İklim Eyleminin Durumu 2022 Raporu yayımlandı.
Rapora göre birçok ülke ve şirket iklim değişikliğiyle mücadele için daha iddialı taahhütlerde bulunsa da 1,5 derece sınırını ulaşılabilir tutmak için adımların bu on yılda önemli ölçüde hızlandırılması gerekiyor.
Raporda değerlendirilen 40 göstergeden hiçbiri 2030 hedeflerine ulaşma yolunda değil.
Altısı “umut verici ama yetersiz bir hızla doğru yönde ilerliyor”, 21’i de “doğru yönde ama gerekli hızın oldukça altında seyrediyor.”
Beş gösterge ise, -güç üretimi, endüstri, ulaşım tarım ve arazi kullanımı- tamamıyla yanlış yönde eğilim gösteriyor.
Genel olarak gecikmeli ilerlemeye rağmen rapor, bazı cesaret verici noktalara işaret ediyor: Güneş ve rüzgar enerjisi gibi yenilenebilir kaynaklar da dahil olmak üzere sıfır karbonlu güç kaynaklarının benimsenmesi arttı veson yıllarda bu teknolojilerin alımında rekor kıran bir büyüme yaşandı.
2019’dan 2021’e kadar güneş enerjisi üretimi yüzde 47 ve rüzgar enerjisi üretimi yüzde 31 arttı.
Elektrikli araçlara (EV’ler) geçiş de başladı ve EV’ler 2021’de binek otomobil satışlarının neredeyse yüzde dokuzunu oluşturdu. Bu bir önceki yılın iki katına tekabül ediyor.
Akülü elektrikli ve yakıt hücreli elektrikli araçların toplam satışlardaki küresel payı da 2013’te sadece yüzde 2 iken 2021’de yüzde 44’e ulaştı, bu da on yıldan kısa bir sürede 20 kattan fazla bir artışa işaret ediyor.
Umut verici olmakla birlikte, bu gelişmeler tek başına küresel ısınmayı 1,5°C ile sınırlamak için gereken sistemsel dönüşümleri sağlayamıyor.
Rapor, küresel toplam elektrik tüketimi de arttığı için, sıfır karbonlu güç kaynaklarından üretilen elektriğin payındaki artışıın, neredeyse hiçbir net değişikliğe yansımaığını da vurguluyor.
Kömüre dayalı elektrik üretimi dünya çapında azalmasına rağmen, bazı bölgelerde genişlemeye; fosil gaza dayalı elektrik enerjisi küresel olarak artmaya devam ediyor.
Birlikte bu eğilimler, sıfır karbonlu enerjideki kazanımları sıfırlıyor.
Binek otomobil satışlarında giderek artan bir paya sahip olmalarına rağmen elektrikli otomobiller, küresel olarak hafif araç filosunun küçük bir bölümünü 2021’de yalnızca yüzde 1,3’ünü oluşturdu.
Rapor, “Ek politikalar olmadan, bu araç stokunun erimesi zaman alacak. EV’lere geçiş, ulaşım sistemlerini dönüştürmenin sadece bir yönünü oluşturuyor ve toplu taşıma, yürüme veya bisiklete binme gibi daha sürdürülebilir toplu taşıma modlarına geçme çabaları hala yolundan sapıyor” diyor.
2030’a kadar işleri yoluna koymak için ‘muazzam büyüklükte’ çaba gerekecek
Raporun 1.5°C uyumlu hedeflere ulaşmak için dünyaya kısa vadeli önerileri ise şunlar:
“Kömürden elektrik üretimi altı kat daha hızlı devre dışı bırakılmalı.Bu yılda ortalama 925 kömür santralinin devre dışı bırakılmasına eşdeğer.
İnşaat operasyonlarının enerji yoğunluğu, ticari binalar için beş kat, konut binaları için yedi kat daha hızlı iyileştirilmeli. Üretilen bir ton çimento başına salınan karbondioksit miktarı on kat daha hızlı azaltılmalı.
Fosil yakıtlar için kamu finansmanını beş kat daha hızlı aşamalı olarak sonlandırılmalı. Bunun için sübvansiyonlar yılda ortalama 69 milyar dolar azalmalı.
Et tüketimi azaltılmalı, sürdürülebilir diyetlere geçiş beş kat hızlanmalı
Avrupa, Amerika ve Okyanusya‘da kişi başına düşen et tüketimini haftada 2 hamburger eşdeğerine düşürerek daha sağlıklı, daha sürdürülebilir diyetlere beş kat daha hızlı geçiş yapılmalı.
Metrolar, hafif raylı trenler ve otobüs hızlı ulaşım ağları dahil olmak üzere toplu taşıma sistemlerini dünyanın en yüksek emisyonlu şehirlerinde altı kat daha hızlı genişletilmeli.
Yıllık ormansızlaşma oranı 2,5 kat daha hızlı azalmalı. Bu her yıl yaklaşık İsviçre büyüklüğünde bir arazide ormansızlaşmanın önlenmesi anlamına geliyor.
