Moskova yakınlarındaki Crocus City Hall konser salonuna düzenlenen saldırıyı IŞİD üstlendi. Washington yönetimi, saldırının arkasında IŞİD’in Horasan kolu olan IŞİD-H’nin olduğunu bildirdi.
Adını Afganistan, Pakistan, Türkmenistan, Tacikistan, Özbekistan ve İran’ın bazı kısımlarını kapsayan bölge için kullanılan eski bir terimden alan IŞİD-Horasan (IŞİD-H), 2014’ün sonlarında Afganistan’ın doğusunda ortaya çıktı. Horasan, Farsça ‘güneşin yükseldiği yer’ anlamına geliyor.
2019 yılında IŞİD-H’nin Afganistan’daki saldırıları arttığında ABD, Taliban’la görüşmelere başlamıştı. Bu dönemde IŞİD-H’nin saldırılarını Avrupa ve ABD’ye de genişletebileceğinden korkan ABD’nin, Taliban’la IŞİD’e karşı mücadelede işbirliği yapabilmek için görüşmeler yaptığı ileri sürülmüştü. Afganistan’ın kuzeyinde ve doğusunda IŞİD-H ile Taliban arasındaki çatışmalar artınca, iki örgüt Ocak 2015’te birbirlerine karşı savaş ilan etti.
2019’da Afganistan ordusu, IŞİD-H’nin ‘yenildiğini’ ancak uyuyan hücrelerden saldırılar organize edebileceğini duyurmuştu. Mayıs 2020’de de Başkent Kabil’de, Şiilerin çoğunlukta olduğu bir bölgede bir kadın doğum hastanesine düzenlediği saldırıda IŞİD-H, 25 kişiyi öldürdü. Aralarında hamile ya da yeni doğum yapmış kadınlar ve bebekler de vardı.
Pakistan Taliban’ından ayrılan militanların da katıldığı IŞİD-H, çoğunlukla Afganistan’ın doğusunda, İran sınırındaki Şii nüfusu hedef alan saldırılar düzenledi. IŞİD’in en aktif bölgesel örgütlerinden biri olan IŞİD-H, 2021 yılında Kabil Uluslararası Havalimanı’na düzenledikleri saldırı ile küresel çapta yeniden gündeme geldi. Saldırıda 13 ABD askeri ölmüş, en az 180 sivil hayatını kaybetmişti.
Bu yılın başlarında İran’da düzenlenen saldırıları da IŞİD üstlenmişti. Devrim Muhafızları Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani’nin mezarı yakınında düzenlenen tören sırasında, 80’i aşkın kişi hayatını kaybetmişti. Washington yönetimi, saldırıların ardından IŞİD-H örgütüne işaret etmişti. IŞİD-H’nin Telegram kanalından yayınlanan açıklamada da, saldırının arkasında örgütün olduğu belirtilmişti.
Peki, IŞİD’in Horasan kolu olarak bilinen IŞİD-H neden Rusya’yı hedef aldı?
Örgüt, 2022’de Afganistan’ın başkenti Kabil’in batısında yer alan Rusya Federasyonu Büyükelçiliği önünde de bir saldırı düzenlemişti. Burada, iki Rus elçilik çalışanı öldürülmüştü.
Uzmanlar, Rusya’nın uzun süredir IŞİD-H’nin hedefinde olduğunu söylüyor. New York merkezli bir araştırma grubu olan Soufan Center’dan Colin Clarke, “IŞİD son iki yıldır Rusya’ya odaklanmış durumda ve propagandasında Putin’i sık sık eleştiriyor” dedi. Clarke, “IŞİD-K, Moskova’nın Afganistan, Çeçenistan ve Suriye’ye müdahalelerine atıfta bulunarak Kremlin’i elinde Müslüman kanı taşımakla suçluyor” ifadeleriyle devam etti.
Washington merkezli Wilson Merkezi’nden Michael Kugelman ise, IŞİD-H’nin Rusya’yı ‘düzenli olarak Müslümanlara baskı yapan faaliyetlerin suç ortağı olarak gördüğünü’ söyledi.
