Türkiye’de yeni anayasa teklifi, AKP Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş tarafından, 316 imzayla TBMM Başkanı İsmail Kahraman’a sunuldu. 21 maddeden oluşan teklife göre, yürütme yetkisi cumhurbaşkanında olacak ve partisi ile ilişiği kesilmeyecek; seçilme yaşı 18’e indirilirken milletvekili sayısı 600’e çıkarılacak.
Müzakereleri yürüten AKP Genel Sekreteri Abdulhamit Gül ve MHP Afyonkarahisar Milletvekili Mehmet Parsak, anayasa değişikliği teklifini Meclis’e sunduktan sonra ortak basın toplantısında konuştular.
Gül, “Daha önce AKP, CHP ve MHP olarak, mini anayasa değişikliği kapsamında 7 madde üzerinde anlaşmıştık. Bu maddeler de Anayasa değişiklik teklifine derc edilmiştir. CHP’nin de bu anlamda mutabık kaldığı, özellikle yargıya ilişkin maddeleri de koyduk” dedi.
Parsak ise, “Anayasamız Türk Anayasasıdır. Anayasamızın hiçbir yerinden Türk ibaresinin çıkarılması önerilmemektedir, bu bir tartışma alanı değildir. Anayasamızın değiştirilmesinin teklif edilemeyeceğini ortaya koyan 4. maddesi de dahil olmak üzere ilk 4 maddesi tartışma konusu değildir” açıklamasında bulundu.
AKP’NİN ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ TEKLİFİNDE YER ALAN MADDELER:
- Milletvekili sayısı 600’e çıkarılacak. Ara seçimler kaldırılacak, yedek milletvekilliği sistemi getirilecek.
- Cumhurbaşkanı seçilen kişinin partisiyle ilişiği kesilmeyecek.
- En az yüz bin seçmen tarafından da Cumhurbaşkanlığına aday gösterilme imkanı getirilecek.
- Cumhurbaşkanı devletin başı olacak, yürütme yetkisi Cumhurbaşkanında bulunacak. Cumhurbaşkanı ayrıca, cumhurbaşkanı yardımcıları, bakanlar ve üst düzey kamu görevlilerini atamaya yetkili olacak.
- Bakanlıkların kurulması, kaldırılması, görevleri, yetkileri ve teşkilat yapıları Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile düzenlenecek.
- TBMM veya Cumhurbaşkanı tarafından seçimlerin yenilenmesine karar verilebilecek. Bu kararın verilmesi halinde seçimler birlikte yapılacak; yasama ve yürütme seçimleri aynı gün gerçekleştirilecek.
- Sıkıyönetim uygulaması anayasadan çıkarılacak. OHAL ilan etme yetkisi, Cumhurbaşkanına verilecek. OHAL ilanı kararları Meclis’in onayına sunulacak.
- Disiplin mahkemeleri dışında, savaş hali hariç askeri mahkeme kurulamayacak. Ancak, savaş halinde asker kişilerin görevleri ile ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara bakılması için askeri mahkemeler kurulması öngörülebilecek.
- HSYK 12 üyeden oluşacak ve iki daire şeklinde çalışacak. Üyelerin yarısını TBMM, diğer yarısını Cumhurbaşkanı belirleyecek.
- Kanun teklif etme yetkisi milletvekilinde olacak. Ancak, Cumhurbaşkanına istisna olarak, bütçe kanununu hazırlama, sunma yetkisi ve görevi verilecek. Bütçe, Meclisin onayıyla kabul edilebilecek.
- Cumhurbaşkanı ve milletvekili seçimi 3 Kasım 2019’da yapılacak. Cumhurbaşkanı hakkında, suç işlediği iddiasıyla TBMM üye tamsayısının salt çogunluğunun vereceği önergeyle soruşturma açılması istenebilecek.
- Üye tamsayısının beşte üçünün gizli oyuyla soruşturma açılmasına karar verebilecek, üye tam sayısının üçte ikisinin gizli oyuyla Yüce Divana sevk kararı alınabilecek.
