Rusya Savunma Bakanlığı’nın Berlin’in kurtarılışının 75. yıldönümü arifesinde gizliliğini kaldırdığı ve sitesinde ‘Büyük Savaşın Final Akordu’ başlığı ile sunduğu arşiv belgelerinde Berlin’in kurtuluşu sırasında olup bitenler ayrıntılarıyla sergileniyor.
Bakanlığın açıklamasında, “Muharebe raporlarına göre General Nikolay Berzarin’in komutasındaki 5. Şok Ordusu’nun birlikleri gün boyunca Berlin sokaklarında düşmanların inatçı direnişini aşmak için ağır çatışmalara girdi. Her cadde ve her ev saldırı ile alınıyordu. Almanya’nın başkenti için verilen mücadelede Sovyet savaşçıları kahramanlık ve cesaret gösterdi. Bölümde, Kızıl Ordu’nun kahramanlık ve cesaretiyle ilgili çok sayıda örneğe yer veriliyor” ifadeleri kullanıldı.
General Weidling’in Alman askerlerine ‘teslim ol’ emri
Bu bölümde aynı zamanda Berlin Savunma Sahası Komutanı General Helmuth Weidling’in kenti savunan Alman askerlere direnişe derhal son vermelerini emrettiği belge de yer alıyor. Emirde, şu ifadeler öne çıkıyor:
“30 Nisan 1945’te Führer (Adolf Hitler) intihar ederek hayatına son verdi. Ona sadakat yemini veren bizler yalnız kaldık. Ağır silahların, mühimmatın eksikliği ve genel durum bu savaşı anlamsız kılıyor, Berlin’in sivil nüfusunun ve yaralılarımızın korkunç acısını uzatıyor. Berlin mücadelesinde canını veren herkesin fedakarlığı boşa gidecek. Sovyet birliklerinin Yüksek Komutanlığı ile varılan mutabakat ile savaşın derhal durdurulmasını talep ederim.”
Alman askerlerinin Reichstag çıkarması
Diğer bazı belgelerde 28 Nisan 1945 gecesi Alman Parlamentosu Reichstag’ı kurtarmak için görevlendirilen bir tabur Alman deniz piyadesinin paraşütle yaptıkları indirme harekatı anlatılıyor.
Reichstag’ın güçlü bir direniş noktası ve Berlin’in savunma sisteminin en önemli unsurlarından biri olduğu belirtilen belgede Birinci Belarus Cephesi Komutanı Mareşal Georgiy Jukov’un Sovyetler Birliği eski lideri Joseph Stalin’e gönderdiği rapordan alıntılar yer alıyor:
“Saldırıyı sürdüren ve düşmanın direnişini kıran 3. Şok Ordusu birlikleri, Reichstag’ın ana binasını işgal etti ve 30 Nisan günü saat 14:25’te çatısında Sovyet bayrağını dikti. Berlin’in içindeki taarruz devam ediyor.”
Birinci Ukrayna Cephesi Komutanı Mareşal İvan Konev’in raporunda ise Reichstag’ın içindeki çatışmaların 1 Mayıs’a kadar sürdüğü, bodrum katında barikat kuran bazı düşman gruplarının ise ancak 2 Mayıs’ta teslim olduğu belirtiliyor:
“2 Mayıs 1945’te sadece bir günde düşmanın 34 bin subay ve askeri esir düştü, 37 tank, 150 top ve çok sayıda diğer silah ve ekipman ele geçirildi.”
Merkez arşivdeki gizli belgelerin üzerindeki gizliliğin kaldırılarak yayınlanması, Rusya Savunma Bakanlığı’nın tarihi gerçeklerin korunmasına, ayrıca tarihin çarptırılmasına, Birinci ve İkinci dünya savaşlarının sonuçlarını yeniden değerlendirme girişimlerine karşı koymaya yönelik eylemlerinin devamı niteliğini taşıyor.
