Kıbrıs Türk Devlet Tiyatroları Müdürü Erdinç Akgür, tiyatro sanatçısı ve yönetmen Yaşar Ersoy’un yazdığı “Yangın Yerinde Kabare” adlı oyunun tiyatronun kuruluş amacı ve görevleriyle bağdaşmadığını belirtti.
Herhangi bir sansürün söz konusu olmadığına işaret eden Akgür, oyunun “Edebi Kurul” tarafından uygun bulunmadığını vurguladı.
Erdinç Akgür’ün konuyla ilgili yazılı açıklaması aynen şöyle:
“Kıbrıs Türk Devlet Tiyatroları Yasası’nın 3’üncü maddesine göre kuruluşumuzun amacı, ‘milli ve çağdaş doğrultuda’ görev yapmaktır. Ayrıca yine yasamızın, amir hükmüne göre, Kıbrıs Türk Devlet Tiyatroları, Kıbrıs Türk ulusal kültürünün çağdaş kültürler içinde gelişmesini sağlamakla yükümlüdür.
17 Temmuz 2019 tarihinde Kıbrıs Türk Devlet Tiyatroları Müdürlüğü görevine atandım. İlk dikkatimi çeken, “Eser Saptama Kurlu“ ile “Edebi Kurulun“ yasaya uygun olarak oluşturulmadığı oldu.
Eser Saptama Kurulu, Müdürün başkanlığında bir rejisör ve 2 uzman sanatçıdan oluşturulmuş olup, şu anda kadromuzda rejisör olmadığı için kurulda ben ve 2 uzman sanatçı olarak Nergül Tuncay ile Özlem Özkaram görev yapıyoruz. Edebi Kurul ise, Müdür başkanlığında edebi kişiliği olan 2 bakanlık temsilcisi ile bir dramaturgdan oluşur. Şu anda bu kurulda ben, Bakanlık Müdürü Bünyamin Merhametsiz, Talim Terbiye Dairesi Müdürü Murat Aktuğ ile dramaturg olarak Türker Öztiğin görev yapıyoruz.
Kurulların oluşumunun ardından eski kurullarda bulunan bilgileri ele alıp inceledik. Gördük ki, bizden önce aralarında Sayın Yaşar Ersoy’un da bulunduğu 5 yönetmenle Kıbrıs Türk Devlet Tiyatrosu’nun oynaması olası oyunlarla ilgili görüşmeler yapılmış. Bir yönetmen, sağlık sorunları dolayısıyla bu yıl için bizimle çalışamayacağını ifade ederken diğer yönetmelerle ayrı ayrı görüşmeler yaptık.
Bize daha önceki müdürlükten kalan programa göre, 15 Temmuz 2019 tarihinde Sayın Yaşar Ersoy’un oyunun başlaması gerektiği için, kendisinden hemen bize oyun metnini sunmasını istedim. Sayın Ersoy’a kendisinin yazdığı oyun metnini bize sunduktan sonra konuyu ilgili organlarda değerlendireceğimizi, uygun görülmesi halinde bir sözleşme çerçevesinde oyunun sahnelenebileceğini söyledim.
Bu arada Sayın Özer Tunca’nın yazdığı ‘Otobüs Durağında Üç Bencil’ adlı çocuk oyunu için de ilgili yönetmenle bir görüşme yaptım ve metni aldım. Bu oyun Edebi Kurulumuzda incelendi ve onaylandı.
Sayın Yaşar Ersoy oyun metnini 5 Ağustos 2019 tarihinde bana sundu. Metni hemen, edebi kurulumuza sundum ve bilahare görüşlerini aldım. Edebi Kurulumuz oyunu oynanmaya uygun bulmadı. Ben de Sayın Ersoy’u 9 Ağustos tarihinde görüşmeye çağırdım ve durumu kendisine bildirdim.
Bu aşamada şunu vurgulamakta yarar görüyorum ki, Sayın Yaşar Ersoy’un oyunu bir sansüre tabi tutulmuş değildir, oynanması yasalara uygun bir şekilde edebi kurul tarafından uygun bulunmamıştır.
Sayın Ersoy’la Kıbrıs Türk Devlet Tiyatroları arasında sunduğu teklifin kabul edildiğine veya edileceğine dair herhangi bir anlaşma söz konusu değildir. Ortada olan sadece ve sadece bir teklif ve bu teklifin uygun bulunmamasıdır. Yasa koyucu bir edebi kurul oluşturduğuna göre bir yazarın oyunu doğrudan doğruya hiçbir değerlendirmeye tabi tutulmadan oynanır diye bir kaide yoktur.
Eğer böyle bir durum söz konusu ise edebi kurul kaldırılması lazımdır.
Bu aşamada toplumsal fayda ve bütünlük açısından doğru bulmadığım için oyunda yer alan bazı ifadeleri ve bölümleri açıklayacak değilim.
Öte yandan, Milli Eğitim ve Kültür Bakanımız Sayın Nazım Çavuşoğlu 19 Ağustos Pazartesi günü benimle birlikte Kıbrıs Türk Devlet Tiyatroları sanatçı ve personelini tüm konuların ele alınması için bir toplantıya çağırmış bulunuyor.
Kıbrıs Türk Halkı müsterih olsun; Kıbrıs Türk Devlet Tiyatroları halkımıza yakışan, edebi değeri yüksek, toplumsal fayda sağlayacağı tartışmasız, insancıl, barışçı oyunlarla muhakkak karşılarında olacaktır. Bütün çabamız, yasamızı güncellemek, oyun oynayacak ve prova yapacak sahne sorunumuzu çözmek, sanatçı, rejisör, dramaturg ve teknik eleman ihtiyaçlarımızı gidermek yönündedir.”
