Kuzey Kutbu civarında geçen yıl, iklim krizine bağlı olarak yıldırım düşmesi gibi hava olaylarında büyük artış tespit edildiği belirtildi.
Dünya genelindeki yıldırımları takip eden çevre izleme şirketi Vaisala’nın raporunda, 2021’de 80 derece enleminin kuzeyinde 7 bin 278 yıldırım düşmesi olayının meydana geldiği aktarıldı.
Raporda, bu sayının önceki dokuz yılın toplamının neredeyse iki katı olduğunun altı çizildi.
‘Artış iklim krizinin önemli bir göstergesi’
Vaisala’da meteorolog ve yıldırım uygulamaları yöneticisi Chris Vagasky, CNN’e yaptığı açıklamada, arktik bölgelerde yıldırım olaylarının çok nadir görüldüğünü kaydederek, bu artışı iklim krizinin önemli bir göstergesi olarak değerlendirdi.
Yıldırım düşmesinin, nispeten sıcak ve nemli hava gerektiren, dengesiz bir atmosferle ilişkili enerjik fırtınalarda meydana geldiğine dikkati çeken Vagasky, yıldırımların ağırlıklı olarak kutupsal bölgedeki sıcaklıkların artırdığını gösterdiğine vurgu yaptı:
“İklimin, kutup bölgesi açısından dünyanın geri kalanından daha hızlı değiştiğini biliyoruz. Bütün kıtalardan gelen sıcak ve nemli hava şimdi Arktik Okyanusu üzerine çıkıyor ve burada kalıyor, böylece fırtınalar oluşuyor.”
ABD’de geçen yıl yıldırımlar 24 milyon arttı
Vaisala raporunda, 2021’de ABD genelinde yıldırım düşmesinde artış görüldüğüne de dikkat çekildi.
2020’de ülke çapında 170 milyon civarında yıldırım düşmesi tespit edildiği belirtilen raporda, bu rakamın 2021’de 24 milyon artarak 194 milyon olduğuna işaret edildi.
Raporda, geniş alanı, sıcak ve fırtınaya açık konumu nedeniyle geçen yıl en fazla yıldırımın Teksas’a düştüğü, en fazla yıldırım yoğunluğunun ölçüm birimi başına 223 yıldırım olayıyla Florida eyaletinde görüldüğü ve onu Louisiana’nın izlediği aktarıldı.
Vaisala şirketi, yaklaşık 40 yıldır ABD’de ve 2012’den beri dünya genelinde yıldırım düşmesi kayıtlarını tutuyor ve her yıl dünyada iki milyardan fazla yıldırım olayını tespit ediyor.
Yıldırımlar ve şimşekler, Kuzey Kutup Bölgesi’nde pek de yaygın görülmüyor. Zira gök gürültülü fırtınaların oluşumu için bir miktar sıcak hava gerekli. Kuzey Kutbu’nda ise bu sıcaklıklar görülmüyor. Ancak bilim insanları iklim kriziyle birlikte bölgenin giderek ısındığını ve yıldırımların da daha sık görüldüğünü söylüyor.
Kuzey Kutbu, gezegenin geri kalanından iki kat daha hızlı ısınıyor. Araştırmacılar ısınmanın, elektrik boşalmalarına ve yıldırımlara sebep olan fırtınaların oluşumunu tetiklediğini söylüyor.
‘Küresel ısınma tetikliyor’
Fırtınalar hakkında veri toplayan bir kuruluş olan Lightning Resilient India Campaign‘den Sanjay Srivastava, küresel ısınmanın artışı tetiklediğini belirtti.
AFP’ye konuşan Srivastava, “İklim değişikliği ve dünya yüzeyinin yerel olarak ısınması ve daha fazla nem nedeniyle, ani bir büyük yıldırım dalgalanması var” dedi.