48 Yıl Önce Beyrut’ta Başlayan Müzakerelerde Gözler Cenevre’deki Kıbrıs Konferansı’nda

3 Haziran 1968’de Lübnan’ın başkenti Beyrut’ta başlayan yarım asırlık Kıbrıs sorununa çözüm arayışları, bir kez daha ada dışına taşınırken, gözler İsviçre’nin Cenevre şehrine çevrildi.

Liderler Mustafa Akıncı ile Nikos Anastasiadis ve heyetleri ile çok sayıda siyasi parti lideri Cenevre’ye gitti.

Adadaki iki tarafın liderleri yanında garantör ülkelerin temsilcilerinin de katılacağı 12 Ocak Perşembe günkü Cenevre Konferansı öncesinde liderler yarın, Cenevre’deki Birleşmiş Milletler ofisinde müzakerelere devam edecek.

Liderlerin bu akşam Cenevre’de bir ön görüşme için bir araya gelmesi de bekleniyor.

Yarın başlayacak müzakerelerin sonunda harita ve yüzdeliklerin konuşulmasının ardından perşembe günü konferansa geçilecek. Konferansın başarıyla sonuçlanması halinde, ayrıntılar için 2-3 aylık bir süreye, daha sonra da halkların oluşacak çözüm planını anlaması ve bilinçli oy kullanması için geçecek bir 3 aya daha ihtiyaç olacağından 2017 ortalarında referanduma gidilmesi öngörülüyor.

Her iki taraftan mecliste temsil edilen siyasi parti başkanları da Cenevre müzakereleri ve zirvede gözlemci olarak yer alacak.

Mustafa Akıncı 25 kişilik; Nikos Anastasiadis ise 36 kişilik heyetlerle Cenevre’ye gitti.

Adadan çok sayıda gazeteci de tarihi toplantıları izlemek üzere Cenevre’ye gidiyor.

ANASTASİADİS’İN HEYETİ

Anastasiadis’e, Dışişleri Bakanı Yannis Kasulidis, Hükümet Sözcüsü Nikos Hristodulidis, Cumhurbaşkanlığı Müsteşarı Kostantinos Petrides ve Hükümet Sözcüsü Yardımcısı Viktoras Papadopoulos eşlik edecek.
Ayrıca, müzakerecisi Andreas Mavroyiannis, müzakere heyeti üyeleri, Erato Kozaku Markullis, Kipros Hrisostomidis, Polis Poliviu, Panayiotis Demetriu, Nikos Kleanthus, Marios Eliades, bir grup teknokrat ile Ulusal Konsey üyeleri de yer alıyor.

AKINCI’NIN HEYETİ

Akıncı’nın 25 kişilik Cenevre heyetinde, Müzakereci Özdil Nami, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Barış Burcu, Diplomasi ve Avrupa Birliği Özel Danışmanı Erhan Erçin, Siyasi İşler ve Tarih Özel Danışmanı Meltem Onurkan Samani, Cumhurbaşkanlığı Hukuk İşleri Danışmanı Sülen Karabacak, Müzakere Heyeti Üyesi ve Dış İlişkiler Uzmanı İpek Genç, Müzakere Heyeti Üyeleri Aslı Erkmen, Sertaç Güven, Güvenlik Danışmanı Halil Sadrazam, Cumhurbaşkanlığı Ekonomi Danışmanı Ömer Gökçekuş, Mülkiyet Komitesi Üyesi Layık Mesutoğlu, Özel Kalem Müdürü Cenk Gürçağ, 1. Derece Kadastro Sorumlusu Ahmet Alemdar, Harita Mühendisi Aslı Oral ve teknik uzmanların yer alıyor.

AÇILIŞI GUTERRES YAPACAK

BM Cenevre Ofisi Genel Direktörü Michael Moller ile BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Danışmanı Espen Barth Eide’nin ev sahipliğinde yarın başlayacak müzakerelerde, tarafların 11 Ocak’ta kendi haritalarını sunması bekleniyor.

Cenevre müzakerelerinin yarınki açılışına yeni BM Genel Sekreteri Antonio Guterres de katılacak.

Müzakerelerin ardından 12 Ocak’ta, garantör ülkeler Türkiye, Yunanistan ve İngiltere’nin de katılacağı uluslararası konferans düzenlenecek. Konferansa BM Güvenlik Konseyi üyeleri ile gerekli görülmesi halinde diğer ilgili tarafların temsilcilerinin de katılması bekleniyor.

Uluslararası medyanın yoğun ilgi gösterdiği İsviçre’deki müzakerelerin üçüncü turunda, BM Cenevre Ofisi yetkilileri, adadan ve diğer ülkelerden gelecek gazeteciler için basın odası hazırladı. Müzakerelerin gerçekleştirileceği BM Cenevre Ofisi ayrıca dünya basınına görüntü ve fotoğraf servisi yapacak.

NORVEÇLİ BAKAN BAŞARI DİLEDİ

Norveç Dışişleri Bakanı Børge Brende, Twitter hesabından “Kıbrıs’ta barış için çok önemli bir hafta. Büyük iş için sabır ve başarı diliyorum” diye yazarken, BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Danışmanı Eide heyetlerin Cenevre’ye varmaya başladığını belirtti ve Borge’ye iyi dilekleri için teşekkür etti.

Best wishes for a crucial week for peace in #Cyprus @EspenBarthEide. Kudos for great job and perseverance.

— Børge Brende (@borgebrende) January 8, 2017

Akıncı’nın göreve seçilmesinin ardından BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Danışmanı Espen Barth Eide’nin arabuluculuğunda 15 Mayıs 2015’te yeniden başlayan Kıbrıs sorununa çözüm bulma müzakereleri “Yönetim ve Güç Paylaşımı, Mülkiyet, Ekonomi, Avrupa Birliği, Toprak ile Güvenlik ve Garantiler” olmak üzere 6 temel başlıkta yürütülüyor.

MONT PELERİN’DAN SONRA CENEVRE

Kıbrıs müzakereleri, kasımdan bu yana üçüncü kez İsviçre’ye taşınıyor. Cenevre yakınlarındaki Mont Pelerin kasabasında 7-11 ve 20-21 Kasım’da iki turlu olarak yapılan müzakereler sonuçsuz kalmış; liderler 1 Aralık’ta Kıbrıs’ta yaptıkları görüşmede, müzakerelere devam ve ocak ayında uluslararası bir konferans düzenlenmesi kararı almıştı.

48 YILDIR DEVAM EDİYOR

Kıbrıs sorunuyla ilgili toplumlararası ilk görüşme 3 Haziran 1968’de Lübnan’ın başkenti Beyrut’ta gerçekleşmişti. İlk görüşmede Kıbrıslıtürk toplumunu Cemaat Meclisi Başkanı sıfatıyle Rauf Raif Denktaş, Kıbrıslırum toplumunu ise Temsilciler Meclisi Başkanı sıfatıyle Glafkos Klerides temsil ediyordu.

1968 yılında Kıbrıs’ta taşınan görüşmeler, bazen Klerides’in bazen de Denktaş’ın evinde gerçekleşiyordu. Yasama, yürütme, güvenlik ve idari konularla ilgili görüş alışverişi şeklinde geçen ilk toplantılar, 20 Eylül 1971’de sonuşsuz kalmıştı.