Ülkelerin Paris iklim taahhütlerini güçlendirmek zorunda oldukları 2020 yılına sayılı gün kala Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP) tarafından bugün yayımlanan yeni raporda, 2020 ile 2030 yılları arasında küresel sera gazı emisyonlarında her yıl yüzde 7,6’lık azaltım yapılmadığı takdirde Paris Anlaşması‘nın 1,5°C derece hedefini gerçekleştirme fırsatının kaçacağı uyarısında bulunuldu.
UNEP’in yıllık Emisyon Açığı Raporu, Paris Anlaşması’nın tüm mevcut koşulsuz taahhütleri yerine getirilse bile, sıcaklıkların 3,2°C derece artarak, daha geniş ve daha tahrip edici iklim etkilerine yol açacağını ifade ediyor. Buna göre, 1,5°C derece hedefinin tutturulması için, önümüzdeki on yıl içinde ülkeler küresel azaltım taahhütlerini en az beş kat arttırmalılar.
2020 iklim eylemleri için kritik bir yıl. Glasgow’da yapılacak BM İklim Değişikliği Konferansı, krizi önleme çabalarının gelecekteki seyrini belirlemeyi hedefliyor ve ülkelerin iklim taahhütlerini önemli ölçüde arttırmaları bekleniyor.
UNEP Genel Direktörü Inger Andersen hazırladıkları raporla ilgili şunları söyledi. “İklim değişikliğine karşı erken ve güçlü bir şekilde harekete geçmeyerek gösterdiğimiz kolektif başarısızlığımız, şimdi büyük azaltımlar yapmamız gerekiyor anlamına geliyor; önümüzdeki on yıl boyunca, yılda yüzde 7’nin üzerinde emisyon azaltımı yapmamız gerekiyor. Bu da, ülkelerin yeni iklim taahhütleri konusunda 2020’nin sonuna kadar bekleyemeyeceklerini gösteriyor. Ülkeler – ve her şehir, bölge, işletme ve birey – şimdi hemen harekete geçmelidir.”
2020 yılında emisyonları mümkün olduğunca azaltacak hızlı kazanımlara, ardından da ekonomilerin ve toplumların büyük dönüşümlerini başlatmak için daha güçlü Ulusal Katkılara (NDC’ler) ihtiyaç olduğuna dikkat çeken Andersen, “İklim eylemini ertelediğimiz yılların açığını kapatmak zorundayız. Bunları gerçekleştiremediğimiz takdirde, 1,5°C derece hedefini tutturma ihtimalimiz 2030 yılından önce ortadan kalkacak” dedi.
Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC) de 1,5°C derecenin üzerindeki bir ısınmanın son birkaç yılda dünya genelinde meydana gelen sıcak hava dalgaları ve fırtınalar gibi iklim etkilerinin sıklığını ve yoğunluğunu artıracağı konusunda uyardı.
G20 ülkeleri toplam emisyonların yüzde 78’ini teşkil ediyor, ancak sadece beş G20 ülkesi uzun vadeli sıfır emisyon hedefi taahhüdü verdi.
‘Paris’in gerçekleşmesi mümkün ancak yeterince hızlı uygulanmıyor’
Kısa vadede, gelişmiş ülkelerin adalet ve eşitlik nedeniyle emisyonlarını gelişmekte olan ülkelere göre daha hızlı azaltması gerekecek. Ancak, tüm ülkelerin kolektif çabalara daha fazla katkıda bulunmaları gerekecek. Gelişmekte olan ülkeler, gelişmiş ülkelerin başarılı çabalarını örnek alabilir, hatta onların önüne geçebilir ve daha temiz teknolojileri daha hızlı şekilde kullanmaya başlayabilir.
Rapor, tüm ülkelerin Paris’in taahhütleri olarak bilinen Ulusal Katkıları’nı (NDC’ler) 2020 yılında büyük oranda güçlendirmeleri ve bunların hayata geçirilmesi için politikalar ve stratejiler izlemeleri gerektiğinin üstünde duruyor. Paris hedeflerinin gerçekleştirilmesi mümkün kılacak çözümler mevcut, ancak yeterince hızlı veya yeterince büyük bir ölçekte uygulanmıyor.
Emisyon Açığı Raporu, her yıl, öngörülen 2030 emisyonları ile Paris Anlaşması’nın 1,5°C ve 2°C derece hedefleri ile tutarlı seviyeler arasındaki farkı değerlendiriyor. Rapor, sera gazı emisyonlarının son on yılda yılda yüzde 1,5 oranında arttığını ortaya koyuyor. Ormansızlaşma gibi arazi kullanım değişikliklerini de içeren 2018 emisyonları, 55,3 gigaton CO2 eşdeğeri (GtCO2e) seviyesine çıkarak, rekor kırdı.
Sıcaklık artışının sınırlandırılması için, yıllık emisyonların 2030 yılında mevcut koşulsuz NDC’lerde 2°C derece hedefi için belirtilen seviyenin 15 GtCO2e, 1,5°C derece hedefi için belirtilen seviyenin ise 32 (GtCO2e) altında olması gerekiyor. Bu da, 2020 ile 2030 arasında 1,5°C derece hedefi için yılda yüzde 7,6 ve ve 2°C derece hedefi için yılda yüzde 2,7’lik emisyon azaltımı yapılması gerektiği anlamına geliyor.
Bu azaltımların gerçekleştirilmesi için NDC’lerin, 1,5°C derece hedefi için en az beş kat ve 2°C derece hedefi için üç kat arttırması gerekiyor.
1.5 derece için hala vakit var
Rapor, iklim değişikliğinin hala 1,5°C derece ile sınırlanabileceğini ifade ediyor. İklim eyleminin, temiz hava ve Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri’ni desteklemek gibi, ek faydaları artık geniş kabul görüyor. Hükümetler, şehirler, işletmeler ve yatırımcıların başlattıkları çok sayıda iddialı çabanın yanı sıra, çözüm ve bu çözümlerin uygulanmasına yönelik baskı ve irade mevcut.
Her yıl olduğunu gibi, bu yıl da seçilen sektörlerin emisyon azaltım potansiyellerine odaklanan Emisyon Açığı Raporu, enerji dönüşümü ve emisyon açığının kapatılmasına büyük katkı sağlayabilecek olan malzeme kullanımı verimliliği potansiyelini ele alıyor.
