiminde ne kadar biyokütle kullanıldığını ve evde kompostlama için gerçekten uygun olup olmadığını rahatlıkla anlayabilecek
Oceana: 2040 çok geç bir tarih
Okyanusları koruma grubu Oceana ise komisyonu tek kullanımlık plastiklerin azaltılmasına yönelik hedefleri 2040’a kadar geri iterek endüstrinin baskısına boyun eğmekle suçladı.
Grubun Avrupa’daki plastik kampanyasını yöneten Sánchez. “İçecek ambalajları ve e-ticaret kapları için yeniden kullanım hedeflerinin, yalnızca bir ay önce sızan taslak metne kıyasla düşürülmesi ve hatta bazılarının yarı yarıya inmesi endişe verici” dedi.
